Ahmet Tekin
İş Müfettişi Yrd.
ahmettekin1012@gmail.com

İşyerinin Kısa Çalışma Ödeneğinin Süresi 30 Hazirandan Önce Biterse ve 1 Temmuzdan İtibaren Uzatılan Kısa Çalışmadan da Faydalanırsa Haziran Ayında K.Ç.Ö’ Den Faydalanan İşçilerin Ücret Alacağı Oluşur Mu?

Tüm Dünyayı olduğu gibi ülkemizi de etkisi altına alan Covid-19 salgını nedeniyle bazı işyerleri faaliyetine ara vermek bazıları da çalışma sürelerini azaltmak suretiyle Mart ayından itibaren 30 Haziran tarihine kadar kısa çalışma ödeneğine başvurdu. Kısa çalışma ödeneğinden faydalanmaya hak kazanan işçiler için kısa çalışma ödeneğinden faydalanan işyerleri faydalanamayan işçileri de 16.04.2020 tarihinden itibaren ücretsiz izne ayırarak nakdi ücret desteğine başvurdu. (Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı alan işçiler nakdi ücret desteğinden faydalanamamaktadır.) Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Hakkında Yönetmelik gereği kısa çalışma ödeneğinin süresi üç ayı geçememekteydi. Ancak 30 Haziran 2020 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanan 29.06.2020 tarih ve 2706 sayılı Cumhurbaşkanı kararının eki karar ile 30.06.2020 tarihine kadar (bu tarih dahil) kısa çalışma ödeneğinin süresi kararın yayımı tarihi öncesinde (30 Haziran öncesi) biten işyerleri için 01.07.2020 tarihinden itibaren, 30 Haziran tarihinde kısa çalışması sona ermemiş olup devam eden işyerleri bakımından ise kısa çalışma bitiş tarihinden itibaren 1 ay uzatıldı. Bu durumu bir örnekle anlatmaya çalışalım; İşyerimizin 20.03.2020 – 18.06.2020 tarihleri arasında geçici olarak işyerinin tamamında faaliyetini durdurduğunu ve hak eden işçiler için kısa çalışma ödeneğinden faydalandığını düşünelim. Bu durumda işyerinin kısa çalışma ödeneğinden faydalanmaya devam etmek istemesi halinde 1 Temmuz tarihinden itibaren kısa çalışma ödeneğinden faydalanmaya devam edecektir. Aynı işyerinin 15.04.2020 – 14.07.2020 tarihleri arasında geçici olarak işyerinin tamamında faaliyetini durdurduğunu ve hak eden işçiler için kısa çalışma ödeneğinden faydalandığını düşünmemiz durumunda ise işyerinin kısa çalışma ödeneğinden faydalanmaya devam etmek istemesi halinde 14 Temmuz tarihinden itibaren kısa çalışma ödeneğinden faydalanmaya devam edecektir. Şimdi gelelim asıl konumuza birinci örneğimizde işyerinin kısa çalışmasının 18.06.2020 tarihinde bittiğini belirtmiştik ve işyerinin kısa çalışma ödeneğinden faydalanmaya devam etmek istemesi halinde 1 Temmuz tarihinden itibaren kısa çalışma ödeneğinden faydalanmaya devam edecekti. Peki bu durumda 18 Haziran tarihine kadar kısa çalışma ödeneğinden faydalanan işçiye Haziran ayının kalan 12 günü için işverenin ücret ödeme zorunluluğu oluşur mu? Bu sorunun cevabı yapılan düzenlemelerde açıkça belirtilmemiştir. Ancak biz bu soruya cevap vermeden önce işveren kalan 12 gün için işçiyi mağdur etmemek adına ne yapabilirdi sorusuna cevap vererek asıl sorumuzun cevabını bulmaya çalışacağız. Yukarıda bahsettiğimiz gibi işverenler 16.04.2020 tarihinden itibaren işçilerini tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabiliyor. Ve kısa çalışma ödeneğinden faydalanamayan ve herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almayan işçiler