Ali Özbek
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Marka ve Patent Vekili
aliozbek68@gmail.com

Almanya’da Halen Yaşayan Ya Da Kesin Dönüş Yapan Vatandaşlara Çocuk Yetiştirme Süresi Borçlanması

Anayasamızın 62. maddesi “Devlet, yabancı ülkelerde çalışan Türk vatandaşlarının aile birliğinin, çocuklarının eğitiminin, kültürel ihtiyaçlarının ve sosyal güvenliklerinin sağlanması, anavatanla bağlarının korunması ve yurda dönüşlerinde yardımcı olunması için gereken tedbirleri alır” hükmünü  içermektedir.

Maddenin gerekçesinde; “Yabancı ülkelerde çalışmak üzere giden ve orada yaşayan Türklerin sayısının azımsanamayacak miktarda olduğu, bu Türklerin ülkeleriyle olan bağlarını sürdürmekte devlet katkısının zorunlu olduğu, devletin yabancı ülkelerdeki Türklerin aile birliğini ailelerin sorunlarının çözümüne yardımcı olmakla ödevlendirildiği, yabancı ülke güvenliklerinin anlaşmalarla temin edildiği, ancak bu alanda da yapılacak işlerin devlete bu konuda yön gösterdiği”belirtilmektedir.

1960’lı yıllardan başlayarak işgücü ihraç eden bir ülke konumuna gelen Türkiye, yurt dışındaki vatandaşlarının durumuyla da ilgilenmek zorunda kalmış.Şimdi ise yurt dışından göç alan ülke konumu özelliğini de taşımaktadır.

Tam da burada özellikle Almanya da yaşayan veya dönüş yapmış vatandaşlarımızın diğer ülkelere göre daha fazla olması Almanya’nın Sosyal Güvenlik mevzuatını da takip etmemize yol açmaktadır.

25.Mayıs 2010 gün ve 2010/68 sayılı genelge de bu mantıkla yayımlanmıştır.Genelgenin başlığı “ALMANYA’DAKİ ÇOCUK YETİŞTİRME SÜRELERİ”dir.Mutlaka her ailede,köyde,yada mahallede  Almanya’ya ekmek parası kazanmak için bir umut gitmiş birileri mevcuttur.Ve yine ataerkil hayat düzeni içinde sosyal güvenlik anlamında kadınlarımız hep mağdur edilmiştir.

İşte Almanya öyle bir düzenleme’ye imza atmış ki,bir benzeri de bizim 5510 sayılı yasanın 41/a bendinde getirilen,doğum borçlanması benzeri ancak bizim mevzuatımıza göre daha geniş ve daha faydalı bir düzenleme olduğunu da kabul etmek gerekir.

Peki bu genelge nedir? ve nereden çıktı?

Genelgenin ana kaynağı,VI. numaralı Alman Sosyal Kanun Kitabı'dır. Gerek bu kitap ve gerek 2010/68 nolu Türk Sosyal Güvenlik Mevzuatı genelgesi ;

(A)

1. 01.01.1921 tarihinden sonra doğan kadın olmak

2. 31.12.1991 tarihinden sonra çocuk dünyaya getirmek,

3. Çocuğun 12 aylık bakımını Almanyada yapmak

Kaydıyla 1 yıl hizmet süresi kazanmaktadır.

(B)

1. 01.01.1921 tarihinden sonra doğan kadın olmak

2. 01.01.1992 tarihinden sonra çocuk dünyaya getirmek yada bakımını üstlenmek,

3. 01.01.1992 tarihinden sonra ilk 36 aydaki bakımı Almanya da gerçekleştirmek

Kaydıyla 3 yıl sigortalı hizmet süresi kazanmaktadır.

Burada bahsi geçen sürenin sigortalılık süresi olarak değerlendirilmesi  için çocuğun

Almanya da yetiştirilmesi esas şarttır.Bu süre nezaman başlayacak derseniz, çocuğun doğumunu takip eden  ay başından itibaren.

Peki Çocuk Almanya dışında doğdu ve fakat hemen Almanya da ikamet etmeye başladı.Dedikya ,aslolan  doğumdan sonra 12 ay,yani bir yıl içinde Almanyada ikamet edilirse,bu sefer ikamet edilen süre dikkate alınacaktır.

