I - GİRİŞ :
Anonim şirket kurucu ortakları, sigortalılıklarını devam ettirmek istemeleri halinde 1 Nisan 2009 tarihine kadar SGK’nun ilgili müdürlüğüne yazılı talepte bulunmaları gerekmektedir.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun yürürlüğe girdiği Ekim 2008 tarihinden itibaren çok tartışılan ve değişik yorumlanan konulardan biri de, anonim şirketlerin kurucu ortakları ile şirketlerin ortakları ve yönetim kurulu üyelerinin sigortalılık durumu ile ilgili konudur.
Bu makalenin konusu, Ekim 2008 tarihinden önce kurulmuş anonim şirketlerin kurucu ortaklarından olup, 1479 sayılı mülga Bağ-Kur Kanunu’nun 24. maddesine göre Bağ-Kur’a kayıt ve tescillerini yaptıran ve halen bu şekilde (yeni 4/b’li) olarak prim ödemeye devam eden anonim şirket kurucu ortakları ile şirketlerin ortakları ve yönetim kurulu üyelerinin sigortalılık durumlarına açıklık getirmek olacaktır.
II - ANONİM ŞİRKETLERİN KURUCU ORTAKLARI VE YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN DURUMLARI:
5510 sayılı Kanuna ve konuya ilişkin çıkarılmış olan yönetmelik ve tebliğe göre yapılan düzenlemelere ve bu düzenlemeleri üç ana başlıkta toplayarak ayrı ayrı irdelemek gerekir. Buna göre,
1- Anonim şirketlerin kurucu ortakları, (yani 4/b kapsamında bulunanlar.)
2- Anonim şirketlere sonradan ortak olmuş ve/veya yönetim kurulu üyelerinden, 1479 sayılı mülga Bağ-Kur Kanunu’nun 24. maddesine göre Bağ-Kur’a kayıt ve tescillerini yaptıran ve halen bu şekilde ( 4/b’li ) prim ödemeye devam edenler,
3- 1 Ekim 2008 tarihinden önce kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar veya ortak oldukları şirketlerin işyerlerinden, eski Bağ-Kur’lu olmaları gerektiği halde, 5510 sayılı Kanunun 4/a bendine tabi (SSK’lı) olarak çalışmaya devam edenler,
III- ANONİM ŞİRKETLERİN KURUCU ORTAKLARI:
Anonim şirketlerin kurucu ortakları artık sigortalı olamazlar. Ancak, Kanunun yürürlüğe girdiği 01.10.2008 tarihinden önce 1479 sayılı Kanun kapsamında sigortalı sayılıp, 5510 sayılı Kanunun 4/b bendinin (3) numaralı alt bendinde belirtilen A. Ş. Kurucu ortaklarından, 1/10/2008 tarihinden sonra sigortalılıklarını devam ettirmek isteyenlerin, 1 Nisan 2009 tarihine kadar SGK’na yazılı talepte bulunmaları halinde sigortalılıkları aynen devam ettirilecektir. Bu tarihe kadar yazılı olarak talepte bulunmayanların sigortalılıkları ise 01/10/2008 tarihi itibarıyla sona erecektir. Peki bunların bundan sonraki durumları ne olacaktır? Bunların artık 4/a veya 4/b kapsamında zorunlu sigortalı olmaları mümkün olamayacaktır. Ancak bunların istemeleri halinde, isteğe bağlı olarak a/b kapsamında sigortalı olabileceklerdir. ( 5510/ Geçici Mad. 22 ve SSİY. Geçici Mad.7)
IV- ANONİM ŞİRKETLERİN ORTAK VE YÖNETİM KURULU ÜYELERİ:
Anonim şirketlere sonradan ortak olmuş ve/veya yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, diğer şirket ve donatma iştiraklerinin ise tüm ortaklarından olup, kanunun yürürlük tarihinden önce 1479 sayılı mülga Bağ-Kur Kanunu’nun 24. maddesine göre Bağ-Kur’a kayıt ve tescillerini yaptıran ve halen bu şekilde ( 4/b’li ) prim ödemeye devam edenlerin durumlarında herhangi bir değişiklik olmayacaktır.
