Ahmet Orun
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
ahmetorun@atldenetim.com

KDV İade Taleplerinde Zamanaşımı Sürelerine Dikkat!

1. Giriş:

KDV iade taleplerinde zamanaşımı süresi: 

Vergi Usul Kanunu Madde 114 - Zamanaşımı Süreleri bölümünde belirtildiği üzere Vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlayarak beş yıllık süre zamanaşımı süresi olarak uygulanmaktaydı.

Ancak 01.01.2019 tarihinden itibaren uygulanmak üzere; 7104 Sayılı Kanun ile KDV Kanunu 32. Maddesine yeni ibare eklenmiş olup;

“Vergiye tabi işlemlerin mevcut olmaması veya hesaplanan verginin indirilecek vergiden az olması hallerinde indirilemeyen Katma Değer Vergisi, işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar talep edilmesi şartıyla Maliye ve Gümrük Bakanlığınca, tespit edilecek esaslara göre bu işlemleri yapanlara iade olunur.” Şeklinde değişiklik yapılmıştı.

Yapılan bu düzenleme ile KDV Kanunu’nun 32. Maddesine istinaden yapılacak tam istisnadan kaynaklanan KDV iade talep sürelerinde zamanaşımı süresi izleyen yılbaşından itibaren iki yıl olarak belirlenmiştir.

Daha sonra yapılan bu düzenlemenin detayları ve diğer iade hakkı doğuran işlemlerde zaman aşımı süresinin nasıl uygulanıp uygulanmayacağı konusunda 15.02.2019 tarih ve 30687 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “ 23 Seri No'lu Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ “ ile açıklanmış oldu.

Böylelikle dikkate alınması gereken bir kısıtlama getirilmiş olup, istisnai işlemin gerçekleştiği yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar talep edilmeyen iadelerin zamanaşımına uğrayacağı açıklanmıştır.  

Anılan yasa ve tebliğle yapılan yeni düzenlemelerle KDV iadelerinin talep edilme süreleri belirlenmiştir. Fakat yapılan yeni düzenlemelerin mükelleflerde ciddi tereddütler oluşturduğu gözlemlenmiştir. Bu tereddütlerin giderilmesi için, makalemde KDV iade talep sürelerini yıllar itibariyle detaylı olarak açıklamaya çalıştım. Yılsonu yaklaşırken, zamanaşımı konusuna dikkat edip titizlikle çalışmaların yapılarak, iade talep başvurularının yapılması gerekmektedir.

Söz konusu düzenlemeler; 2019 ve izleyen yılların vergilendirme dönemlerine ilişkin işlemlerden kaynaklanan iade taleplerini kapsamaktadır.  2018 ve önceki yıllara ilişkin iade talepleri, değişiklik öncesi usul ve esaslara göre yapılacaktır. Yani, 2018 ve önceki yıllara ilişkin iadelerde vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlayarak beş yıllık süre ile dikkate alınacaktır.

Bu makale ile, KDV iade talep süreleri hakkında bilgiler verilerek, zamanaşımı sürelerinden dolayı yaşanacak mağduriyetler önlenmeye çalışılacaktır.

2. KDV İade Talep Süreleri:

Bu makalemde;

• 2019 yılına ilişkin tam istisna kapsamındaki işlemler nedeniyle KDV iade hakkı doğan mükelleflerin talep süreleri,
• 2019 yılına ilişkin tevkifata tabi işlemleri nedeniyle KDV iade hakkı doğan mükelleflerin talep süreleri,
• 2020 yılına ilişkin  indirimli oranlara tabi işlemler nedeniyle KDV iade hakkı doğan mükelleflerin talep süreleri,
• 2016 yılına ilişkin tam istisna ve tevkifata tabi işlemler nedeniyle KDV iade hakkı doğan mükelleflerin talep süreleri,

hakkında bilgiler aşağıda açıklanmıştır.

23 Seri No’lu KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’ e istinaden;

2.1. Tam İstisna Kapsamındaki İşlemlere İlişkin İade Talep Süresi:

2019 ve izleyen yılların vergilendirme dönemlerine ilişkin işlemlerden kaynaklanan iade taleplerinde aşağıdaki iade talep sürelerine uyulur.

3065 sayılı KDV Kanunun 32 nci maddesine göre, iade talebinin, iade hakkı doğuran işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar yapılması zorunludur.

