Çalışan veya işten ayrılan işçilerin yıllık izin kullanmadıklarına çalışma hayatında rastlanılmaktadır. Çalışan veya işten ayrılan işçilerin yıllık ücretli izinlerini kullanmamalarının/kullandırılmamalarının sonuçlarını açıklayalım.
İşçiler, işe girdikleri tarihten itibaren deneme süresi de dahil bir yılı doldurmaları durumunda yıllık ücretli izne hak kazanırlar. İşçilerin hak etmiş oldukları yıllık izinlerini hak etme tarihinden itibaren en geç bir yıl içerisinde kullanmaları gerekiyor. Yıllık ücretli izinleri işverenlerin kullandırmamaları durumunda işverenler hakkında 4857 sayılı İş Kanununa göre idari para cezası uygulanır. Ancak işçinin hak edipte kullanmadığı izin hakları yanmaz. Çalıştığı süre içerisinde izinler işçiye kullandırılmaz ise işçi işten ayrıldıktan/çıkarıldıktan sonra iznin ücretini talep edebilir.
İşyerinden ayrılmadan önce hak edip de kullanmadığı izinleri olan işçiler, işyerinden ayrıldıktan sonra işyerinde kullanmamış oldukları bütün izinlerin ücretini işverenden talep edebilirler. İş kanunu ve diğer kanunlarda belirtilen ücret alacaklarından farklı olarak yıllık izin ücreti alacağında zamanaşımı süresi iş sözleşmesinin feshedildiği tarihten itibaren işlemeye başlamaktadır. İzin alacağında da zaman aşımı süresi beş yıldır(Geniş bilgi için bakınız. Arif Temir, İş Hukukunda İzinler ve Uygulaması, 3.Baskı, Yaklaşım Yayıncılık, Ankara 2018) . Konuyu örneklerle açıklayalım.
Örnek 1: İşçi Ali Bey, işyerinde 01.01.1999 tarihinden itibaren çalışmaya başlamıştır. Ali Bey, çalışma süresi boyunca hiç izinlerini kullanmamıştır. Ali Beyin iş sözleşmesinin 01.01.2019 tarihinde feshedildiğini varsayalım. Ali Beyin çalışma süresi boyunca hak edip de kullanmadığı izinlerine ilişkin zaman aşımı süresi iş sözleşmesinin sona erdirildiği 01.01.2019 tarihinden itibaren başlayacak. Zamanaşımı süresi 01.01.2024 tarihinde sona erecektir. Bu tarihe kadar Ali Bey hak edipte kullanmadığı 20 yıllık çalışmasının karşılığı olan izin ücretini işverenden almak için adli makamlara başvurabilecektir.
Örnek 2: İşçi Zeynep Hanım, 01.01.2009 tarihinde işe başlamış, 01.01.2018 tarihinde işten ayrılmıştır. Zeynep Hanım, çalışmış olduğu 10 yıllık sürede hiç yıllık izin kullanmamıştır. Buna göre Zeynep Hanım, yıllık ücretli izin parasını almak için 01.01.2023 tarihine kadar adli makamlara başvurabilir.
İşyerinde halen çalışmakta olan ve yıllık ücretli izinleri verilmeyen işçiler, işyerinin bağlı olduğu yerin çalışma ve iş kurumu il müdürlüğüne dilekçe ile başvurabilirler veya doğrudan ALO 170’i arayarak durumlarını bildirebilirler ya da doğrudan adli makamlara başvurabilirler.
İşten ayrılan/çıkarılan işçiler yıllık ücretli izinlerini çalışırken kullanmamışlarsa hak edipte kullanmadıkları izinlerin parasını almak için doğrudan adli makamlara başvurabilirler. Burada süreç, önce arabulucuya başvurma, arabulucuda anlaşma sağlanmazsa iş mahkemesine başvurma şeklinde işlemektedir. İşten ayrılmış olan işçilerin izin paralarını alabilmeleri için idari makamlara başvurma durumları söz konusu değildir.
25.08.2020
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.