Bu yazıda devredilen katma değer vergisi tutarının mükellefe iade edilmesi ile ilgili bir uygulama önerisinde bulunulmaktadır.
Öneri, meri uygulamayı düzenleyen 3065 sayılı Katma Değer Vergisi kanunu 29. madde 2. bent de yapılacak bir değişikliği kapsamaktadır.
3065 Sayılı KDV Kanunu 29. Madde |
|
Meri Metin | Önerilen Metin |
Vergi İndirimi Madde 29 |
Vergi İndirimi Madde 29 |
1. Mükellefler, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak aşağıdaki vergileri indirebilirler: | 1. …………….( Meri Metin aynen ) |
a) Kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisi, | a). ……………( Meri Metin aynen ) |
b) İthal olunan mal ve hizmetler dolayısıyla ödenen katma değer vergisi, |
b). ……………( Meri Metin aynen ) |
c) (3297 sayılı Kanunun 9'uncu maddesiyle eklenen bent) Götürü veya telafi edici usulde vergiye tabi mükelleflerden gerçek usulde vergilendirmeye geçenlerin, çıkarılan envantere göre hesap dönemi başındaki mallara ait fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisi, | c). ……………( Meri Metin aynen ) |
2. (5035 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle değişen fıkra; Geçerlilik: 01.01.2004, Yürürlük: 02.01.2004) Bir vergilendirme döneminde indirilecek katma değer vergisi toplamı, mükellefin vergiye tâbi işlemleri dolayısıyla hesaplanan katma değer vergisi toplamından fazla olduğu takdirde, aradaki fark sonraki dönemlere devrolunur ve iade edilmez. Şu kadar ki, 28 inci madde uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından vergi nispeti indirilen teslim ve hizmetlerle ilgili olup teslim ve hizmetin gerçekleştiği vergilendirme döneminde indirilemeyen ve tutarı Bakanlar Kurulunca tespit edilecek sınırı aşan vergi, bu mükelleflerin vergi ve sosyal sigorta prim borçları ile genel ve katma bütçeli idareler ile belediyelere olan borçlarına ya da döner sermayeli kuruluşlar ile sermayesinin % 51'i veya daha fazlası kamuya ait olan veya özelleştirme kapsamında bulunan (5615 Sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle değişen ibare. Yürürlük:04.04.2007) işletmeler ile organize sanayi bölgelerinden (47) temin ettikleri mal ve hizmet bedellerine ilişkin borçlarına mahsuben ödenir.(6770 Sayılı Kanunun 16.ncı Maddesiyle eklenen cümle; Yürürlük: 27.01.2017) Ancak mahsuben iade edilmeyen vergi, Maliye Bakanlığınca belirlenen sektörler, mal ve hizmet grupları ve dönemler itibarıyla yılı içinde nakden iade edilebilir. (5838 sayılı kanunun 12 nci maddesiyle değişen ibare)Yılı içinde mahsuben iade edilemeyen vergi izleyen yıl içinde talep edilmesi şartıyla nakden veya mükellefin yukarıda sayılan borçlarına mahsuben iade edilir. Bakanlar Kurulu, vergi nispeti indirilen mal ve hizmet grupları ile sektörler itibarıyla, iade hakkını kısmen veya tamamen ya da amortismana tabi iktisadi kıymetler dolayısıyla yüklenilen katma değer vergisi ile sınırlı olmak üzere kaldırmaya; Maliye Bakanlığı, bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.(*) | 2. Bir vergilendirme döneminde indirilecek katma değer vergisi toplamı, mükellefin vergiye tâbi işlemleri dolayısıyla hesaplanan katma değer vergisi toplamından fazla olduğu takdirde, aradaki fark sonraki dönemlere devir olunur ve iade edilmez. Ancak bir vergilendirme döneminde indirilen katma değer vergisinin ödenen tutarları toplamı, mükellefin vergiye tabi işlemleri dolayısıyla hesaplanan katma değer vergisi toplamından fazla olduğu takdirde, aradaki fark mükellefin talebi üzerine iade edilir. Bakanlar Kurulu iade tutarlarının alt ve üst tutarlarını belirlemeye, iadeyi sektörler ve mal grupları itibariyle stokta kalan mallara ait yüklenilen katma değer vergisi dışındaki devredilen katma değer vergileri ile sınırlandırarak nakden veya belirleyeceği kurumların alacaklarına mahsuben yaptırmaya, Maliye Bakanlığı, bu bendin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir. . |
3. (3297 sayılı Kanunun 9'uncu maddesiyle eklenen fıkra) İndirim hakkı vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabilir. | 3. …………….( Meri Metin aynen ) |
4. (3297 sayılı Kanunun 9'uncu maddesiyle 3'üncü fıkra 4'üncü fıkra olmuştur.) Maliye ve Gümrük Bakanlığı vergi indirimi uygulamasında doğabilecek aksaklıkları, vergi mükerrerliğine ve vergi muafiyetine meydan vermeyecek şekilde, bu Kanunun ana ilkelerine uygun olarak gidermeye ve indirimle ilgili usul ve esasları düzenlemeye yetkilidir. | 4. …………….( Meri Metin aynen ) |
Adil sonuç, her dönem sonunda ya mükelleften devlete veya devletten mükellefe çek kesilmesidir.