Buna göre, Kanunun 32 nci maddesi ile geçici maddelerde yer alan tam istisna kapsamındaki işlemlere ilişkin iade talebinde bulunacak mükelleflerin, istisnaya tabi işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar ilgili dönem beyannamelerinde istisnaya ilişkin yüklenilen KDV sütununu doldurmaları ve en geç bu süre içinde standart iade talep dilekçesiyle birlikte iade talepleri için Tebliğin ilgili bölümlerinde sayılan belgelerle (teminatla talep edilen iadelerde teminat dahil) vergi dairelerine başvurmaları zorunludur. Bu sürelere uygun olarak YMM KDV İadesi Tasdik Raporuyla talep edilen iadelerde, söz konusu YMM Raporunun, istisnaya tabi işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonundan itibaren altı ay içinde ibrazı zorunludur. Bu süre içinde YMM Raporunun ibraz edilmemesi halinde iade talebi ivedilikle incelemeye sevk edilir.

İade talep süresinin dolmasından sonra, geçmiş dönemler için düzeltme beyannamesi verilmek suretiyle ve/veya standart iade talep dilekçesi ve ilgili belgeler ibraz edilmek suretiyle iade talep edilmesi mümkün değildir. Ancak, Tebliğin ilgili bölümlerinde aranan belgeler süresinde ibraz edilmekle birlikte, bu belgelerin muhteviyatında eksiklikler bulunması halinde, eksikliklerin bu süreden sonra tamamlanabilmesi mümkündür.

Örnek 1: (T) Makine A.Ş., 2019/Şubat döneminde YTB sahibi firmaya sattığı makinelerle ilgili olarak KDV beyannamesinde “İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler” kulakçığında “Tam İstisna Kapsamına Giren İşlemler” tablosunda 308 kodlu satırda istisnayı ve bu teslimle ilgili yüklenimini beyan etmiştir.

İade talebi için bu beyan tek başına yeterli değildir. Mükellefin iade talebinin geçerlik kazanması için en geç 31/12/2021 tarihine kadar standart iade talep dilekçesi ve istisnaya ilişkin diğer belgelerin ibrazı zorunludur.

Örnek 2: (Z) Ltd. Şti., 15 Ocak 2019 tarihinde gümrük çıkış beyannamesi kapanan bir ihracat işlemini Ocak/2019 KDV beyannamesinin “Tam İstisna Kapsamına Giren İşlemler” tablosunda 301 kodlu satırda beyan etmiş, ancak yüklenilen KDV bölümünü boş bırakarak ihracata ilişkin yüklendiği KDV’yi indirim yoluyla gidermeyi tercih etmiştir.

(Z) Ltd. Şti.’nin bu ihracat işlemine ilişkin iade talep edebilmesi için en geç 31/12/2021 tarihine kadar Ocak/2019 KDV beyannamesinde düzeltme yaparak yüklenilen KDV’yi beyan etmesi ve aynı süre içerisinde standart iade talep dilekçesiyle Tebliğin (II/A-1.1.4.) bölümünde sayılan belgeleri ibraz etmesi gerekmektedir.

Kısaca;

• 2019 yılında gerçekleştirilen tam istisna kapsamındaki işlemler nedeniyle talep edilecek KDV tutarının en geç 31.12.2021 tarihine kadar ilgili dönem KDV beyannamesinde talep edilmesi,

• Standart iade talep dilekçesinin(tüm liste ve belgeler dahil) 31.12.2021 tarihine kadar sisteme girilmiş olması ve buna istinaden YMM KDV iade raporunun da 30.06.2022 tarihine kadar vergi dairesine verilmesi gerekmektedir.
• Teminatla talep edilen iadelerde de teminat iade evraklarının(teminat dahil) ve iade dilekçesinin 31.12.2021 tarihine kadar başvuruları yapılarak sisteme girilmesi, ve buna istinaden YMM Teminat Çözüm Raporunun 30.06.2022 tarihine kadar vergi dairesine verilmesi gerekmektedir.

Not:2020 yılında gerçekleştirilen tam istisna kapsamındaki işlemler nedeniyle iade talep süresi de 31.12.2022’dir.

2.2. Kısmi Tevkifat Uygulanan İşlemlere İlişkin İade Talep Süresi:

Mükelleflerin, 3065 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi kapsamındaki kısmi tevkifat uygulanan işlemlerine ilişkin iade taleplerini, tevkifata tabi işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar ilgili dönem beyannamelerinde iadeye konu olan KDV alanında beyan etmeleri ve en geç bu süre içinde standart iade talep dilekçesiyle birlikte iade talepleri için Tebliğin ilgili bölümlerinde sayılan belgelerle (teminatla talep edilen iadelerde teminat dahil) vergi dairelerine başvurmaları zorunludur. YMM KDV İadesi Tasdik Raporuyla talep edilen iadelerde, söz konusu YMM Raporunun, tevkifata tabi işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonundan itibaren altı ay içinde ibrazı zorunludur. Bu süre içinde YMM Raporunun ibraz edilmemesi halinde iade talebi ivedilikle incelemeye sevk edilir.