Kanunun 4/b maddesi kapsamında yazılı bulunan şirket ortakları ve yönetim kurulu üyeleri ile serbest meslek kazancına tabi gelir vergisi mükellefi kendi nam ve hesabına bağımsız çalışanlar olarak tanımlanan sigortalılardan, Kanunun yürürlük tarihinden önce sigortalı olarak kaydı ve tescili yapılmış olanların Kanunun 80 inci maddesine göre belirlenen prime esas kazançlarını 1/10/2008 tarihi ilâ 31/12/2008 tarihi arasında beyan etmemeleri hâlinde, ödeyecekleri aylık primler beyanda bulununcaya kadar daha önce bulundukları en son gelir basamaklarına karşılık gelen tutarlar üzerinden alınır. sigorta primine esas kazancın alt ve üst sınırı arasında olmak kaydıyla kendilerinin belirleyecekleri miktar üzerinden % 33,5 ile % 39 arası prim ödeyeceklerdir. Ancak belirleyecekleri bu miktar, yanlarında çalıştırdıkları sigortalılara ödedikleri en yüksek ücretten daha düşük olamayacaktır. (SSİY Md. Geçici 7)
V- KENDİ NAM VE HESABINA ÇALIŞANLAR VE ŞİRKET ORTAKLARI:
1 Ekim 2008 tarihinden itibaren, 4/b (eski adıyla Bağ-Kur) kapsamında sigortalı sayılanlar, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı, 4/a'lı (SSK'lı) olarak bildirilemeyecektir.
Ancak, 28 Eylül 2008 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan, 5510 Sayılı Kanun Gereğince Sigortalı Sayılanlar, Sayılmayanlar, Sigortalılığın Başlangıcı, Kuruma Bildirilmesi ve Sona Ermesi Hakkında Tebliğ’de getirilen bir düzenleme ile “ 01/10/2008 tarihinden önce 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı oldukları halde, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden bu Kanunun 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendine tabi (SSK’lı ) olarak prim ödemesi olanların sigortalılıkları kesintiye uğrayıncaya kadar devam ettirilir.” Hükmü getirilmiştir.
Getirilen bu ve buna benzer geçiş hükümlere göre, kendilerine ait veya ortak oldukları şirketlerin işyerlerinde (eski SSK’lı) Kanunun 4/a maddesi kapsamında sigortalı olarak prim ödeyenlerin durumlarında bir değişiklik olmadıkça (işten ayrılmak gibi) bu şekildeki sigortalılıkları aynen devam edecektir.
VI – SONUÇ :
1- A.Ş. Kurucu ortaklarından, 1/10/2008 tarihinden sonra sigortalılıklarını devam ettirmek isteyenlerin, 1 Nisan 2009 tarihine kadar SGK’na yazılı talepte bulunmaları halinde sigortalılıkları aynen devam ettirilecektir. Bu tarihe kadar yazılı olarak talepte bulunmayanların sigortalılıkları ise 01/10/2008 tarihi itibarıyla sona erecektir.
2- Şirket ortakları ile yönetim kurulu üyesi olan ortakları ile serbest meslek erbabı olanlardan, mülga Bağ-Kur Kanunu’nun 24. maddesine göre Bağ-Kur’a kayıt ve tescillerini yaptıran ve halen bu şekilde ( 4/b’li ) prim ödemeye devam edenlerin durumlarında herhangi bir değişiklik olmayacaktır.
3- 1 Ekim 2008 tarihinden önce 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı oldukları halde, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden, Kanunun 4/ a bendine tabi (SSK’lı ) olarak Kuruma bildirilmiş ve prim ödemesi olanların sigortalılıkları kesintiye uğrayıncaya kadar bu şekildeki çalışmalarını devam ettirebileceklerdir. Ancak bunların sigortalılığı kesintiye uğradığı tarihten itibaren 5510 sayılı Kanun’un 4/b kapsamında sigortalı olmaları zorunlu olacaktır.
23.03.2009
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.