Arif Temir
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
ariftemir1@gmail.com

İşçi Sendikası Yöneticilerinin ve İşyeri Sendika Temsilcilerinin Güvenceleri

Ulusal ve uluslararası mevzuatta  işçi sendikaları yöneticilerinin sendikal faaliyetlerini özgür bir şekilde yürütebilmeleri için çeşitli düzenlemeler yapılmıştır. Bu düzenlemeler ile sendika yöneticileri ve işyeri sendika temsilcilerine güvenceler  getirilmiştir. Ülkemizde de bu güvence işçi sendikaları yönünden 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu ile getirilmiştir. Söz konusu güvence anılan kanunun 23.maddesi ile sendika yöneticilerine, 24.maddesi ile işyeri sendika temsilcilerine getirilmiştir. 6356 sayılı Kanununun 2.maddesine  göre Sendikal Kuruluşun ve şubesinin yönetim kurulu üyeleri yönetici sayılmaktadır.

6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu ile işçi sendikası yöneticilerine getirilen güvenceler ile işçi  sendikası işyeri temsilcisine getirilen güvenceleri açıklamaya çalışalım.

I-İŞÇİ KURULUŞU YÖNETİCİLİĞİNİN GÜVENCESİ

A-SENDİKA YÖNETİCİSİNİN İŞ SÖZLEŞMESİNİN ASKIDA KALMASI

6356 Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi  Kanunun 23. maddesine göre İşçi kuruluşunda yönetici olduğu için çalıştığı işyerinden ayrılan işçinin iş sözleşmesi askıda kalır.

B-İŞÇİ SENDİKASI YÖNETİCİSİNİN İŞ SÖZLEŞMESİNİ FESH EDEREK KIDEM TAZMİNATINA HAK KAZANMASI

İşçi sendikası yöneticisi isterse işten ayrıldığı tarihte iş sözleşmesini bildirim süresine uymaksızın veya sözleşme süresinin bitimini beklemeksizin fesheder ve kıdem tazminatına hak kazanır. Yönetici, yöneticilik süresi içerisinde iş sözleşmesini feshederse kıdem tazminatı fesih tarihindeki emsal ücret üzerinden hesaplanır.       

C-İŞÇİ SENDİKASI YÖNETİCİSİNİN ESKİ İŞİNE DÖNMESİ

İş sözleşmesi askıya alınan yönetici; sendikanın tüzel kişiliğinin sona ermesi, seçime girmemek, yeniden seçilmemek veya kendi isteği ile çekilmek suretiyle görevinin sona ermesi hâlinde, sona erme tarihinden itibaren bir ay içinde ayrıldığı işyerinde işe başlatılmak üzere işverene başvurabilir. İşveren, talep tarihinden itibaren bir ay içinde bu kişileri o andaki şartlarla eski işlerine veya eski işlerine uygun bir diğer işe başlatmak zorundadır. Bu kişiler süresi içinde işe başlatılmadığı takdirde, iş sözleşmeleri işverence feshedilmiş sayılır.

D-YÖNETİCİLİK GÖREVİ SONA ERENLERİN KIDEM TAZMİNATINA HAK KAZANMASI

Sendikanın tüzel kişiliğinin sona ermesi, seçime girmemek, yeniden seçilmemek veya kendi isteği ile çekilmek suretiyle görevinin sona ermesi  nedenleri dışında yöneticilik görevi sona eren sendika yöneticisine ise başvuruları hâlinde işveren tarafından kıdem tazminatı ödenir. Ödenecek tazminatın hesabında, işyerinde çalışılmış süreler göz önünde bulundurulur ve fesih anında emsalleri için geçerli olan ücret ve diğer hakları esas alınır. İşçinin iş kanunlarından doğan hakları saklıdır.

II- İŞYERİ SENDİKA TEMSİLCİLERİNİN GÜVENCESİ

A-İŞYERİ SENDİKA TEMSİLCİSİNİN İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESH EDİLME USULÜ

6356 sayılı Kanunun 24. maddesine göre İşveren, işyeri sendika temsilcilerinin iş sözleşmelerini haklı bir neden olmadıkça ve nedenini yazılı olarak açık ve kesin şekilde belirtmedikçe feshedemez.

B-FESHE KARŞI DAVA AÇILMASI VE DAVANIN GÖRÜLMESİ

1-Dava açılması

Fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde, temsilci veya üyesi bulunduğu sendika dava açabilir. Dava basit yargılama usulüne göre sonuçlandırılır.

2-İSTİNAFA BAŞVURULMASI

Mahkemece verilen karar hakkında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahkemesi kesin olarak karar verir.  

3-TEMSİLCİNİN İŞE İADESİNE KARAR VERİLMESİ VE KARARIN UYGULANMASI

Temsilcinin işe iadesine karar verilirse fesih geçersiz sayılarak temsilcilik süresini aşmamak kaydıyla fesih tarihi ile kararın kesinleşme tarihi arasındaki ücret ve diğer hakları ödenir. Kararın kesinleşmesinden itibaren altı iş günü içinde temsilcinin işe başvurması şartıyla, altı iş günü içinde işe başlatılmaması hâlinde, iş ilişkisinin devam ettiği kabul edilerek ücreti ve diğer hakları temsilcilik süresince ödenmeye devam edilir. Bu hüküm yeniden temsilciliğe atanma hâlinde de uygulanır.

C-TEMSİLCİNİN YERİNİN DEĞİŞTİRİLEMEMESİ

İşveren, yazılı rızası olmadıkça işyeri sendika temsilcisinin işyerini değiştiremez veya işinde esaslı tarzda değişiklik yapamaz. Aksi hâlde değişiklik geçersiz sayılır.

14.11.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.