nakdi ücret desteğinden faydalanabiliyor. Örneğimizde işveren Haziran ayının kalan 12 günü için kısa çalışma ödeneğinden faydalanma süreleri sona ermiş işçiler için nakdi ücret desteğinden faydalanabilirdi. Faydalanabilirdi diyorum çünkü nakdi ücret desteği başvurularının ücretsiz izni takip eden ayın 3’üne kadar işverenler tarafından “ uygulama SGK işveren sistemi” üzerinden yapılması gerekmekte olup verilen ücretsiz izin bilgilerine ilişkin işverenler tarafından yapılan başvuru ve güncelleme işlemleri, ücretsiz iznin uygulandığı ayı takip eden ayın sonuna kadar SGK’ ya bildirilmesi gerektiğinden şuanda Haziran ayına ilişkin Nakdi ücret desteği başvurusu yapma imkanı bulunmamaktadır. Ancak işverenlerin de söz konusu dönemlerdeki bilgi kirliliği ve eksikliği sebebiyle nakdi ücret başvurusu yapmadıkları anlaşılmaktadır. Bu nedenle sadece kısa çalışma ödeneğinin süresi 30 Haziran öncesi biten işyerleri için ve sadece Haziran kısa çalışma ödeneğinden faydalanılan işçiler için bir kereye mahsus olmak şartıyla SGK tarafından nakdi ücret desteği başvurularının geriye yönelik olmak üzere kabul edilmesi ve nakdi ücret desteğinden faydalandırılmalarının doğru olacağını düşünüyorum. İşverenin ücret ödeme yükümlülüğünün bulunup bulunmadığı işçilerle yapılan iş sözleşmesinde belirtilen ücret ödeme sistemine göre farklılık gösterecektir. İşçilerle yapılan sözleşmede ücretin günlük olduğu kararlaştırılmışsa örneğimizde çalışılmayan 12 gün için işverenin ücret ödeme yükümlülüğü bulunmamaktadır. Ancak işçilerle yapılan sözleşmede maktu ücretin kararlaştırılmış olması halinde bu 12 günlük sürede işçi çalışmamış olsa da maktu ücretin ay içinde çalışılan güne bakılmaksızın ödenen ücret olması ve işverenin nakdi ücret desteğine başvurmuş olsaydı işçinin bu günler için ödenekten faydalanarak mağdur olmayacağı göz önüne alınarak değerlendirme yapıldığında örneğimizde çalışılmayan 12 gün için işverenin ücret ödeme yükümlülüğünün bulunduğu kanaatindeyim. İşverenlerin Haziran ayında kısa çalışmadan faydalanan işçilerinin kısa çalışma ödeneği almadığı günlere ilişkin ücretleri ödemeleri ve söz konusu günlere ilişkin ek aylık prim ve hizmet belgesi düzenleyerek bağlı bulundukları Sosyal Güvenlik Merkezine bir dilekçe ekinde başvuru yapmaları halinde Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 103. Maddesi gereği işverenler tarafından düzenlenen ek aylık prim ve hizmet belgesi anılan yönetmelik maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen şartları taşıması halinde incelemeye alınmaksızın işleme alınabileceğine ilişkin şart olan üç aylık verilme süresini aşmış olacağından ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgesinin işleme alınabilmesi için işyeri kayıtlarından tespit edilmesi gerekmektedir. Bu nedenle işverenlerin söz konusu ücret ödemelerini işyeri kayıtlarına işlemesi (yasal olarak tutulması zorunlu olan defter ve diğer belgelere) ve Sosyal Güvenlik Denetmenlerinin yapacağı inceleme esnasında da söz konusu kayıtları ibraz etmeleri düzenlenen ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgesinin işleme alınabilmesi için büyük önem taşımaktadır. 

10.11.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.