Katma değer vergisi bir tüketim vergisi olup, nihai tüketiciye ulaşmayan mal ve hizmetlerin üzerinde emanet vergi yükü taşınması , verginin mükellefi ve sorumlusu dışında, vergi taşıyıcısı olarak ifade edilebilecek öngörülmeyen üçüncü bir kesim ihdas edilmesi sonucu doğurmuştur.Usul hukukunda yapılmakta olan düzenlemeler arasında bu vergi taşıyıcısı kavramı ile, nihai olarak vergi yükü üzerinde kalan vergi yüklenicisi kavramlarının tanımlandırılarak halen yargı içtihatları ile doldurulan boşluğun giderilmesi gerekmektedir.
Değişikliği önerilen metinden de görüleceği üzere, ertesi döneme devredilen katma değer vergisinden iade edilecek tutar, indirimler toplamından satıcılara ödenmiş bulunan tutarların, hesaplanan katma değer vergisi ile karşılaştırılması suretiyle hesaplanacaktır. Bakanlar Kurulunca kullanılacak takdir yetkisi ile mesela sanayi işletmeleri ile indirimli oranda teslimlerde bulunan mükelleflere nakden veya mahsuben yapılacak iadelerin önü açılırken, belirlenen sektör ve mal gruplarında stokta kalan mallara isabet edecek yüklenim katma değer vergisinin iade edilmemesine karar verilebilecektir. İade için satıcılara yapılması gereken deme şartının sadece katma değer vergisi ödemelerinin kapsayacak dar bir tanımla izlenmesi veya katma değer vergisi tutarı yanında mal ve hizmet bedelleriyle birlikte fatura tutarının tamamen ödenmesi veya kısmi ödemelerde oransal uygulama yaptırılması Maliye Bakanlığının usul ve esas belirleme alanında kalacaktır.
Bu öneri katma değer vergisinin genel işleyiş şeklini aksatmayacak olup, düzenleme ile sağlanacak faydalardan bir kısmı aşağıdaki gibidir.
1. Düzenlemenin temel gerekçesi, mükelleflerin kamudan alacaklarını teşkil eden ve borçlanılarak finanse edilen devreden katma değer vergilerinin iade edilmesi ile, dolaylı, karşılıksız ve zincirleme kredilendirme işlemleri sona erdirilecektir. Bu düzenleme ile devletin gelir gereksiniminin sağlıklı ve adil kaynaklara dayandırılması gereği vurgulanmış olacaktır,
2. Katma değer vergilerinin ve buna bağlı olarak da mal ve hizmet bedelleri ödemelerinin likit hale getirilmesi özendirilerek, satıcıların alacak tahsilleri hızlandırılmakta, finansman giderlerinin matrahları aşındırması önlenmektedir
3. Bu bentte 30 yıldır hukuka karşı verilen indirimli vergi uygulamasında iadeyi kısıtlama mücadelesi sona erdirilmektedir.
4. Borçlanılarak temin edilen mal ve hizmet bedelleri ile katma değer vergilerinin ödeme ilkelerinin belirlendiği cari hesap sözleşmelerinin yapılması ve ödeme sürelerinin kayıtlarda izlenmesi sağlanmaktadır.
5. Devredilen katma değer vergilerinin mükelleflere iadesinde fazla ve yersiz tahsil edildiği anlaşılan vergilerin ve kanunları gereğince mükelleflere yapılacak iade ve mahsup işlemlerinin zemini tahkim edilmektedir.
6. Stoktaki mallara devir katma değer vergisi izafe etmek, envanter işlemlerinin daha sağlıklı yapılmasını, kaydi envanter ile kapatılan dönem sonu işlemlerinin fiili sayımlara yönlendirilmesi ile satıldığı halde kayıtlarda gösterilen tutarların faturalarının kesilmesi ile gerçek durumun kayıtlara alınması sağlanacaktır.
UYGULAMA ÖRNEĞİ:
Uygulamanın 01.01.2018 tarihinde başlatılacağı varsayılarak, kapsama giren bir mükellefe Ocak/2018 döneminde yapılacak iade tutarının hesabı aşağıdaki gibi olacaktır.
2017 den Devir KDV 1.000.000,-
Ocak 2018 indirilecek KDV tutarı 500.000,-
İndirimler toplamı 1.500.000.-
Ocak 2018 Hesaplanan KDV tutarı 750.000,-
İndirimler Toplamından Ödenen Tutarlar 1.000.000,-
İade Edilecek KDV (1.000.000-750.000=) 250.000,-
Şubat 2018 Dönemine Devreden KDV 500.000,-
08.09.2017
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.