Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), 4 ayrı başlıkta sınıflanmış ve Kanunlar ile düzenlenmiş ilgili piyasalarda, kendisine verilen görevleri ifa etmekte ve yetkileri kullanmaktadır. Bu piyasalar aşağıdaki gibi adlandırılmaktadır;
EPDK, Elektrik ve Doğalgaz piyasasında lisans alarak faaliyet gösteren firmalara, bağımsız denetime tabi olma zorunluluğu getirmiştir. Bağımsız denetime tabi olma zorunluluğunda Elektrik piyasasında faaliyet gösteren firmalar için iki istisna söz konusu iken, doğalgaz piyasasında faaliyet gösteren firmalar için herhangi bir istisna düzenlenmemiştir.
Türk Ticaret Kanunu ve Kamu Gözetimi Kurumu düzenlemeleri kapsamında bağımsız denetime tabi olacak kurumlar; Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararı ile belirlenmiştir.
Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararı’na göre; EPDK düzenlemeleri ile bağımsız denetime tabi olacağı belirlenen şirketler, herhangi bir ölçüte tabi olmaksızın bağımsız denetim kapsamına girer.
EPDK Kapsamında lisans, sertifika veya yetki belgesi alıp, Elektrik ve Doğalgaz Piyasasında EPDK düzenlemelerine tabi olarak faaliyet gösteren şirketler, “5507 Sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Kurul Kararı” uyarınca[1] bağımsız denetime tabidir. Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararı’na göre de bu şirketler, herhangi bir ölçüte tabi olmaksızın doğrudan bağımsız denetime tabi olacaktır.
EPDK Kararı’na göre, hesap dönemi içerisinde Kuruldan lisans alan tüzel kişilerin bağımsız denetim yaptırma yükümlülüğü takip eden hesap döneminden itibaren başlar. (5507 Sayılı EPDK Kurul Kararı Madde 5)
Elektrik Piyasası ve Doğalgaz Piyasasında faaliyet gösteren lisans sahibi şirketler, 5507 Sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Kurul Kararı’nda aşağıdaki gibi listelenmiştir;
A)Elektrik Piyasasında;
1) Elektrik Üretim Lisansı,
2) Dağıtım Lisansı,
3) Tarifesi düzenlemeye tabi olan Tedarik Lisansı,
B)Doğalgaz Piyasasında;
1) Dağıtım lisansı,
2) Tarifesi düzenlemeye tabi olan Depolama Lisansı,
3) İletim Lisansı (boru hattı), sahibi şirketler.
EPDK düzenlemelerine tabi olarak Elektrik Piyasasında faaliyet gösteren şirketler için herhangi bir ölçüte tabi olmaksızın doğrudan bağımsız denetime tabi olma konusunda, EPDK Kurul Kararı’nda istisna getirilmiştir. “Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Kurul Kararı” 2. Maddesine göre Elektrik Piyasasında faaliyet gösteren aşağıda sayılan şirketler doğrudan bağımsız denetime tabi olmayacaktır:
a) Elektrik piyasasında faaliyet gösteren üretim lisans sahiplerinden, tesis bazında kurulu gücü 100 megavat (mekanik) ve altında olan Üretim Lisansı sahibi tüzel kişiler.
b) Elektrik piyasasında faaliyet gösteren Organize Sanayi Bölgesi (OSB) Üretim ve OSB Dağıtım Lisansı sahibi tüzel kişiler.
Ancak herhangi bir ölçüte tabi olmaksızın doğrudan bağımsız denetime tabi olmayacağı hüküm altına alınan; a) kurulu gücü 100 megevat altında olan şirketler ile b) Organize Sanayi Bölgesi (OSB) Üretim ve OSB Dağıtım Lisansı sahibi tüzel kişiler, Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararı’nda belirtilen genel denetim ölçütlerini (Satışlar;300 Milyon, Aktif Toplamı; 150 Milyon ve Çalışan sayısı 150 kişi: iki yıl üst üste 3 şarttan herhangi birinin aşılması hali) sağlamaları durumunda bağımsız denetime tabi olacaktır.
EPDK düzenlemelerine tabi olarak Doğalgaz Piyasasında faaliyet gösteren lisans sahibi şirketler için doğrudan bağımsız denetime tabi olma konusunda herhangi bir istisna getirilmemiş olup, ilgili lisans sahibi şirketler, herhangi bir ölçüte tabi olmaksızın doğrudan bağımsız denetime tabi olacaklardır.
Bununla birlikte elektrik veya doğalgaz piyasasında faaliyet göstermek üzere EPDK’den lisans almış olan Kamu İktisadi Teşebbüsleri, ilgili EPDK Kararı’nda bağımsız denetim yaptırma yükümlülüğü dışında tutulmuştur.
“Elektrik Piyasası” ve “Doğalgaz Piyasası” dışında kalan “Petrol Piyasası” ve “LPG Piyasası” kapsamında faaliyet gösteren şirketler 5507 Sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Kurul Kararı’na göre bağımsız denetim kapsamına dahil edilmemiştir. EPDK düzenlemeleri kapsamında bağımsız denetim yükümlülüğü getirilmeyen kurumların bağımsız denetimden tamamen muaf tutulacağı sonucu çıkmaz. EPDK’ye göre bağımsız denetim dışında tutulan kurumların Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararı kapsamında belirlenmiş ölçütleri içermesi halinde bağımsız denetime tabi olacaktır. Bu bağlamda “Petrol Piyasası” ve “LPG Piyasası” kapsamında faaliyet yürüten örneğin akaryakıt dağıtım şirketlerinin EPDK’ ye göre bağımsız denetim yükümlülüğü bulunmamakla birlikte, Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararı’nda belirtilen genel denetim ölçütlerini (Satışlar;300 Milyon, Aktif Toplamı; 150 Milyon ve Çalışan sayısı 150 kişi: iki yıl üst üste 3 şarttan herhangi birinin aşılması hali) sağlamaları durumunda bağımsız denetime tabi olacaklardır.
[1] Enerji Piyasasında Faaliyet Gösteren Gerçek ve Tüzel Kişilerin Faaliyetlerini Bağımsız Denetim Kuruluşlarına Denetletmesi Hakkında Karar, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Kurul Kararı, Karar No: 5507, Kurum Karar Tarihi: 03.03.2015, 18 Mart 2015 tarih ve 29299 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
14.11.2024
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.