Ayfer Bilgin Erol
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
ayferbilgin3535@gmail.com

2024 Yılında Elde Edilen Kira Gelirlerinin Beyanı

Bilindiği gibi 2024 yılı içerisinde elde edilen Gayrimenkul Sermaye İratları, 2025 yılı Mart ayı içerisinde bağlı bulunulan vergi dairesine elektronik ortamda beyan edilmesi gerekmektedir. 

2024 yılı içerisinde herhangi bir kira tahsilatı (Nakden veya hesaben ) gerçekleşmemiş ise beyanname verilmesine gerek bulunmamaktadır. Kira beyannamelerinin 3568 sayılı yasaya göre unvan almış SM, SMMM ‘ler veya YMM tarafından elektronik ortamda ilgili vergi dairesine yollanması mümkün bulunmaktadır. Öte yandan Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanmış olan Hazır beyan sistemi ile de kira gelirlerini elde eden kişilerin beyannamelerini bu yönteme göre yollamaları mümkün bulunmaktadır.

Kira gelirlerinin beyanı konusunda uygulamada tarafımızca ilgili kişilere bazı önemli konuları burada tekrar hatırlatmak yarar görmekteyiz:

1 ) Elde edilmemiş kira gelirleri için beyanname verilmesine gerek yoktur.

2 ) 2024 yılı içerisinde elde edilen hasılatın 33.000,00 TL si vergiden müstesnadır .(GVK madde 21)

3 ) İstisna haddi altında kalan konut kira gelirlerinin elde edilmesi durumunda elde edilen bu kazançlar GVK ‘nın 86/1 –a hükmü gereğince beyan edilmeyecektir.

4 ) İstisna haddi üzerinde konut geliri elde edilmesi durumunda istisna ve gider sonrası tutar GVK’ nın 85’inci maddesi gereğince yıllık beyanname ile beyan edilecektir.

5 ) Stopaja tabi olan GMS i elde edilmesi durumun da  2024 yılı için vergiye tabi gelir toplamı (Matrah ) 230.000,00TL aşmaması halinde bu gelirler beyan edilmeyecektir.  Başka bir ifade ile iş yerinde kiracı durumunda olan kimse tarafından sene içerisinde verilen muhtasar beyanname ile %20 stopaj yeterli sayılacaktır. Elde edilen brüt tutar 230.000,00TL geçmesi halinde ise GMS ‘i yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir.

6 ) 13.000,00TL aşan Tevkifata ve İstisnaya konu olmayan GMS‘i  gelirleri nin tümü beyan edilerek vergisi ödenecektir.

7 ) Yine üzerinde durulması gereken en önemli konulardan bir tanesi de ticari ve zirai veya mesleki kazancını yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan etmek zorunda olanlar tarafından kira gelirlerinin mevcut olması durumunda 33.000,00Tl istisna miktarından faydalanamayacakları bilinmelidir. Örneğin gerçek usulde gelir vergisine tabi bir market işletmesi sahibi olan (A )şahsının 2024 yılında 50.000,00TL kira geliri olduğunu varsayalım. Bu mükellef olan (A) Şahsının Ticari kazancı olarak ta Gelir vergisine tabi olarak ta kazancının 100.000,00TL olduğunu varsayalım. Bu durumda (A) şahsının beyanı gereken gelir unsurları aşağıda olduğu gibi hesap edilecektir.

50.000,00TL Kira geliri (Mesken )

100.000,00TL Kira geliri (Ticari Kazanç)

150.000,00TL Beyan edilecek toplam Matrah

Not: Burada mükellefin gerçek usulde Ticari kazancının bulunması dolayısı ile 33.000,00TL lik istisnadan faydalanamayacaktır.

8 ) İstisna haddi üzerinde , hasılat elde edip bunu beyan etmeyen veya noksan beyan eden mükellefler de istisna miktarında faydalanamazlar . Yine yukarıda da belirtildiği üzere , Gerçek usulde Ticari , Zirai veya mesleki kazancı olanlar ise bu gelirlerinin yanı sıra kira geliri elde etmeleri durumunda 33.000.,00TL istisna miktarından yararlanamazlar.

