Ali Deniz İnan
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilim Uzmanı
denizinanmuhasebe@gmail.com

Nakdi Ücret Desteği 11 Soru – 11 Cevap

17.04.2020 tarih ve 31102 sayılı Resmi Gazete yayımlanan “7244 sayılı Yeni Koronavirüs (Covıd-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 7’inci maddesi ile 4447 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde 24’üncü madde eklenmiştir.

Söz konusu eklenen geçici madde kapsamında amaç ücretsiz izne ayrılan işçilere ve 15.03.2020 tarihinden sonra işten çıkarılmış olup, işsizlik ödeneğinden istifade edemeyen işçilere nakdi ücret desteği verilmesi üzerindedir.

Makalemiz soru cevap şeklinde olup, kimlerin yararlanabileceği, ne kadar süre faydalanabileceği, ücret tutarı, gereken şartlar, …vb. gibi birçok sorunun cevabını içermektedir.

Hatırlatıcı Not; Nisan ayına ilişkin bildirimlerin yapılacağı son tarih 04 Mayıs 2020 saat 23:59’a kadardır.

1-) Kimler Nakdi Ücret Desteğinden Faydalanabilir

Nakdi ücret desteğinden;

• Ücretsiz İzne Ayrılan (4857 Sayılı Kanun Geçici 10’uncu Mad.), ve Kısa Çalışma Ödeneğinden Yararlanamayan,
• 15.03.2020 Tarihinden Sonra İşten Çıkarılmış Olan ve (4447 Sayılı Kanun 51’inci Mad.), İşsizlik Ödeneğinden Yararlanamayan,

İşçiler faydalanabilmektedir.

2-) Nakdi Ücret Desteğine Nasıl Başvurulur

Nakdi ücret desteğinden faydalanılması için başvuru yöntemleri işçinin faydalanması sağlayan duruma göre değişiklik göstermektedir.

a.) Ücretsiz İzne Ayrılan İşçiler

Nakdi ücret desteğinden yararlanılabilmesi için ücretsiz izne ayrılan işçilere ilişkin aylık bildirimler, "https://uyg.sgk.gov.tr/IsverenSistemi"  internet adresinden ücretsiz iznin verildiği ayı takip eden ayın 3’üne kadar İŞVERENLERCE yapılacaktır.

NOT; Nisan ayına ilişkin bildirimlerin yapılacağı son tarih 04 Mayıs 2020 saat 23:59’a kadardır.

-Eksik Gün Nedeni 28-Pandemi Ücretsiz İzin Olarak Seçilmelidir

Bu şekilde bildirimi yapılan işçiler için ilgili aya ait Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinde/Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinde eksik gün nedeninin, “28-Pandemi Ücretsiz İzin” olarak seçilmesi gerekmektedir. 

b.) Kısa Çalışma Ödeneğinden Faydalanmayan İşçiler

Kısa çalışma ödeneğine hak kazanamayanlar için;

Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinde/Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinde bildirilmiş olan “18-Kısa Çalışma Ödeneği” gerekçesinin “28-Pandemi Ücretsiz İzin” olarak güncellenmesi ve İŞVERENLER tarafından ücretsiz izin başvurusunda bulunulması gerekir.

- Başka Bir Koddan Bildirilen Eksik Gün Kodunun Değiştirilmesi Gerekmektedir.

17.04.2020 tarihinden sonra ücretsiz izne ayrılan fakat Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinde/Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinde “28-Pandemi Ücretsiz İzin” eksik gün nedeni yerine başka bir kod üzerinden bildirim yapanların, Eksik Gün Kodunun Değiştirilmesi İçin SGK’ nın ilgili il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezine başvurmaları gerekir.

- Aynı Anda Başka Bir Kod Nedeniyle Eksik Gün Mevcut İse

Aynı ayda “28-Pandemi Ücretsiz İzin” eksik gün koduyla birlikte başka bir eksik gün kodunun olması halinde eksik gün kodunun “29-Pandemi Ücretsiz İzin ve Diğer” olarak bildirilmesi gerekmektedir.

- Ücretsiz izne ayrılan ve Kısa Çalışma Ödeneğinden Faydalanamayan İşçiler için Başvuru Yöntemi

İşverenler, Nakdi Ücret Desteğinin uygulama süresi kapsamında, ilgili ayda işçinin;

• Ücretsiz izne ayrıldığı gün sayısını,
• TC Kimlik Numarasını,
• IBAN numarasını ve cep telefonu bilgilerini,

SGK başvuru ekranı üzerinden bildirir.

