Bilindiği üzere, 488 Sayılı Damga Vergisi kanunu ile verginin konusu kişilerin veya kurumların işlemleri dolayısıyla yapmış oldukları anlaşmaların ispat veya koşullarını belli etmek için, taraflar arasında yazılıp imzalamak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen kağıtlar ile ticari hayattaki diğer değerli kağıtlardan alınan vergidir. Vergi hesabı, kağıtların Damga Vergisi kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı nispet veya miktarlarda nisbi veya maktu olarak alınır.
Mükelleflerin damga vergisi mükellefiyeti tesis ettirmesi iki şekilde karşımıza çıkmaktadır. Birincisi “zorunlu” olarak damga vergisi tesisi ettirilmesi ikinci olarak ise “ihtiyari” olarak damga vergisi tesis ettirilmesidir. İhtiyari olarak damga vergisi mükellefiyeti tesis ettiren gerçek kişi veya tüzel kişi kurumların (Limited Şirket, serbest meslek erbabı gibi) ihtiyarı olarak mükellefiyet tesis ettirdikleri durumlarda uygulamada damga vergisi defterinin kullanmadığı görünmektedir.
Zorunlu Olarak Damga Vergisi Mükellefiyeti tesis etmesi gereken mükellefler;
-Katma bütçeli idareler,
-İl özel idareleri, belediyeler,
-Döner sermayeli kuruluşlar,
-Bankalar, Kamu iktisadi teşebbüsleri,
-Devlet ve kamu iktisadi teşebbüsleri iştirakleri,
-Özerk kuruluşlar,
-Anonim şirketler,
-Diğer kamu kurumlarıdır.
Bu mükellefler kurumlar vergisi yönünden bağlı bulundukları vergi dairesinden sürekli mükellefiyet tesis ettirerek, vergi usul kanunun tasdik zamanına ilişkin 221. maddesinde yazan süreler itibariyle tasdik ettirdikleri damga vergisi defterlerine ödenecek vergi tutarlarını kaydederler. Verginin doğduğu ayı takip eden 23.günü akşamına kadar tahakkuk ettirip 26.günü de ilgili vergi dairesine öderler. Ayrıca, Sürekli damga vergisi mükellefiyeti tesis ettiren mükellefler tarafından, Damga vergisini makbuz karşılığı suretiyle ödeyecek olanlar tarafından düzenlenen vergiye tabi kağıtlar üzerine “…. TL damga vergisi tarafımızdan makbuz mukabili ödenecektir. Defter sıra no…” kaşesi vurulması gerekmektedir.
İhtiyari Olarak Damga Vergisi Mükellefiyeti tesis ettirebilecek mükellefler;
-Limited Şirketler,
-Eshamlı Komandit Şirketler
-Kooperatifler
-İktisadi Kamu Müesseseleri
-Dernek ve Vakıflara Ait İktisadi İşletmeler
-Yabancı Kamu İdare ve Müesseslerine Ait İktisadi İşletmeler
-İş Ortaklıkları
-Kollektif ve Adi Komandit Şirketler,
-İşletme esasına veya bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükellefleri,
-Serbest Meslek Erbabı
Yukarıda sayılan mükellefler için damga vergisi mükellefiyeti tesisi ihtiyaridir. Günümüzde bazı mükelleflerin ödeyecekleri damga vergilerini hem ödeme süresi bakımından hem de uygulaması daha pratik olmasından mükellefiyet tesisi ettirmekteler. Bu sebeple de karşılarına defter tutma mecburiyeti doğmaktadır. Damga vergisi defterinin diğer yasal defterlerden bir farkının olmadığını belirtmek isterim. Ticari defterlerin tasdik zamanı vergi usul kanunun tasdik zamanına ilişkin 221. maddesi belirtilen sürelere istinaden tasdik edilmesi gerekmektedir.
-Öteden beri işe devam etmekte olanlar defterin kullanılacağı yıldan önce gelen aralık ayında,
-Hesap dönemleri Maliye Bakanlığı tarafından tespit edilenler, defterin kullanılacağı hesap döneminden önce gelen son ayda,
-Yeniden işe başlayanlar, sınıf değiştirenler ve yeni bir mükellefiyete girenler işe başlama, sınıf değiştirme ve yeni mükellefiyete girme tarihinden önce; vergi muafiyeti kalkanlar, muaflıktan çıkma tarihinden başlayarak on gün içinde
-Tasdike tabi defterlerin dolması dolayısıyla veya başka nedenlerle yıl içinde yeni defter kullanmaya mecbur olanlar bunları kullanmaya başlamadan önce.
-Defterlerinin dolmaması nedeniyle, yasal defterlerini ertesi yılda da kullanmak isteyenlerin Ocak ayı içinde tasdiki yenileterek devam tasdik yaptırmaları gerekmektedir. (Vergi Usul Kanunu 222. madde)
Yıl içerisinde herhangi bir ay da ihtiyari olarak sürekli damga vergisi mükellefiyeti açtırılması halinde ise en geç mükellefiyet açtırma tarihinde defterlerini tasdik ettirmek zorundadırlar. Herhangi bir ayda mükellefiyetin aç/kapa uygulaması yapılsa bile damga vergisi defterinin tasdikinin yapılmayacağı anlamına gelmemektedir.
Vergi Usul Kanununa göre tasdiki mecburi olan defterlerden herhangi birinin tasdiki yaptırılmamış olması birinci derece usulsüzlük sayılmış olup, kanuni sürenin sonundan başlayarak 1 ay geçtikten sonra tasdik ettirilen defterlerin hiç tasdik ettirilmemiş kabul edileceği hükme bağlanmıştır. İhtiyari olarak damga vergisi mükellefiyeti tesis ettiren mükelleflerin yukarıdaki sayılan durumlar neticesinde işlem yapmaları faydalarına olacaktır.
28.04.2017
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.