Aydın Şahin
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
E. Vergi Müfettişi
aydinsahin@generaldenetim.com

Ödeme Emrine Karşı İtiraz

Vergi daireleri atağa kalktı, son zamanlarda yağmur gibi ödeme emri tebliğ edilmekte. Mükellefler ve patronlar ise yaşandığını bile unuttuğu olaylara bugün ceza kesilmesi karşısında şaşırmış durumda.

Bu yazımızda ödeme emirlerine karşı itirazla ilgili özet niteliğinde hukuki bilgiler vereceğiz.

Öncelikle şu hususu belirtmekte fayda var, ödeme emri vergi dairesince yapılan işlemlerin kesinleştiği, artık verginin ve cezanın ödenmesi gerektiği anlamına gelmektedir. Yani bu olay öncesinde incelemeler yapılmış, tarhiyat gerçekleşmiş, ihbarname tebliğ edilmiş ve borç tahakkuk etmiştir. Son aşama olan tahsilat için ödeme emri gönderilmiştir.

Yine de ödeme emrine itiraz hakkı bulunmaktadır, biraz uğraştırıcı olsa da uzman kişilerle sonuç alma ihtimali yüksektir.

Ödeme emrine itiraz konusu 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 58’inci maddesinde yer almaktadır. Düzenleme aşağıda genel hatları ile açıklanmıştır.

Vergi mükellefleri kendilerine bir ödeme emri tebliği edildiğinde üç hususta itiraz hakkı bulunmaktadır:

1- Böyle bir borcu bulunmadığı:

Kendisine ödeme emri tebliğ edilen borçlunun böyle bir borcunun olmadığını iddia edebilmesi için, borcun hukuken hiç doğmaması ya da borç doğduktan sonra tamamen ödenmesi veya sair bir nedenle ortadan kalkması gerekmektedir.

2- Borcun kısmen ödediği:

Borçlunun, borcun varlığını kabul etmekle birlikte, borç tutarının ödeme emriyle talep edilen tutar kadar olmadığını ileri sürmesi durumunda gündeme gelmektedir.

Borcun bir kısmına itiraz eden borçlunun o kısmın cihet ve miktarını açıkça göstermesi lazımdır. Aksi halde itiraz etmemiş sayılacaktır.

3- Borcun zaman aşımına uğradığı:

Vergi borçları, 6183 Sayılı Kanun’ un 102. Maddesinde belirtildiği üzere, vadesinin rastladığı takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren 5 yıl içinde tahsil edilmezse zamanaşımına uğrar.

Örneğin ödeme tarihi 2018/Kasım olan bir vergi borcu, 2019-2020-2021-2022-2023 yıllarında ödenmediyse ve zamanaşımını durduran/kesen haller mevcut değilse 01 Ocak 2024 tarihiyle artık tahsil edilemez.

Dava açma süresi ödeme emrinin tebliğinden itibaren 15 gündür. Bu süre hak düşürücü süre olup geçmesi hâlinde dava açma hakkı yitirilmektedir.

Burada şu hususu da belirtmekte fayda var; kendisine ödeme emri tebliğ edilen kişiler vergi dairesine başvurup, bu ödeme emrinin düzeltilmesini veya iptal edilmesini talep etmek yerine bu konuda vergi mahkemesine dava açma yoluna gitmelidir.  Aksi halde bu sürede ödeme emri kesinleşir. Vergi dairesine verilen dilekçe ödeme emrine bir itiraz niteliğini taşımayıp, esasında düzeltme talebi de değildir.  16. gün dava da açılamaz itiraz da edilemez.

Mükellef vergi mahkemesine borcun tamamına itiraz edebileceği gibi borcun bir kısmına da itiraz edebilir. Eğer borcun bir kısmına itiraz ederse itiraz ettiği kısmın miktarını ve konusunu açıkça belirtmesi gerekir. Borcun bir kısmına itiraz edildiğinde miktar ve itiraz konusu açıkça belirtilmez ise itiraz edilmemiş sayılacaktır.

İtiraz eden mükellef haklı bulunursa ödeme emri iptal edilir ve borç ortadan kalkar.

İtiraz kısmen veya tamamen haksız bulunursa 15 gün içinde vergi dairesine mal bildiriminde bulunulması gerekmektedir.

Öte yandan Anayasa Mahkemesinin 21.04.2002 tarih ve 2021/119 Esas, 2022/48 sayılı Kararından önce “İtirazında tamamen veya kısmen haksız çıkan borçludan, hakkındaki itirazın reddolunduğu miktardaki amme alacağı %10 zamla tahsil edilir.” şeklinde bir kanun hükmü bulunmaktaydı.

Yani itirazın vergi mahkemesince reddedilmesi hâlinde reddedilen miktarın %10 oranında ilave bir haksız çıkma zammı ödenecekti.

Anayasa Mahkemesi sözü edilen kararla bu ilave %10 haksız çıkma zammı ödenmesini iptal ettiğinden artık ödeme emrine itirazda ödenecek ayrı bir cezai tutar da kalmamıştır.

Sonuç olarak vergi dairesinden gelen  ödeme emirlerine karşı “böyle bir borcun olmadığı”, “borcun kısmen ödendiği”, “borcun zamanaşımına uğradığı” yönünde iddialarla dava açma hakkı bulunmaktadır.

07.08.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.