Ahmet Mehdi Yurtsever
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
ahmet@dipnotmali.com

İmalatçılara Yeni Makine Alımlarında KDV İstisnası için Başvuru Şart…

Değerli okurlar, 27.03.2018 Tarihinde resmi gazetede yayımlanan 7103 Sayılı kanun ile 3065 sayılı Katma değer vergisine eklenen Geçici 39. maddede Sanayi sicil belgesine sahip Katma Değer Vergisi mükelleflerine imalat sanayiinde kullanmak üzere yapılan yeni makine ve teçhizat teslimleri ile Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri'nde Ar-Ge ve tasarım faaliyetlerinde bulunanların bu faaliyetlerinde kullanılmak üzere yapılan makine ve teçhizat teslimlerini 31.12.2019 tarihine kadar katma değer vergisinden istisna edilmiştir.

Ayrıca, aynı kanunun Geçici 30. Madde ile 31.12.2019 tarihine kadar iktisap edilen yeni makine ve teçhizat için uygulanacak amortisman oran ve süreleri Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan edilen faydalı ömür sürelerinin yarısı dikkate alınmak suretiyle hesaplanabilmesi sağlanmıştır.

 Yapılan bu düzenleme imalatçıların yapacakları makine yatırımlarına vergi yükünün hafifletilerek finansman sağlamaktadır. Bu makalemizde firmaların bu uygulamadan nasıl faydalanacakları ve ne yapmaları gerektiğini anlatmaya çalışacağız.

İstisnadan Faydalanmak için Başvuru Şart

İstisnadan faydalanmak isteyen mükellefler için öncelikle Katma Değer Vergisi yönünden bağlı bulundukları vergi dairesine sanayi sicil belgelerini ibraz ederek alacakları makina ve teçhizatı imalat sanayiinde kullanacaklarına dair beyanlarını vermeleri gerekmektedir. Vergi dairesince gerekli kontroller yapıldıktan sonra şartları sağlayan mükelleflere istisna kapsamına giren makine ve teçhizatla sınırlı olmak üzere “Katma Değer Vergisinden istisna” belgesi verilmektedir. Bu başvuruyla birlikte istisna kapsamında alınacak makine ve teçhizat listesi elektronik ortamda sisteme girilir.

İstisna Kapsamına Giren Teslimler

30/4/2018 tarihli ve 2018/11674 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile makina ve teçhizat listesi belirlenmiştir. Söz konusu Bakanlar Kurulu Kararı listede yer almayan makina ve teçhizat teslimlerine istisna uygulanmaz.

İstisna sadece yeni makina ve teçhizat teslimlerine tanınmıştır, dolayısı ile makina ve teçhizatın kullanılmamış olması gerekmektedir. Ayrıca, makina ve teçhizatın aksam, parça, aksesuar ve teferruatları istisna kapsamında değerlendirilmemektedir.

Alıcı/Satıcı Açısından Belge Temini / Fatura Düzeni

Makine satıcıları açısından, satış yaptıkları firmadan muhakkak Kdv istisna belgesinin onaylı bir örneğinin alınması gerekmekte olup, 213 sayılı Kanunun muhafaza ve ibraz hükümlerine göre saklanması gerekmektedir. Faturada makine ve teçhizatın cinsi ile birlikte GTİP numarasını da belirtmek zorundadır. İstisna belgesi ekinin ilgili bölümüne fatura tarihi, numarası, mal miktarı ve tutarını belirtmek suretiyle onaylar ve bir örneğini alır. Teslim gerçekleştikçe alıcı ve satıcı alım/satım bilgilerini elektronik ortamda sisteme girilir. İstisnadan yararlanmak isteyen mükelleflerin istisna belgesinin imza ve kaşe tatbik edilmiş bir suretini mal tesliminde bulunan satıcıya vermeleri gerekmektedir. Bu yazı olmadan istisna uygulanması halinde, ziyaa uğratılan vergi, ceza, zam ve faizlerden teslimi yapan mükellefler ile birlikte teslim yapılan alıcı da müteselsilen sorumludur.

