İşçi ile işveren arasında kurulmuş olan iş sözleşmesi işçinin ölümü ile kendiliğinden sona ermektedir. Sözleşmenin ölüm sebebiyle sona ermesi ile birlikte 6098 sayılı Yeni Türk Borçlar Kanuna göre ölen işçinin yakınlarına işveren tazminat ödeyecek. İşveren, işçinin ölmesi nedeniyle söz konusu tazminatı işçinin sağ kalan eşine ve ergin olmayan çocuklarına, yoksa bakmakla yükümlü olduğu kişilere, ölüm gününden başlayarak ödemesi gerekiyor. Yeni Türk Borçlar Kanunundaki bu düzenlemenin bir benzeri 4857 sayılı İş Kanununda bulunmuyor.
Hemen belirtilem Borçlar Kanununa göre ödenmesi gereken bir veya iki aylık ücret tutarındaki tazminatın, 4857 sayılı İş Kanunundaki kıdem tazminatı ile bir ilgisi bulunmamaktadır. Konuyu örneklerle açıklayalım.
Özel kanunlarında ölüme bağlı bir ücret ödemesi öngörülmüşse özel kanunlardaki düzenleme geçerli olacak. Özel kanunlarında düzenleme yoksa Borçlar Kanunu hükümleri geçerli olacak. Buna göre 854 sayılı Deniz İş Kanunu tabi olarak çalışan gemi adamları ve 4857 sayılı İş Kanununa tabi olarak çalışan işçiler ile 6098 sayılı Yeni Türk Borçlar Kanununa tabi olarak çalışanlar öldüklerinde ölenin bakmakla yükümlü olduğu eşine ve ergin olmayan çocuklarına, bunlar yoksa bakmakla yükümlü olduğu anne ve babasına veya bakmakla yükümlü olduğu diğer kişilere ödeme yapılacaktır.
Ödemenin miktarı ölen işçinin çalışma süresine göre belirleniyor. Buna göre ölen işçinin hizmet süresi 5 yıldan az sürmüşse bir aylık ücret tutarında; hizmet ilişkisi beş yıldan uzun bir süre devam etmişse, iki aylık ücret tutarında bir tazminat ödemesi yapılacaktır.
İşçinin ölümüne bağlı olarak yakınlarına yapılan ödemenin kıdem tazminatı ile bir ilgisi bulunmuyor. Bir başka deyimle ölen işçinin yakınlarına ölümden dolayı yapılacak tazminat ödemesi ile kıdem tazminatı ödemesi birbirden bağımsız olarak değerlendirilmesi gerekiyor. Hemen belirtelim Borçlar Kanununa tabi olarak çalışanlara kıdem tazminatı ödemesi bulunmuyor. Çalışanların statülürene göre kıdem tazminatı ödemesi ve ölüme bağlı ücret ödenmesini örneklerle açıklayalım:
Örnek: İşçi Ali Bey 4857 sayılı İş Kanununa tabi olarak bir işyerinde aylık 25.000 lira ücretle 6 yıldan beri çalışırken ölmüştür. Ali Beyin yakınlarına ne kadar kıdem tazminatı ve ölüme bağlı ücret ödenecektir?
Ali Beyin mirasçılarına 125.000 lira kıdem tazminatı ödenecek. Ölüme bağlı olarakta 50.000 lira tazminat ödenecek. Buna göre Ali Beye kıdem tazminatı ve tazminat olarak toplam 175.000 lira ödenecek.
Örnek: İşçi Ayşe Hanım 6098 sayılı Borçlar Kanununa tabi olarak bir işyerinde aylık 30.000 lira ücretle 7 yıldan beri çalışırken ölmüştür. Ayşe Hanımın yakınlarına ne kadar kıdem tazminatı ve ölüme bağlı tazminat ödenecektir?
Ayşe Hanımın mirasçılarına kıdem tazminatı ödenmeyecek. Ölüme bağlı olarakta 60.000 lira tazminat ödenecek.
Örnek: İşçi Mehmet Bey 854 sayılı Deniz İş Kanununa tabi olarak bir işyerinde aylık 26.000 lira ücretle 3 yıldan beri çalışırken ölmüştür. Mehmet Beyin yakınlarına ne kadar kıdem tazminatı ve ölüme bağlı ücret ödenecektir?
Mehmet Beyin mirasçılarına 78.000 lira kıdem tazminatı ödenecek. Ölüme bağlı olarakta 26.000 lira tazminat ödenecek. Buna göre Mehmet Beye kıdem tazminatı ve tazminat olarak toplam 104.000 lira ödenecek.
02.04.2024
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.