9 ) İstisna haddinin üzerinde hasılat elde edenler açısından beyanı gerekip gerekmediğinden bakılmaksızın ayrı ayrı veya birlikte elde ettiği ücret , MSİ , GMSİ ile diğer kazanç ve iratlarının Gayri safi iratlarının  tutarlarının toplamı , GVK madde 103 de yer alan tarifenin 3.diliminde ücret gelirleri için yer alan tutar (2024 yılı için 870.000,00TL ) aşanlarda yine 33.000.,00TL lik istisnadan faydalanamaz .

10 ) Gayri menkul sermaye iratlarına ilişkin olarak düzenlenen bu istisnanın uygulanmasında bazı özellikli durumlar da söz konusu olmaktadır. Buna göre ;

a ) İstisnadan ticari , zirai veya mesleki kazancını yıllık beyanname ile beyan etmek mecburiyetinde olanlar İstisnadan faydalanamayacak olup , Ticari , zirai veya mesleki faaliyette bulunmasına rağmen beyanname vermeyenler istisnadan faydalanacaktır. Örneğin gerçek usulde vergilendirilmeyen çiftçilerin faaliyetleri zirai faaliyet olmasına rağmen bu kazançlarını yıllık beyanname ile bildirmediğinden dolayı istisnadan faydalanacaktır.

b  ) İstisna haddi üzerinde hasılat elde edenlerin , beyanı gerekip gerekmediğine bakılmaksızın ayrı ayrı veya birlikte elde ettiği ücret ,  MSİ , GMSİ ile diğer kazanç ve iratlarının gayri safi tutarı toplamı 2024 yılı için 870.000,00TL aşması durumunda istisnadan faydalanamayacaktır. Bu hüküm sadece İstisna haddi üzerinde hasılat elde edenler için geçerli olup ,  istisna haddi altında hasılat elde edenler için , toplama bakılmayacaktır. Örneğin 2024 yılında 30.000,00TL konut kira geliri elde eden mükellefin aynı zamanda 900.000.,00TL MSİ , bulunsa bile , söz konusu istisnadan faydalanacaktır.

11 ) Konuya ilişkin örnekler;

Mükellef (X) in 2024 yılında elde etmiş olduğu konut kira gelirleri toplamı yıllık : 240.000,00TL

Bu mükellefin beyana tabi başkaca bir geliri yoktur. GMSİ  beyanında götürü gider sistemini seçmiştir.

240.000.,00 Gayri Safi İrat toplamı

 33.000,00 İstisna tutarı

31.050,00 Götürü gider payı (%15)

175.950,00 TL vergiye tabi matrah

29.690,00TL gelir vergisi

672,40 TL damga vergisi

Mükellef  (Z) nin ,

2024  yılında elde etmiş olduğu  kira geliri toplamı 360.000,00TL dır . Ayrıca iş yeri kira geliri olarak ta aylık brüt 40.000,00TL yıllık 480.000,00TL kira geliri elde etmiştir. Aylık net kira tutarı ise 32.000,00TL dir.İşyeri için ödenen kira bedelleri üzerinden 2024 yılı içinde %20 stopaj tutarı ise 96.000,00TL dir. Söz konusu mükellef (Z) nin 1.200.000,00TL ücret geliri bulunmaktadır. Söz konusu mükellefin konut kira gelirlerinin istisnayı aşan tutarları 327.000,00TL dir. Bu miktara iş yeri kira gelirleri eklendiğin de ise ortaya 807.000.,00TL matrah oluşmaktadır. Bu durum da 2024 yılı için beyn sınırı olan 230.000,00TL yi aştığı için stopaja tabi tutulmuş olan iş yeri kira gelirleri de mesken kira gelirleri ile beraber beyan edilecektir.

Bu durumda mükellef  (Z) nin elde ettiği gelir toplamı 2024 yılı için saptanan 870.000,00TL aştığından dolayı 33.000,00TL istisnadan faydalanamayacaktır.

Mükellef (Z) nin kira gelirlerinin beyanına ilişkin durum aşağıda olduğu gibidir.

480.000,00Tl işyeri kira geliri ;

360.000,00TL konut kira geliri

840.000,00TL toplam Gayri Safi İrat

              0 TL istisna

840.000.00TL Kalan

126.000,00Tl Götürü Gider

714.000,00TL Safi İrat

714.000.,00TL Vergiye esas matrah

181.900,00TL hesaplanan GV.

96.000,00TL stopaj yolu ile ödenen vergi

85.900,00TL Gelir vergisi

672,40 TL Damga vergisi 

04.03.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.