Başvuru girişi aşağıda resimli olarak anlatılmıştır.

I. SGK İşveren sistemine girilir. (https://uyg.sgk.gov.tr/IsverenSistemi)

II. Sol tarafta bulunan “İşveren” kısmına tıklanır.

III. Açılan sekmede “Covid 19 Ücretsiz İzin İşlemleri” kısmı tıklanır.

IV. Açılan sekmede “Covid 19 Ücretsiz İzin Girişi” kısmı tıklanır.

 

V. Çıkan ekranda gerekli bilgiler girilir.

VI. İşlemleri bitirmek için “Kaydet” e tıklayınız.

- Güncelleme İşlemleri

Başvuru ve güncelleme işlemleri ücretsiz iznin uygulandığı Ayı Takip Eden Ayın Sonuna kadar SGK’ ya bildirilecektir.

Fakat bu şekilde uygulamanın yürürlükte olduğu sürenin tamamlanmasından sonra izleyen ay sonuna kadar yapılan ve hak doğurucu nitelikteki başvurular En Fazla Bir Önceki Ay için yapılması mümkündür.

c.) 15.03.2020 Tarihinden Sonra İşten Çıkarılmış Olan İşçiler

15.03.2020 tarihinden sonra iş akdi fesih edilen işçilerin başvuru yöntemleri işsizlik ödeneğine başvurup başvurmadığına göre değişmektedir.

i.) İşsizlik Ödeneğine Başvuranlar

15.03.2020 tarihinden sonra iş sözleşmesi feshedilen fakat işsizlik ödeneği başvurusuna rağmen bu ödeneğe hak kazanamayan işsizlerin nakdi ücret desteği ödemeleri,

Ayrıca Başvuru Yapmalarına Gerek Bulunmaksızın İŞKUR tarafından re’sen gerçekleştirilir.

ii.) İşsizlik Ödeneğine Başvurmayanlar

15.03.2020 tarihinden sonra iş sözleşmesi feshedilen fakat işsizlik ödeneği başvurusunda bulunmayan işsizlerin nakdi ücret desteği ödemeleri;

“https://esube.iskur.gov.tr/” internet adresinden veya e-Devletten işsizlik ödeneği başvurusunda bulunmaları üzerine İŞKUR tarafından gerçekleştirilir.

3-) Nakdi Ücret Desteğini Hak Kazanma Şartları Nelerdir

Nakdi Ücret Desteğini Hak Kazanma İçin Gereken Şartlar,

• Ücretsiz İzne Ayrılanlar İçin
• 15.03.2020 Tarihinden Sonra İş Akdi Feshedilenler İçin

Olarak ikiye ayrılmaktadır.

a.) Ücretsiz İzne Ayrılanlar İçin Hak Kazanma Şartları

• 17.04.2020 tarihi itibarıyla iş sözleşmesinin bulunduğu işveren tarafından 4857 sayılı Kanunun Geçici 10’uncu maddesi uyarınca ücretsiz izne ayrılmak,
• Kısa çalışma ödeneğinden yararlanmamak,
• Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak,
• SGK’ ya 01, 04, 05, 06, 12, 14, 20, 29, 32, 35, 39, 52, 53, 54 veya 55 no.lu belge
  türlerinden bildirilmiş olmak,
• Kısa çalışamaya başvurusunun kabul edilmesine karşın gerekli prim şartlarının sağlanamadığı işçiler için eksik gün gerekçelerinin güncellenmesi,

Şartlarını taşımaları gerekmektedir.

b.) 15.03.2020 Tarihinden Sonra İş Akdi Feshedilenler İçin

• 15.03.2020 tarihinden sonra 4447 sayılı Kanunun 51 inci maddesi kapsamında iş sözleşmesi feshedilen ve yine aynı Kanunun diğer hükümlerine göre işsizlik ödeneğinden yararlanmamak,
• Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak,
• Nakdi ücret desteği süresi fesih yapılamayacak süreyi (17.07.2020) geçmemek,

Şartlarını taşımaları gerekmektedir.

4-) Nakdi Ücret Desteği Ne Kadardır

Nakdi ücret desteğini hak eden her bir kişi için yapılacak ödeme tutarı 39,24-TL’dir.

- Damga vergisi düşülür.

Bir günlük 39,24-TL’lik tutardan damga vergisi düşüldükten sonra hesaplanan tutar ödemeye hak kazanılan gün sayısı ile çarpılarak işçiye ödenir.

