Ahmet Sıcakyüz
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
Bilim Uzmanı
asicakyuz@ttmail.com

509 Nolu Tebliğ “E-Arşiv Fatura”da Önemli Tespitler

Bilindiği gibi 19.10.2019 tarihli ve 30923 Sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği 509 sıra nolu genel tebliğ ile “e-ARŞİV FATURA” kullanma usul ve esasları belirlenmiş idi. Konumuz ile ilgili güncel olarak mükelleflerin yoğunlukla karşılaştıkları belge düzenlemelerinde “e-Arşiv Faturanın” tebliğde zikredilen bazı hususlarından söz etmek istiyorum.

 Meslek Mensupları (Mali Müşavirler) ve birçok mükelleflerin belki de dikkatlerinden kaçan, önemle uymaları gereken 509 nolu tebliğ gereği “ V.3. e-Belgeler Üzerinde Yer Alacak Amblem ve Diğer Bilgiler Gelir İdaresi Başkanlığı amblemi”, amblemin etrafını saran şekilde “Hazine ve Maliye Bakanlığı” ibaresi, amblemin altında ise düzenlenen belgenin türüne göre "e- Fatura", “e-Arşiv Fatura”, “e-Serbest Meslek Makbuzu” ve benzeri ibare bulunur. e-Fatura ya da e-İrsaliye uygulamaları gibi Başkanlık sistemleri vasıtasıyla alıcısına iletilen belgeler dışında kalan bir e-Belgenin düzenlenmesi ve muhatabına elektronik ortamda iletilmesi halinde belgenin alt kısmına ayrıca ilgili belge ismini içerecek şekilde "e-…… izni kapsamında elektronik ortamda iletilmiştir." ifadesi yazılır. e-Belge uygulamaları kapsamında elektronik ortamda düzenlenen belgelerin alıcısına kağıt olarak veya elektronik ortamda iletilen aslı ile düzenleyen tarafından muhafaza edilen elektronik hali üzerinde yer alan “Gelir İdaresi Başkanlığı amblemi”, “Hazine ve Maliye Bakanlığı” ibaresi ile e-Belgenin türüne ilişkin ibarenin renkli olarak yer alması esastır. Ancak düzenleyen tarafından muhafaza edilen elektronik hali üzerinde bulunan amblem ve ibarelerin renkli olarak yer alması koşuluyla, alıcısına kâğıt olarak iletilen asıl nüshaları üzerine siyah-beyaz olarak da basılması mümkün olup bu durumda, kâğıt çıktı üzerinde satıcı veya yetkilisine ait ıslak imza (veya hazır imza) ile kaşe veya damgasının bulunması zorunludur. Denilerek birçok mükellefin bu konuda dikkat etmeyerek, piyasada iş yapan ve çalışan mükelleflerin belgeleri incelenmesi sonucunda; bazı eksikliklerin oluştuğu ve vergi incelemelerinde çok ciddi sıkıntıların olabileceği kanaati görülmüştür.

Önemli tespitlerimizde 509 Sıra Nolu tebliğin “e-ARŞİV FATURA” ile ilgili yeni düzenlemelerin yapılabileceği bazı hususlar dile getirilmiştir.

22 Ocak 2022 tarihinde 509 nolu tebliğde en son yapılan bazı değişiklikler ile (Sıra No:535) “e-ARŞİV FATURA” nın geçiş zorunluluğu rakamları yeniden değişti. Daha önce 5 Bin TL. aşan durumlarda kullanma zorunluluğu olan belgenin, 01.03.2022 tarihinden itibaren bu rakam 535 sıra nolu tebliğ ile yeniden belirlenerek; 2 Bin TL. ve üzeri satışlarda kullanma zorunluluğu getirildi.  

