Behzat Arslan
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilim Uzmanı
info@behzatarslan.com.tr

Teknoloji Geliştirme Bölgelerine Giriş Süreci ve Sağladığı Avantajlar

Teknoloji geliştirme bölgeleri ARGE, üretim, inovasyon, tasarım ve ticaretin git gide ilgi gören cazibe merkezleri haline geliyor.

5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında Ar-Ge tanımı;

Araştırma ve geliştirme, kültür, insan ve toplumun bilgisinden oluşan bilgi dağarcığının artırılması ve bunun yeni süreç, sistem ve uygulamalar tasarlamak üzere kullanılması için sistematik bir temelde yürütülen yaratıcı çalışmaları, çevre uyumlu ürün tasarımı veya yazılım faaliyetleri ile alanında bilimsel ve teknolojik gelişme sağlayan, bilimsel ve teknolojik bir belirsizliğe odaklanan, çıktıları özgün, deneysel, bilimsel ve teknik içerik taşıyan faaliyetleri kapsayan çalışmalardır.

4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında Yazılım tanımı: Bir bilgisayar, iletişim cihazı veya bilgi teknolojilerine dayalı bir diğer cihazın çalışmasını ve kendisine verilen verilerle ilgili gereken işlemleri yapmasını sağlayan komutlar dizisinin veya programların ve bunların kod listesini, işletim ve kullanım kılavuzlarını da içeren belgelerin belli bir sistematik içinde, tasarlama, geliştirme şeklindeki ürün ve hizmetlerin tümü ile bu ürün ya da mal ve hizmetlerin lisanslama, kiralama ve tüm hakları ile devretme gibi teslim şekillerinin tümünü ifade eder.

Birçok sektörde faaliyet gösteren yazılım, bilişim, tarım, gıda, medikal, kimya, elektrik elektronik, savunma sanayi, uzay bilimleri vb. firmaların vergi, SGK ve diğer kurumlar nezdinde istisna, teşvik ve desteklerden faydalanabilmektedir.

Böylelikle firmaların rekabet koşullarında çeşitli avantajlar, daha az maliyetle daha çok çıktı alınması, nitelikli personel istihdamı, global de rekabet yaratma fırsatları sağlayabilmektedirler.

Yazının son bölümünde teknoloji geliştirme bölgelerinin firmalara sağladığı avantajlarla ilgili hesaplamaları inceleyebilirsiniz.

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNE GİRİŞ SÜRECİ

TGB GİRİŞ SÜRECİ

Bölgede yer almak isteyen firmaların öncelikle ARGE, yazılım veya tasarım projesine sahip olması gerekir. Akabinde ön başvuru yapılarak 2 akademisyen 1 adet sektör temsilcisi değerlendirmesi sonucunun olumlu olması durumunda yönetim kurulu kararı neticesinde talep ettiğiniz kiralanacak alan için kira sözleşmesi imzalanır.

Projeniz doğrultusunda teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyette bulunmanız durumunda;

Personel Gelir Vergisi İstisnası
Gelir ve Kurumlar Vergisi İstisnası
SGK Prim Desteği Avantajı
Yazılım KDV İstisnası
Gümrük Vergisi İstisnası
Makine Teçhizat KDV İstisnası Avantajlarından faydalanılır.

TGB AVANTAJLARI

1- GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNASI

Bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin münhasıran bu bölgelerde elde ettikleri yazılım, tasarım, ve ARGE faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları 31/12/2028 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır.

Kurumlar vergisi oranı: %25

Örnek: TGB kapsamında faaliyet gösteren yazılım firmasının bitirdiği proje kapsamında elde etmiş olduğu kazanç tutarı : 100.000 TL dir.

TGB dışında olması durumunda ödenecek vergi tutarı : 25.000 TL iken,

TGB Kapsamında ödenecek vergi tutarı: 0 TL dir.

2- YAZILIMDA KATMA DEĞER VERGİSİ İSTİSNASI

Münhasıran bu bölgelerde üretilen sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetlerde KDV den müstesnadır.

Yazılım firmaları bu istisnadan faydalanabilir.

