Ayşe Çelikbaş
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
aysecelikbas@outlook.com.tr

KÜMİ FRS Kimleri Kapsıyor? Kapsama Girenler Hazır Mı?

KÜMİ FRS, 1/1/2023 tarihi ve sonrasında başlayan hesap dönemlerinde uygulanmak üzere 16/1/2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Nedir KÜM FRS? Türk Ticaret Kanununa (TTK) göre bağımsız denetime tabi olmayan ve ihtiyari olarak Türkiye Finansal Raporlama Standartlarını (TFRS) veya Büyük ve Orta Boy İşletmeler için Finansal Raporlama Standardını (BOBİ FRS) uygulamayan TTK’nın 64 ilâ 88’inci madde hükümlerine tabi gerçek ve tüzel kişi tacirlerin finansal tablolarının gerçeğe uygun, ihtiyaca uygun ve karşılaştırılabilir bilgi sağlamasını teminen Küçük ve Mikro İşletmeler için getirilen Finansal Raporlama Standardıdır.

Aşağıdaki üç ölçütten en az ikisinin eşik değerlerini aşan gerçek ve tüzel kişi tacirler müteakip raporlama döneminde küçük işletme olarak değerlendirilir:

a) Aktif toplamı 3.5 milyon ve üstü Türk Lirası.

b) Yıllık net satış hasılatı 7 milyon ve üstü Türk Lirası.

c) Ortalama çalışan sayısı 10 ve üstü.

Belirtilen ölçütleri sağlamayan gerçek ve tüzel kişi tacirler mikro işletme olarak değerlendirilir.

Bu hadleri aşan tüm işletmelerin zorunlu olarak KÜMİ FRS uygulayacağı yönünde hatalı yorumlar ile karşılaşmaktayız. Bu aşamada, KGK tarafından örnek vererek duyuru yapılması hususu değerlendirilmelidir.

Kararda da ifade edildiği üzere;

i) 29/11/2022 tarihli ve 6434 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Karar kapsamında bağımsız denetime tabi olmayan ancak diğer mevzuat uyarınca bağımsız denetime tabi olan gerçek ve tüzel kişi tacirler tarafından hazırlanan finansal tablolarda,

ii) Belirli alanların düzenlenmesi ve denetlenmesinden sorumlu kurum, kurul veya kuruluşlarca talep edilen denetimden geçmiş veya Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayımlanan standartlara atıf yapılarak hazırlanması istenen finansal tablolarda,

KÜMİ FRS uygulanması zorunludur.

Kurum tarafından bir belirleme yapılıncaya kadar yukarıda belirtilen iki kapsamda olmayan küçük ve mikro işletmeler ilgili Karar ve eki KÜMİ FRS’yi Türk Ticaret Kanunu uyarınca hazırlayacakları finansal tablolarda uygulamayı tercih edebilirler.

KÜMİ FRS kapsamına giren gerçek ve tüzel kişi tacirler hazırlayacakları finansal tabloları TFRS veya BOBİ FRS’ye uygun olarak hazırlamayı tercih edebilirler.

Bağımsız denetime tabi olmayıp da bir yönetmelik kapsamında bağımsız denetime tabi olan işletmeler, örneğin; BDDK düzenlemesi uyarınca banka kredileri için, KOSGEB vb. diğer kurum kuruluşların kendi düzenlemeleri kapsamında talep etmesi halinde, sunulması gereken mali tablolar, diğer mevzuatı uyarınca bağımsız denetime tabi olan, standartlara atıf yapılarak hazırlanması istenen olarak değerlendirilebilir. Aksi halde limitleri aşan her işletmenin zorunluluk kapsamına gireceği yönünde bir kanı doğru olmayacaktır.

Şu da var ki, standartlara uyumlu finansal tablo hazırlamak, arka planda detaylı özel bir çalışmayı gerektireceğinden ihtiyaç duyulduğu anda sunuma hazır olması bakımından, VUK kapsamında hazırlanan tabloların, iş akışlarını aksatmamak adına her halükarda, standartlara uyumlu şekilde hazır halde bulundurulması hususu, işletmelerce dikkate alınabilir. Öte yandan, bir zorunluluk olmasa dahi finansal tabloların gerçeğe uygun izlenmesi açısından da önemli.