Kendisine teslimin istisna kapsamına girdiğini gösteren belge verilen satıcı mükelleflerce, başka bir şart aramaksızın istisna kapsamında işlem yapılır. Daha sonra işlemin, istisna için ilgili düzenlemelerde belirtilen şartları baştan taşımadığı ya da şartların daha sonra ihlal edildiğinin tespiti halinde, ziyaa uğratılan vergi ile buna bağlı ceza, faiz ve zamlar, kendisine istisna kapsamında teslim veya hizmet yapılan alıcıdan aranır

Makine ve Teçhizatın İthalat Yoluyla Temin Edilmesi

İstisna kapsamındaki makine ve teçhizatın ithalat yoluyla temin edilmesi halinde söz konusu belge, ilgili gümrük idaresine ibraz edilir. İstisna belgesindeki istisna kapsamında ithal edilen makine ve teçhizata ilişkin bölüm doldurulduktan sonra ilgili gümrük idaresi tarafından bu bölüm onaylanır.

         İstisna Belgesinin Kapanışı

 İstisna kapsamında makine ve teçhizat alan mükellefler, istisna belgesinin bittiği tarih itibarıyla istisna belgesini vergi dairesine ibraz ederek kapattırmak zorundadır. Vergi dairesi istisna belgesinde yer alan makine ve teçhizat listesinin satıcılar tarafından doldurulup doldurulmadığını ve faturalarla uyumunu kontrol ederek istisna belgesini kapatır.

 Makine ve Teçhizatın Üç Yıl İçinde Belirlenen Faaliyetler Dışında Kullanımı veya Elden Çıkarılması

 İstisna kapsamında alınan makine ve teçhizatın, teslim tarihini takip eden takvim yılının başından itibaren üç yıl içinde; imalat sanayii dışında kullanılması, elden çıkarılması veya kiralanması hallerinde, zamanında alınmayan vergi alıcıdan, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir. Zamanında alınmayan vergiler ile vergi cezalarında zamanaşımı, verginin tarhını veya cezanın kesilmesini gerektiren durumun meydana geldiği tarihi takip eden takvim yılının başından itibaren başlar.

   İstisnanın KDV Beyanı

   Bu istisna kapsamında KDV hesaplanmayan teslimler, KDV beyannamesinde yer alan "İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler" kulakçığının, "Tam İstisna Kapsamına Giren İşlemler" tablosunda 332 kod numaralı satır aracılığıyla beyan edilir.

Bu satırın "Teslim ve Hizmet Tutarı" sütununa istisnaya konu teslimlerin KDV hariç tutarı, "Yüklenilen KDV" sütununa bu teslimlere ilişkin alım ve giderlere ait belgelerde gösterilen toplam KDV tutarı yazılır. İade talep etmek istemeyen mükellefler, "Yüklenilen KDV" sütununa “0” yazmalıdır.

Amortisman Uygulaması

Madde kapsamına giren mükelleflerce maddede belirtilen şartlar kapsamında iktisap edilen yeni makine ve teçhizat için uygulanacak amortisman Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan edilen faydalı ömür sürelerinin yarısı dikkate alınmak suretiyle hesaplanabilmektedir. Yapılacak hesaplamada faydalı ömür süresinin küsuratlı çıkması halinde, çıkan rakam bir üst tam sayıya tamamlanmak suretiyle ilgili kıymetlere uygulanacak amortisman oran ve süreleri belirlenecektir. Amortisman uygulamasından faydalanmak ihtiyaridir. Dileyen mükellefler istisna kapsamında alınan makine ve teçhizat için, bilanço esasına göre defter tutan mükellefler tarafından normal veya azalan bakiyeler usulü ile amortisman usullerinden biri seçilerek amortisman ayrılabilecektir.

-Kapsama giren iktisadi kıymet için amortisman uygulamasında hangi amortisman yöntemi seçildiyse o yöntemle devam etmek zorunda değiştirmek mümkün değildir.

-Uygulamadan faydalanan mükellefler amortisman listelerinde ve beyannamelerinde uyguladıkları yöntemi belirtmek zorundadır.