Örneğin;Çocuk 01.01.1986 yılında Türkiye de dünyaya geldi.01.03.1986 da aile ve bebek Almanya da ikamet etmeye başladı.10 ay Almanyada ikamet edilen süre sigortalı hizmet süresi olarak değerlendirilecektir.

Bir diğer önemli husus ise;çocuğun bakımını üstlenen  büyük anne,baba veya akrabalarda bundan faydalanabilmektedir.Çocuğun bakımıyla ilgili en çok kim ilgileniyorsa(ebeveyn) o veya anne baba  müştereken ilgileniyorsa bu durumda anne faydalanacaktır.Şayet Baba faydalanmak isterse,anne ve baba birlikte beyanda bulunmalıdır

22/07/2009 tarihli Alman Sosyal Güvenlik yasasında yapılan değişiklikle Çocuk yetiştirme süresi bulunan ve Alman mevzuatı gereği 60 aylık prim ödeme süresini Türkiyedeki hizmetleriyle dahi tamamlayamayan ve yine 65 yaş şartını gerçekleştirene kadarda bunu başaramayacaklar,bu borçlanmadan faydalanacaklardır.

Almanya da çocuk yetiştirme süreleri olanlardan Almanyada çalışmış olanlar,bağlı bulundukları Alman sigorta kurumuna ,çalışması bulunmayanlar ise “Deutsche rentenversicherung nordbayern,Auslandsrefart  95440 Bayreuth/Almanya “adresindeki kuruma  çocuklarında kayıtlı olduğu nüfus kayıt örneğini ekleyecekleri bir dilekçeyle müracaat etmelidirler

Bugün itibariyle aylık borçlanılacak rakam 79,60 Avro dur. Bu şekilde örneğin Almanya`da 2 çocuk doğumu olup, bunu Alman Sigorta Kurumu`na (Deutsche Rentenversicherung)  ilgili formları doldurarak yazılı olarak bildiren kişi adına (ister çalışıyor ister ev hanımı) olsun 6 yıl sigorta primi yatırılır. Bu durumda kişi Federal Almanya`da hiç sigortalı çalışmamış olsa dahi, Alman sigorta kurumundan kısmi emekli aylığı almaya hak kazanabilmektedir. Bu kısmi emekli aylık miktarı çalışma süreleri dikkate alınmaksızın günümüz rayiç bedelleriyle 1 çocuk için 79,60 Euro, 2 çocuk için 159,20 Euro, 3 çocuk için 238,80 ve 4 çocuk için 319,40 Euro tutarında olmaktadır. Diğer bir ifadeyle, kişinin emekli aylığı yukarıda belirtilen miktarlar oranında artış göstermektedir

Ancak kişilerin bu haktan faydalanmaları şahsi başvuru yapmalarına ve ilgili formları doldurmalarına bağlıdır. Sözkonusu işlemler otomatikman gerçekleşmez.

Peki 1986'dan önce kesin dönenler ne yapacak?

Borçlanma hakkından Almanya'da çocuk dünyaya getirip de Türkiye'ye kesin dönüş yapmış

olan ev kadınlarının da yararlanabiliyor. Yetkililer, "Kesin dönen anneler de, önce çocuk yetiştirme sürelerini tanıttıktan sonra eksik sürelerini borçlanabilirler. 1.1.1986'den önce Türkiye'ye kesin dönüş yapıp prim iadesi alan kadınlar da, bu tarihten önce doğan ve Almanya'da yetişen çocukları için yetiştirme süresini tanıtıp, yeniden emeklilik hakkını kazanabilir. Bu tarihten sonraki prim iadelerinde ise çocuk yetiştirme süreleri iptal edilmiş sayılır"

Kaynaklar:

1.   Alman Sosyal Güvenlik mevzuatı - SMMM ALİ ÖZBEK-BURSA

2.   Sosyal Güvenlik ateşesi Tahsin Özdemir’in 26.03.2010

Tarihli söyleşisi

3. 2010/68 sayılı Genelge

11.06.2010

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.