 İlgili mevzuatına göre, finansal tablolar, açık ve anlaşılır olmalıdır. Şirketlerin finansal tabloları, Türkiye Muhasebe Standartlarına göre şirketin malvarlığını, borç ve yükümlülüklerini, öz kaynaklarını ve faaliyet sonuçlarını tam, anlaşılabilir, karşılaştırılabilir, ihtiyaçlara ve işletmenin niteliğine uygun bir şekilde; şeffaf ve güvenilir olarak; gerçeği dürüst, aynen ve aslına sadık surette yansıtacak şekilde çıkarılmalıdır.

TFRS, BOBİ FRS, KÜMİ FRS de uygulamada birliği sağlamak ve finansal tablolara milletlerarası pazarlarda geçerlilik kazandırmak amacıyla, uluslararası standartlara uyumlu olabilmek adına getirilmiştir

Düzenlemeler çok yerinde fakat 1994 yılından bu yana, teoride tekdüzen muhasebe sistemi dahi pratikte çok düzen olarak karşımıza çıkmaktayken uluslararası standartlara uyumu sağlamak kolay olacak mıdır?

Kaç işletmenin muhasebe düzeni ve mali tabloları, sağlıklı bir çevrime altlık oluşturacak durumdadır? 

Genelleme yapmak doğru olmaz ancak ezber edilmiş vergi-beyanname muhasebeciliği etrafında alınan-verilen hizmet ve geçmişi temize çekmek olarak değerlendirilen bazı torba düzenlemelerin mali tabloları bozucu etkisinin yanı sıra muhasebeyi, mevzuatı özensiz ve değersiz gören azımsanamayacak bir mükellef grubunun varlığı gibi acı gerçekler var.

Öyle trajikomik örnekler var ki… Biri de şu, çalıştığı banka şubesine kredi başvurunda bulunan bir firmaya bankadan şöyle bir dönüş oluyor ‘’mizanınızda bankamız niçin yok?’’ Bırakın hatalı bakiye ile yer almasını ilgili banka hareketleri kayıtlarda yok!

Ne yazık ki farkındalığı düşük olan mükellefin muhasebeye dair tercih kıstası, finansal tablolarının ne durumda olduğundan ziyade düşük muhasebe ücreti veya ödemeyeceğini umduğu vergi!

Tüm sorumluluğu işletme yönetimine ait olan mali tabloların önemi ortadayken muhasebeyi önemsiz ve özensiz değerlendiren farkındalığı düşük mükelleflerin,  mevcut muhasebe sistemini ve mevzuata uyum düzeyini gözden geçirmeleri hususu gelinen noktada ayrıca önem arz etmektedir.

Arada bir torba düzenlemelerle kendimi temize çekiyorum zaten bakış açısı terk edilmelidir. Zira mali tabloları bozan o düzenlemelerden daha fazla oranda yapılan ve son derece dikkatli takip ve yüksek uyum isteyen mevzuat düzenlemeleri de var.

Mükelleflerin çoğu faaliyet alanındaki mali mesuliyetini ve mevzuatını bilmediği gibi merak dahi etmemektedir. Sürekli kapsamı genişleyen ve değişen mevzuatın muhatabı mükellef; hangisinin bundan haberi var veya hangisine anlatıldığında önemsiyor? Kaç tanesi, muhasebe, finans, hukuk üçgenini sağlam zemine oturtması gerektiğinin farkında?

Beklenen o ki, standartların kapsamı zamanla genişleyecek ancak standartlar, sağlıklı, doğru verilere uygulanamaz ise hedeflenen amaca varılamayacağı gibi muhataplarına ve sisteme yarardan çok zarar getireceği aşikardır.

İlgili birimlerce, mükellefte farkındalık yaratmak adına ne yapılmaktadır?

28.11.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.