İade talep süresinin dolmasından sonra, geçmiş dönemler için düzeltme beyannamesi verilmek suretiyle ve/veya standart iade talep dilekçesi ve ilgili belgeler ibraz edilmek suretiyle iade talep edilmesi mümkün değildir. Ancak, Tebliğin ilgili bölümlerinde aranan belgeler süresinde ibraz edilmekle birlikte, bu belgelerin muhteviyatında eksiklikler bulunması halinde, eksikliklerin bu süreden sonra tamamlanabilmesi mümkündür.”

 

Kısaca;

• 2019 yılında gerçekleştirilen tevkifata tabi işlemler nedeniyle talep edilecek KDV tutarının en geç 31.12.2021 tarihine kadar ilgili dönem KDV beyannamesinde talep edilmesi,

• Standart iade talep dilekçesinin(tüm liste ve belgeler dahil) 31.12.2021 tarihine kadar sisteme girilmiş olması ve buna istinaden YMM KDV iade raporunun da 30.06.2022 tarihine kadar vergi dairesine verilmesi gerekmektedir.
• Teminatla talep edilen iadelerde de teminat iade evraklarının(teminat dahil) ve iade dilekçesinin 31.12.2021 tarihine kadar başvuruları yapılarak sisteme girilmesi, ve buna istinaden YMM Teminat Çözüm Raporunun 30.06.2022 tarihine kadar vergi dairesine verilmesi gerekmektedir.

Not:2020 yılında gerçekleştirilen tevkifata tabi işlemler nedeniyle iade talep süresi 31.12.2022’dir.

2.3. İndirimli Orana Tabi İşlemlere İlişkin İade Talep Süresi:

3065 sayılı Kanunun (29/2) nci maddesine göre, Cumhurbaşkanı tarafından vergi nispeti indirilen teslim ve hizmetlerle ilgili olup indirim yoluyla giderilemeyen ve tutarı Cumhurbaşkanınca tespit edilecek sınırı aşan verginin iadesinin en geç izleyen yıl talep edilmesi gerekmektedir.

Bu çerçevede mükelleflerin, indirimli orana tabi işlemlerden kaynaklanan iade taleplerini, en geç indirimli orana tabi işlemin gerçekleştiği yılı izleyen yılın Ocak-Kasım vergilendirme dönemlerine ilişkin beyannamelerin (yılın sonuna kadar verilen Ocak-Kasım vergilendirme dönemlerine ilişkin verilen düzeltme beyannameleri dahil) herhangi birinde iadeye konu olan KDV alanında beyan etmeleri ve indirimli orana tabi işlemin gerçekleştiği yılı izleyen yılın sonuna kadar standart iade talep dilekçesiyle birlikte iade talepleri için Tebliğin ilgili bölümlerinde sayılan belgelerle (teminatla talep edilen iadelerde teminat dahil) vergi dairelerine başvurmaları zorunludur. Bu sürelere uygun olarak YMM KDV İadesi Tasdik Raporuyla talep edilen iadelerde, söz konusu YMM Raporunun, indirimli orana tabi işlemin gerçekleştiği yılı izleyen yılın sonundan itibaren altı ay içinde ibrazı zorunludur. Bu süre içinde YMM Raporunun ibraz edilmemesi halinde iade talebi ivedilikle incelemeye sevk edilir.

İade talep süresinin dolmasından sonra, geçmiş dönemler için düzeltme beyannamesi verilmek suretiyle ve/veya standart iade talep dilekçesi ve ilgili belgeler ibraz edilmek suretiyle iade talep edilmesi mümkün değildir. Ancak, Tebliğin ilgili bölümlerinde aranan belgeler süresinde ibraz edilmekle birlikte, bu belgelerin muhteviyatında eksiklikler bulunması halinde, eksikliklerin bu süreden sonra tamamlanabilmesi mümkündür.

Örnek 1: (Y) Gıda A.Ş., 2019 yılında yaptığı indirimli orana tabi teslimlerinden doğan KDV iadesini 2020/Temmuz beyannamesinin "Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler" tablosundan 439 kodlu satırı seçerek beyan etmiştir. Mükellef 15/11/2020 tarihinde standart iade talep dilekçesi ve belgeleri ibraz etmiş ancak bu iade talebine ilişkin yüklenilen KDV listesini vermemiştir. Mükellef, yüklenilen KDV listesini 15/7/2021 tarihinde sisteme girmiştir.

Buna göre, (Y) Gıda A.Ş. KDV iade talebini süresinde beyan etmekle birlikte, yüklenilen KDV listesini süresinde (31/12/2020 tarihine kadar) sisteme girmediğinden mükellefin iade talebi reddedilecektir.

Örnek 2: (M) İnşaat Ltd. Şti. 2019 yılında teslim ettiği indirimli orana tabi konutlarla ilgili olarak vermiş olduğu 2020/Kasım beyannamesine ilişkin 439 kodlu satırda 500 bin TL “İadeye Konu Olan KDV” beyan etmiştir. (M) İnşaat Ltd. Şti., 27/12/2020 tarihinde standart iade talep dilekçesi ve diğer belgeleri ibraz ederek artırımlı teminat vermek suretiyle iade talebinde bulunmuştur.