Örnek: TGB yer alan Yazılım firmasının biten yazılım projesi kapsamında gerçekleştirdiği lisans satışları için kesilecek olan faturadaki KDV tutarı istisnadır.

3- PERSONEL GELİR VERGİSİ (STOPAJ) İSTİSNASI

Bölgede çalışan ARGE tasarım ve destek personelinin teknoloji geliştirme bölgesi kapsamında ki ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisi tutarı istisnadır.

Örnek: TGB yer alan firmanın 2024 ocak ayında proje kapsamında çalıştırdığı bilişim personelinin maaşı net 50.000 TL’dir.

Bu durumda 2024 ocak ayı muhtasar beyannamede ödeyeceğiniz stopaj tutarı: 5.885 TL iken bölgede ve proje kapsamında çalıştırmanız durumunda ödenecek gelir vergisi 0 olacaktır.

4- PERSONEL SGK İŞVEREN PAYI AVANTAJI

Ücreti gelir vergisinden istisna olan personelin hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısı istisnadır.

Örnek: TGB de Proje kapsamında 2024 ocak ayında 50.000 TL maaş alan personelinizin bildiğiniz üzere ücreti üzerinden kesilecek stopaj vergisi 0 dı. SGK tarafında işveren hissesi tutarı: 11.577,85 TL dir. Ancak proje kapsamında olduğundan tahakkuk edilecek tutar: 5.788,92 TL olacaktır.

5- MAKİNE TEÇHİZAT İSTİSNASI

Teknoloji geliştirme bölgelerinde ARGE tasarım ve yazılım faaliyetlerinde bulunan firmaların yeni makine ve teçhizat alımları KDV den istisnadır.

Örnek: TGB yer alan yazılım firmasının yüksek donanımlı bilgisayara ihtiyaç duyması durumunda TGB talep edeceği yazı ile vergi dairesinden onay alınması durumunda KDV den istisna bir şekilde alım yapabilecektir.

6- GÜMRÜK VERGİSİ İSTİSNASI

Projenizle ilgili araştırmalarda kullanılmak üzere ithal edilen eşya gümrük vergisinden istisnadır.

SORU CEVAP

1- Teknoloji geliştirme bölgesinde olmamız durumunda uzaktan çalışma hakkımız var mıdır?

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri ile Ar-Ge veya Tasarım Merkezlerinde çalışan bilişim personelleri için %100 bunların dışında kalan personeller için %75 uzaktan çalışma, 2024 yılı sonuna kadar uzatıldı.

2- Şirket merkezini taşımamız gerekli mi?

Projenizin onaylanması durumunda Şirket merkezini taşıyabilir veya şube olarakta faaliyet gösterebilirsiniz.

3- Bölge dışında geçirilen süreler istisna kapsamında mıdır?

Projeye ilişkin olarak bölge dışında geçirilen sürelerin kanıtlanması şartıyla bu sürelere isabete eden çalışmalardan dolayı hesaplanan ücretlerden gelir vergisi stopaj teşviki, damga vergisi ve SGK primi işveren hissesi teşvikleri uygulanabilir.

4- Teknokentte faaliyet şirketlerin şirket ortakları ücretleri istisna kapsamında mıdır?

Projede fiilen çalışması kaydıyla şirket ortaklarının ücretleri kanunda yer alan istisnalardan faydalanır.

5- Mükelleflerin teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyete geçmeden önce başladıkları projelerin istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün mü?

Mükelleflerin bölgede faaliyete geçtikleri tarih itibarıyla tamamlamış oldukları yazılım ve Ar-Ge’ye dayalı projelerden elde edecekleri kazançların istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir. Diğer taraftan, mükelleflerin bölgede faaliyete geçmeden önce başlayıp, bölgede faaliyete geçtikten sonra da devam ettirdikleri yazılım, Ar-Ge ve tasarıma dayalı projelerden sağladıkları kazancın ancak, projenin bölgede gerçekleştirilen kısmına ilişkin kazanç kısmı istisnadan yararlanabilecektir.

6- Ar-Ge personeli kimdir?