Günlük Tutar	39,24-TL
Damga Vergisi Oranı	0,00759
Damga Vergisi Tutarı	0,2978-TL
Günlük Ödenecek Tutar	38,94-TL

 

5-) Nakdi Ücret Desteği Ne Zaman Ödenir

SGK, nakdi ücret desteği kapsamında işverenler tarafından yapılan beyana bağlı bilgileri aylık olarak bildirilen ücretsiz iznin yapıldığı ayı takip eden ayın 5’ine kadar İŞKUR’a bildirir.

İŞKUR, bu verileri esas alarak nakdi ücret desteklerini her ayın 8’inde ödemeye başlar.

6-) Nakdi Ücret Desteği Ne Kadar Süre Ödenir

Nakdi ücret desteğinin süresi;

• Ücretsiz izne ayrılanlar,
• 15.03.2020 tarihinden sonra 4447 sayılı Kanunun 51 inci maddesi kapsamında iş sözleşmesi feshedilenler,
• Kısa çalışma ödeneğinden faydalanamayanlar,

İçin 17.04.2020-17.07.2020 tarihleri arasında ücretsiz izinli olunan ve işsiz olarak geçen süreleri kapsamaktadır.

7-) Nakdi Ücret Desteği Nasıl Ödenir

Nakdi ücret desteği, bir ay içerisinde en çok 30 gün olmak üzere ödeme kanalları yoluyla işçinin kendisine ödenir.

- IBAN Hesabı olamayanlara diğer ödeme kanalları yoluyla ödenir.

Ödenecek tutar, başvuru sırasında, belirtilen IBAN hesabına, IBAN hesabı olmayanların ise diğer ödeme kanalları vasıtasıyla (PTT havalesi gibi) işçinin kendisine ödenecektir.

8-) Hangi Şartlarda Sona Erer

Nakdi ücret desteğinden yararlanılan dönemde,

• Aynı veya başka bir işyerinde işe başlanması
• Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı alınmaya başlanması,

Durumunda nakdi ücret desteği kesilir.

9-) Haksız Faydalanılması Halindeki İdari Yaptırımlar Nelerdir

Nakdi ücret desteğinden yararlanan işçinin, çalıştırıldığının tespit edilmesi durumunda işverene;

• Bu şekilde çalıştırılan her işçi ve çalıştırıldığı her ay için ayrı ayrı olmak üzere fiilin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarında,
• Fazla ve yersiz ödenen nakdi ücret desteği, ödeme tarihinden itibaren işleyecek kanuni faizi ile birlikte,

İdari para cezası uygulanacak ve tahsil edilecektir.

10-) Ev Hizmetlerinde Çalışanlar Başvurabilir Mi?

Ev hizmetlerinde ay içerisinde 10 günden fazla sigortalı çalıştıranlar;

• Ücretsiz iznin verildiği ayın sonuna kadar 28-Pandemi Ücretsiz İzin eksik gün kodu ile Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerine/Sosyal Güvenlik Merkezlerine bildirmeleri şartıyla,

nakdi ücret desteğinden faydalanabilirler.

11-) Destek Süresince Genel Sağlık Sigorta Prim Ödemeleri Yapılır Mı?

Nakdi ücret desteğinden yararlananlardan,

• 5510 sayılı Kanuna göre genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamına girmeyenler,

Genel sağlık sigortalısı sayılır.

SGK tarafından tescili yapılan kişilere ait genel sağlık sigortası primleri, İŞKUR tarafından SGK’ ya aktarılır.

Yararlanılan Kaynaklar

• 17.04.2020 Tarih ve 31102 Sayılı Resmi Gazete
• 4857 Sayılı İş Kanunu
• 4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun Geçici 24 ‘üncü Maddesi Kapsamında Yapılacak Nakdi Ücret Desteği Uygulamasına İlişkin Usul ve Esaslar
• Deloitte Türkiye – 23.04.2020 Tarih ve 87 Sayılı Sirküleri

https://www.verginet.net/dtt/11/Vergi-Sirkuleri-2020-87.aspx

• Ücretsiz izin maaşı kılavuzu: Kimler, nasıl başvuracak?

https://www.ekonomist.com.tr/haberler/ucretsiz-izin-odenegi-basvurusu-nasil-yapilir-kimler-yararlanacak.html

NOT; Bu yazı bilgilendirme amacıyla yazılmıştır. Tereddüt ettiğiniz konularda uzman bir kişiden profesyonel görüş ve destek almanızı önerir, işbu bilgilendirme yazısı dayanak gösterilerek yapılacak işlemler nihayetinde doğacak zararlardan sorumluk kabul edilmeyeceğini beyan ederim.

04.05.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.