Buna göre, (M) İnşaat Ltd. Şti., 2019 yılındaki indirimli orana tabi işlemlerinden kaynaklanan KDV iadesini süresi içinde usulüne uygun olarak talep ettiğinden, iade talebi vergi dairesi tarafından değerlendirilerek sonuçlandırılacaktır.

Kısaca;

• 2020 yılında gerçekleştirilen indirimli oranlara tabi işlemler nedeniyle KDV iade talebinin 2021 Ocak-Kasım dönemi KDV beyannamelerinin herhangi birinde talep edilmesi,

• Standart iade talep dilekçesinin(tüm liste ve belgeler dahil) 31.12.2021 tarihine kadar sisteme girilmiş olması ve buna istinaden YMM KDV iade raporunun da 30.06.2022 tarihine kadar vergi dairesine verilmesi gerekmektedir.
• Teminatla talep edilen iadelerde de teminat iade evraklarının(teminat dahil) ve iade dilekçesinin 31.12.2021 tarihine kadar başvuruları yapılarak sisteme girilmesi, ve buna istinaden YMM Teminat Çözüm Raporunun 30.06.2022 tarihine kadar vergi dairesine verilmesi gerekmektedir.

Not:2019 yılında gerçekleştirilen indirimli orana tabi işlemler nedeniyle iade talep süresi 31.12.2020 tarihinde son buldu.

2021 yılında gerçekleştirilen indirimli orana tabi işlemler nedeniyle iade talep süresi de 31.12.2022’dir.

2.4. 2016 Yılına İlişkin KDV İade Hakkı Doğuran İşlemlerde İade Talep Süreleri:

Bilindiği üzere; 7104 sayılı Kanunla yapılan düzenleme 01.01.2019 tarihinden itibaren yürürlüğe girdiğinden dolayı, 2018 ve önceki yıllarda yapılmış işlemlerden kaynaklanacak iade taleplerinde önceden olduğu gibi 5 yıllık tarh zamanaşımı süresi içerisinde iadeye başvurulabilecektir. İlgili olduğu dönemde iade talebinde bulunulmamışsa, düzeltme yapılarak talep edilmesi mümkündür. (İndirimli Orana Tabi işlemlerden kaynaklanan iadeler hariç)

Kısaca;

• 2016 yılında gerçekleştirilen tam istisna ve tevkifata tabi işlemler nedeniyle talep edilecek KDV tutarının en geç 31.12.2021 tarihine kadar ilgili dönem KDV beyannamesinde talep edilmesi,

• Standart iade talep dilekçesinin(tüm liste ve belgeler dahil) 31.12.2021 tarihine kadar sisteme girilmiş olması,
• Teminat ve YMM KDV iade raporunun da 31.12.2021 tarihine kadar vergi dairesine verilmesi gerekmektedir.

Eğer tüm belgelerin 31.12.2021 tarihine kadar verilmemesi halinde, tarh zamanaşımı süresi dolacağından dolayı bu tarihten sonra iade talep edilmesi mümkün olmayacaktır.

Fakat indirimli orana tabi işlemlerden doğan KDV iadelerinde, izleyen yılın en geç Kasım dönemi beyannamesinde iade talep edilmediği sürece iade hakkı kaybolacaktır.

3. Sonuç:

7104 Sayılı Kanun’un 10. Maddesi ile yapılan değişiklik sonucunda, 2019 ve izleyen yıllara ait olmak üzere;

• Tam İstisna ve Kısmi Tevkifatlardan kaynaklanan KDV iade taleplerinde, iade hakkı doğuran işlemlerin gerçekleştiği yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar,

İndirimli Orana Tabi Teslimlerden kaynaklanan KDV iade taleplerinde, indirimli orana tabi teslimin gerçekleştiği yılı izleyen yılın sonuna kadar vergi dairesinden talep edilmesi gerekmektedir.

Buna göre,

2019 yılına ilişkin tam istisna ve tevkifata tabi işlemler ile 2020 yılına ilişkin indirimli orana tabi işlemler nedeniyle doğan KDV iade alacakları için, en geç 31.12.2021 tarihine kadar beyan ve talep işlemlerinin yapılması gerekmektedir.

• KDV iade taleplerinin YMM raporuyla talep edilecek olması durumunda da yukarıda belirtilen sürelerin sonundan itibaren 6 ay içerisinde raporların vergi dairesine ibraz edilmesi(elektronik ortamda) gerekmektedir. YMM raporunun 6 ay içerisinde ibraz edilmemesi üzerine iade talebi ivedilikle incelemeye sevk edilir.

23.11.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.