Ar-Ge faaliyetlerinde doğrudan görevli araştırmacı ve teknisyenler Ar-Ge personelidir. Araştırmacı: Ar-Ge faaliyetleri ile yenilik tanımı kapsamındaki projelerde, yeni bilgi, ürün, süreç, yöntem ve sistemlerin tasarım veya oluşturulması ve ilgili projelerin yönetilmesi süreçlerinde yer alan en az lisans mezunu uzmanlar.

Teknisyen: Meslek lisesi veya meslek yüksekokullarının tasarım, teknik, fen veya sağlık bölümlerinden mezun, teknik bilgi ve deneyim sahibi kişileri,

Destek personeli: Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyetlerine katılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici, teknik eleman, laborant, sekreter, işçi ve benzeri kişileri ifade etmektedir.

Tasarımcı: Tasarım faaliyetleri kapsamındaki projelerin gerçekleştirilmesi ve ilgili projelerin yönetilmesi süreçlerinde yer alan, üniversitelerin; mühendislik, mimarlık veya tasarım ile ilgili bölümlerinden mezun en az lisans derecesine sahip kişiler ile tasarım alanlarından herhangi birinde en az lisansüstü eğitim derecesine sahip diğer kişileri ifade eder.

Yazılımcı personel : Yazılım olarak tanımlanan süreçte çalışıp program geliştiren, üreten, alanında yeterli deneyime veya eğitime sahip nitelikli personeli ifade eder.

Tasarım personeli: Tasarım faaliyetlerinde doğrudan görevli tasarımcı ve teknisyenleri

ÖRNEKLERLE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGESİNDE OLMANIN AVANTAJLARI

ÖRNEK: ABC TEKNOLOJİ A.Ş firmasının, Teknoloji Geliştirme Bölgesi tarafından onaylanan proje başlangıç tarihi 01.01.2024 dür.

2 yazılım personeli istihdam ederek uygulamaya yönelik projesine başlamıştır.

1. Personel Maaşı: Brüt 50.000 TL

2. Personel Maaşı : Brüt 70.000 TL’dir.

PROJE DEVAM EDERKEN SAĞLADIĞI AVANTAJLAR

STOPAJ VE İŞVEREN HİSSESİ PRİM DESTEĞİ

2024 OCAK AYI MUHTASAR VE SİGORTA BİLDİRİMİNDE

2 Personel için hesaplanan tutarlar aşağıda ki gibidir.

TOPLAM BRÜT ÜCRET : 120.000 TL

Maliyet;

TOPLAM STOPAJ TUTARI: 15.300 TL

TOPLAM SGK İŞVEREN TUTARI: 21.000 TL

Firma TGB dışında yer alan bir firma olsaydı ödeyeceği tutar: 36.300 TL olacaktı.

Firmanın TGB yer alması sebebiyle 2024 Ocak ayında katlanacağı maliyet: 10.500 TL olacaktır.

Fark: 25.800 TL avantaj elde etmiş oldu.

PROJE BİTTİKTEN SONRA SAĞLANAN AVANTAJLAR

1- KATMA DEĞER VERGİSİ İSTİSNASI

Örnek: Projesi biten firmanın müşterisi ile 100.000 TL olarak lisans satış sözleşmesi imzalamıştır.

Bu durumda 100.000 TL + KDV olarak değil, KDV den istisna bir şekilde fatura düzenleyebilmektedir.

2- KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNASI

11.11.2024 tarihinde projesi biten firma proje bitirme belgesi almıştır.

2024 yılında Lisans satışından elde edilen kazanç: 300.000 TL

Kurumlar vergisi oranı: %25

Kurumlar Vergisi : 75.000 TL

TGB dışında olsaydı ödenecek olan kurumlar vergisi tutarı: 75.000 TL

ANCAK TGB YER ALAN FİRMANIN PROJE BİTTİKTEN SONRA ÖDEYECEĞİ KURUMLAR VERGİSİ TUTARI 0 OLACAKTIR.

Firmanın yukarıdaki senaryoda toplam;

KDV Avantajı: 20.000 TL

Kurumlar vergisi avantajı: 75.000 TL

2024 ocak ayı 2 personel için maliyet avantajı (Stopaj+SGK): 25.800 TL dir.

17.05.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.