Arif Temir
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
ariftemir1@gmail.com

Doğum İzni İle Kıdem Tazminatına Hak Kazanma

Bir işçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için öngörülen koşullardan en önemlisi işçinin işyerinde veya aynı işverenin değişik işyerlerinde en az bir yıl çalışmasının olması gerekmektedir. Bazı durumlarda işçiler bir yıllık fiili çalışması olmamasına rağmen yasalarda belirtilen özel koşullardan dolayı kıdem tazminatına hak kazanabilmektedir. Doğum izinleri de bu kapsamdadır. Konuyu ayrıntıları ile açıklayalım.

Kıdem Tazminatına Hak Kazanabilmenin Koşulları

Kıdem tazminatının işçilere hangi durumlarda ödeneceğine ilişkin çalışma yasalarında düzenlemeler bulunmaktadır. İşçilerin kıdemleri, iş sözleşmesinin devam etmiş veya fasılalarla yeniden akdedilmiş olmasına bakılmaksızın aynı işverenin bir veya değişik işyerlerinde çalıştıkları süreler göz önüne alınarak hesaplanır. İşyerlerinin devir veya intikali yahut herhangi bir suretle bir işverenden başka bir işverene geçmesi veya başka bir yere nakli halinde işçinin kıdemi, işyeri veya işyerlerindeki hizmet akitleri sürelerinin toplamı üzerinden hesaplanır. İşçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için diğer koşulların yanında işyerinde en az bir yıl çalışmış olması gerekir. 1475 sayılı Yasaya göre, işçi bir yıl çalışma koşulunu sağladıktan sonra,

1. İşveren tarafından 4857 Sayılı Kanunun 25 nci maddesinin II numaralı bendinde gösterilen sebepler dışında,

2. İşçi tarafından bu Kanunun 24 ncü maddesi uyarınca,

3. Muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla,

4. Bağlı bulundukları kanunla kurulu kurum veya sandıklardan yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla;

5. 506 Sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları veya aynı Kanunun Geçici 81 inci maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılmaları nedeniyle,

Feshedilmesi veya kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi arzusu ile sona erdirmesi veya işçinin ölümü sebebiyle son bulması hallerinde işçinin işe başladığı tarihten itibaren iş sözleşmesinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir.

Doğum İzni İle Birlikte Bir Yılı Dolduran İşçinin Kıdem Tazminatı

4857 sayılı İş Kanununun 74.maddesinde doğum izni ile ilgili hususlar düzenlenmiştir. Buna göre kadın işçilere doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam onaltı hafta doğum izni verilmesi (çoğul gebelik halinde doğumdan önce çalıştırılmayacak sekiz haftalık süreye iki hafta süre eklenmesi) gerekmektedir. Doğum iznine ayrılacak işçinin işyerindeki çalışma süresi bir yıldan az ise bir yıllık süreyi doğum izni sonunda tamamlıyorsa ve doğum izni sonunda işçinin iş sözleşmesi işveren tarafından haksız olarak fesh edilirse işçi kıdem tazminatına hak kazanır mı? Sorusunu yanıtlamaya çalışalım. 4857 sayılı Yasanın 25.maddesinin b fıkrasının a alt bendinde yer alan" işçinin hastalık, kaza, doğum ve gebelik gibi hallerde işveren için iş sözleşmesini bildirimsiz fesih hakkı; belirtilen hallerin işçinin işyerindeki çalışma süresine göre 17 nci maddedeki bildirim sürelerini altı hafta aşmasından sonra doğar. Doğum ve gebelik hallerinde bu süre 74 üncü maddedeki sürenin bitiminde başlar. Ancak işçinin iş sözleşmesinin askıda kalması nedeniyle işine gidemediği süreler için ücret işlemez." Hükmü gereğince doğum izni ile birlikte bir yılını dolduran işçi işveren tarafından işe başlatılmaz ise veya iş sözleşmesi haklı bir sebep olmaksızın fesh edilirse kıdem tazminatına hak kazanır. Doğum izni sonrası kullanılan 6 aylık ücretsiz izin süresi kıdem tazminatının hesaplanmasına dahil edilmez.

Örnek: İşçi 01.01.2021 tarihinde A işyerinde işe girmiş ve 01.10.2021 tarihinde 16 haftalık doğum iznine ayrılmıştır. İşçinin doğum izni sonrası işe dönüş tarihi ise 23.01.2022 dir. İşveren doğum sonrası işçiyi işe başlatmazsa veya başlatıp da örneğin bir ay içerisinde haklı bir neden olmaksızın iş sözleşmesini fesh ederse işçiye kıdem tazminatını ödemesi gerekir.

09.09.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.