Tespit ettiğimiz asıl konu; 509 nolu tebliğde zikredilen

 “ V.5.2. e-Arşiv Faturanın Düzenlenmesi ve İletilmesi

Kanunun faturanın nizamına ilişkin hükümlerine göre faturaların baş tarafında iş sahibinin veya namına imzaya mezun olanların imzasının bulunması mecburidir. Bu hükme göre, vergi uygulamaları bakımından faturada imzanın bulunması zorunlu olmakla beraber, faturanın şekil ve nizamına ilişkin esaslara riayet edilmek şartıyla, düzenleme tarihinde imzaya yetkili olanın imzasının notere tasdik ettirilip basım sırasında fatura üzerine yazdırılmak suretiyle faturanın (hazır imzalı olarak) düzenlenebilmesi de mümkündür. Hususu üzerinde biraz durmak idi.

Mükellefler “Bilgi Fişi” ile “e-Arşiv Fatura” yı karıştıra bilirler. Bilgi Fişi: 3100 sayılı kanunun ve 426 Sıra nolu Veri Usul Kanunun Genel tebliği kapsamında yapılan düzenlemelere uygun olarak ödeme kaydedici cihazlardan oluşur. (Yeni nesil – Akıllı yazarkasa fişleri gibi düzenlenen fişler.) Bunların V.U.K. Genel tebliği 509 nolu tebliğin V.2. Belgelerin Elektronik Ortamda Oluşturulması açıklamasına göre ayrıca ıslak imzalanması veya kaşelenmesi gerekmez.

Bu durum ile “e-Arşiv Fatura” düzenleme durumu arasında çok ciddi farklar olup, mükelleflerce dikkat edilmesi gereken hususların mevcut olduğu, tebliğde bariz bir şekilde açıklanmıştır.

Gelir İdaresi Başkanlığı bu konular hakkında ebelge.gib.gov.tr adresinde kılavuzlar ile duyurularda mükellefleri bilgilendirmiştir.

Konumuz itibari ile mükelleflerin kolayına gelen yöntemleri seçmeleri, ileriki boyutlarda Vergi İnceleme elemanlarınca yapılacak kontrol veya teftişlerde “Belgelerin İmzalanmadığı” tespit edilmiş, hatta geçersiz sayıldığı durumlarla karşılaşmamak için mutlaka 509 nolu tebliğin V.5.2. e- bentlerinde belirtilen usul veya esaslara uymak gerektiği, aksi durumda beş yıl geriye yönelik yapılacak olan incelemelerde çok ciddi cezai rakamlarla karşılaşılacağı durumu söz konusu olabilir.

“e-Arşiv Fatura” nın uygulama usul ve esaslarına uymayan mükelleflerin bu tebliğin “V.7.” ve “VIII.” Numaralı bölümlerinde belirtilen istisnai durumlar haricinde e-Arşiv Fatura olarak düzenlenmeyen ve almayan (matbu kağıt fatura olarak düzenleyen ve alanlar dahil) mükellefler (232 nci maddenin birinci fıkrasının 1ila 5 numaralı bentlerinde sayılanlar) hakkında kanunda öngörülen cezai hükümler uygulanır. İfadesi açık ve net bir şekilde cezalar ile karşılaşacağımızın bir belirtisidir.

SONUÇ: “e-Arşiv Faturanın” düzenleme şekli ile “e-Fatura” düzenleme şekil ve muhteviyatları bir birine karıştırılmamalı. 509 nolu tebliğin “V.2” bölümünde “e-Arşiv Fatura” için çok önemli bir durum olduğu, mükelleflerin bundan böyle ileriki aşamalarda sıkıntı yaşamamaları için mutlaka Özel Entegratörlerle çalışmaları ve firmalarının Amblem veya imzalı şablonlarını düzenleyeceği “e-Arşiv Fatura” ya tanıtmaları işletmeleri açısından faydalı olacağı, ıslak imzalı olmayan belgelerin arşivlenmemeleri konusunda daha dikkatli davranmalarını tavsiye ediyorum.

17.05.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.