Bilindiği üzere belirlenmiş bazı sektörlerde indirimli oranda katma değer vergisi uygulanmaktadır. Mobilya sektörü de yine indirimli KDV`nin uygulandığı önemli bir sektördür. mobilya sektöründe faaliyet gösteren işletmeler ham madde ve ara maddeleri %18 (%20) KDV ile alıp, nihai ürünleri yani bitmiş mobilyaları %8 (%10) KDV ile satmaktadırlar. Cari mevzuatımıza göre bu indirimli KDV den dolayı biriken devreden KDV`nin iadesi takip eden yılın Kasım ayının beyannamesinde bildirilmesi gerekmektedir. öz olarak 2022 yılında yapılan mobilya satışlarına ilişkin yüklenen KDV`nin nakit olarak iadesine başvurmak için son 3 ay kalmıştır. İndirimli oranda uygulanan KDV’den kaynaklı iade işlemlerinin gerçekleştirilmesine ilişkin usul ve esaslar makalemizin konusunu oluşturmaktadır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunumuzun 29 uncu maddesinde; mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak ödedikleri vergileri indirebilecekleri, bir vergilendirme döneminde indirilecek vergi toplamının hesaplanan vergi toplamından fazla olması halinde aradaki farkın sonraki dönemlere devrolunacağı ve iade edilmeyeceği prensibi konulduktan sonra, bu prensibin istisnası yine aynı maddede gösterilmiştir. Buna göre; “28 inci madde uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından vergi nispeti indirilen teslim ve hizmetlerle ilgili olup teslim ve hizmetin gerçekleştiği vergilendirme döneminde indirilemeyen ve tutarı Bakanlar Kurulunca tespit edilecek sınırı aşan vergi, bu mükelleflerin vergi ve sosyal sigorta prim borçları ile … ilişkin borçlarına mahsuben ödenir. Yılı içinde mahsuben iade edilemeyen vergi izleyen yıl içinde talep edilmesi şartıyla nakden veya mükellefin yukarıda sayılan borçlarına mahsuben iade edilir.
İndirimli orana tabi işlemleri bulunan mükellefler, bu işlemleri nedeniyle yüklendikleri ve indirim yoluyla telafi edemedikleri için yılı içinde mahsuben iadesini talep edecekleri gibi izleyen yıl içerisinde isterlerse mahsuben isterlerse nakden İade talep edebileceklerdir. Söz konusu İade edilecek KDV tutarını aylar itibariyle ve kümülatif olarak hesaplayacaklardır. İndirimli orana tabi işlemlerden doğan iade tutarının hesaplanmasında, önce işlemin bünyesine doğrudan giren harcamalar nedeniyle yüklenilen vergiler dikkate alınacak, daha sonra ilgili dönem genel yönetim giderleri için yüklenilen vergilerden pay verilecektir. Bu şekilde hesaplanan tutarın, azami iade edilebilir vergi tutarının altında kalması halinde, en fazla aradaki farka isabet eden tutar kadar amortismana tabi iktisadi kıymetler (ATİK) dolayısıyla yüklenilen vergilerden iade hesabına pay verilebilecektir. Buna göre söz konusu hesaplama aşağıdaki şekilde yapılacaktır:
Hesaplamaya her yılın Ocak ayı itibariyle başlanacaktır. Ay içindeki iade hakkı doğuran işlemin bünyesine giren vergiden, işlem dolayısıyla % 1 veya % 8 oranı uygulanarak hesaplanan KDV düşülecek ve ay içi itibariyle "iadeye esas KDV" tutarına ulaşılacaktır. Bu tutar Ocak ayı devreden vergisi ile karşılaştırılacaktır. Beyannamede sonraki döneme devreden vergi yer almıyorsa o dönem için dönem sonu iade hesabı "sıfır" kabul edilecektir. Sonraki döneme devreden vergi mevcutsa ve iadeye esas KDV tutarını (yüklenilen KDV - hesaplanan KDV farkı) aşıyorsa iadeye esas KDV tutarı, aşmıyorsa devreden vergi tutarı "İade Edilebilir KDV" olarak kabul edilecektir. Bu tutar ilk ay sonu itibariyle iade edilebilir KDV tutarıdır.
İade talebinin, ilgili vergilendirme dönemleri itibariyle indirimli orana tabi tüm işlemleri kapsaması gerekmekte olup, işlemlerin ayrıştırılıp sadece bir kısmına yönelik hesaplama yapılması ve bu şekilde iade talep edilmesi mümkün değildir.
Tebliğ’de indirimli orana tabi teslimler nedeniyle iade edilecek KDV tutarına üst sınır getirilmiştir. Buna göre, iade edilebilir KDV tutarını ifade eden, indirimli orana tabi işlemlerin bünyesine giren KDV ile bu işlemler nedeniyle hesaplanan KDV arasındaki müspet fark, %1 KDV oranına tabi işlemler için, işlem bedelinin %17’sini, %8 KDV oranına tabi işlemler için işlem bedelinin %10’unu aşamayacaktır. İade üst sınırı belirlenirken; iade talebinin yapıldığı döneme kadar olan toplam işlem bedeli dikkate alınacaktır. Bir dönemde, azami iade tutarının aşılmasının bir önemi yoktur. Devreden vergi tutarı, iadenin talep edildiği döneme kadar bütün dönemlerde iadesi talep edilen tutarı aşıyorsa, talep edilen tutarın tamamı iade edilebilecektir. İndirimli oranda KDV iadesinin alt sınırı ise Bakanlar Kurulu tarafından belirlenmiş olan oranın artırılması suretiyle 2022 yılı için 25.700 TL, 2023 yılı için ise 57.300 TL olarak uygulanmaktadır
Sonuç olarak mobilya sektöründe, gıda sektöründe, tekstil sektöründe velhasıl satışlarına %1, %8 veya %10 oranın da katma değer vergisi uygulayan işletmeler 2022 yılında oluşan devreden katma değer vergilerinin nakit olarak iadesi için en geç Kasım ayının beyannamesinde düzeltme yapmak suretiyle İade tutarlarını bildirmeleri gerekmektedir. Bu bildirilen tutar bir sonraki yılın altıncı ayına kadar bir YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR tarafından rapora bağlanmak suretiyle vergi dairesine sunulması durumunda İade işlemleri gerçekleştirilecektir.
05.10.2023
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
Ayrıntılar için tıklayın.
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.