-Azalan bakiyeler usulünde uygulanacak amortisman oranı %50 oranını geçemeyeceği için amortisman oranının %50 olarak uygulanması gerekmektedir.

-Kapsam dahilinde iktisap edilen iktisadi kıymetin faydalı ömrünün Maliye Bakanlığınca iki yıl olarak belirlenmiş olması durumunda mükelleflerce söz konusu iktisadi kıymet değeri amortismana tabi tutulmayarak doğrudan gider yazılabilecektir.

Örnek: Sanayi sicil belgesi sahibi X A.Ş. 01.07.2018 Tarihinde 50.000-TL + KDV imalat sanayiinde kullanmak üzere 8451.30.00.00.00 G.T.İ.P numaralı Ütü makinesi almıştır. Söz konusu makinenin faydalı ömrü amortisman listesinde 15 Yıl olarak belirlenmiştir.

Firmanın amortisman uygulamasından faydalanmak istemesi durumunda, iktisadi kıymetin faydalı ömrü 15 Yıl / 2 = 7,5 Yıl olarak hesaplanacak, sürenin küsuratlı çıkması nedeniyle 7,5 sayısı bir üst tam sayıya tamamlanarak faydalı ömrü 8 yıl olarak belirlenecektir.

1. Firmanın normal amortisman usulünü seçmesi

Amortisman oranı : 1/8 = % 12,5

Yıllık Amortisman tutarı: 50.000-TL x %12,5 = 6.250-TL

Normal Amortisman Yöntemine Göre Yıllık Amortisman Tablosu
Yıllar	Amortismana Esas Değer	Amortisman Oranı	İlgili Yılda Ayrılacak Amortisman Oranı
2018	50.000,00	% 12,50	6.250,00
2019	50.000,00	% 12,50	6.250,00
2020	50.000,00	% 12,50	6.250,00
2021	50.000,00	% 12,50	6.250,00
2022	50.000,00	% 12,50	6.250,00
2023	50.000,00	% 12,50	6.250,00
2024	50.000,00	% 12,50	6.250,00
2025	50.000,00	% 12,50	6.250,00
		Toplam	50.000,00

1. Firmanın Azalan bakiyeler usulünü seçmesi

Amortisman oranı : 1/8 = % 12,5 x 2 = %25 olacaktır.

Azalan bakiyeler yönteminde dikkat edilmesi gereken kısım amortisman oranı üst sınırının %50 olarak uygulanması gerekmektedir.

Azalan Bakiyeler Yöntemine Göre Yıllık Amortisman Tablosu
Yıllar	Amortismana Esas Değer	Amortisman Oranı	İlgili Yılda Ayrılacak Amortisman Oranı
2018	50.000,00	% 25	12.500,00
2019	37.500,00	% 25	9.375,00
2020	28.125,00	% 25	7.031,25
2021	21.093,75	% 25	5.273,44
2022	15.820,31	% 25	3.955,08
2023	11.865,23	% 25	2.966,31
2024	8.898,93	% 25	2.224,73
2025	6.674,19	-	6.674,19
		Toplam	50.000,00

Madde kapsamına giren mükelleflerce maddede belirtilen şartlar kapsamında iktisap edilen yeni makine ve teçhizat için uygulanacak amortisman oranı Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan edilen faydalı ömür listesinde herhangi bir sınıflamada yer almaması durumunda, iktisadi kıymetlere uygulanacak amortisman oranları, mükelleflerin müracaatları üzerine Bakanlıkça belirlenecek olup, mükelleflerin söz konusu iktisadi kıymetler için de anılan madde hükmünden faydalanmaları mümkün bulunmaktadır.

Sonuç olarak, imalat sanayinde faaliyet gösteren firmalara yapacakları yeni makine yatırımları için avantajlı bir uygulama olmuştur. Ülke ekonomisinin güçlenmesi üreten bir sanayi ile mümkündür. Dileriz ki bu tarz teşviklerin arttırılması ve geçici değil kalıcı olmasıdır.

Kaynaklar:

7103 Sayılı kanun,

KDV Uygulama Tebliğ,

VUK Genel Tebliğ 497

08.06.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.