Adem Mecit
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
Sorumlu Ortak
DRP Bağımsız Denetim ve Danışmanlık A.Ş.
ademmecit@hotmail.com

Tevkifat Kapsamına Alınan Malların Geri İade Edilmesi Durumunda Fatura Düzeni Nasıl Olmalıdır

3065 sayılı Kanunun (9/1) inci maddesine göre, mükellefin Türkiye içinde ikametgâhının, işyerinin, kanuni merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Maliye Bakanlığı vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutma yetkisine sahiptir.

Vergi alacağını güvence altına almak amacıyla düzenlenen bu madde sadece ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayanlar için öngörülmüş değildir. Maliye Bakanlığı,

bunların dışında gerekli gördüğü diğer hallerde de verginin ödenmesinden işleme taraf olanları sorumlu tutabilecektir.

Maddede belirtilen işlemlere taraf olanlar, kendine mal teslim edilen veya hizmet ifa edilen kişi ve/veya kurumlardır. Bunlar, verginin tam olarak kesilip ödenmesinden ve bununla ilgili diğer ödevleri yerine getirmekten mükellef gibi sorumlu olacaklardır.

KDV tevkifatı ihtiyari bir uygulama olmayıp, Maliye Bakanlığınca tevkifat uygulaması kapsamına alınan işlemlerde alıcılar tarafından tevkifat yapılması zorunludur. Diğer taraftan, Maliye Bakanlığınca tevkifat kapsamına alınmamış işlemlerde alıcılar tarafından tevkifat yapılması mümkün değildir.

KDV tevkifatı uygulaması, teslim veya hizmet bedeli üzerinden hesaplanan verginin, teslim veya

hizmeti yapanlar tarafından değil, bu işlemlere muhatap olanlar tarafından kısmen veya tamamen vergi

sorumlusu sıfatıyla beyan edilip ödenmesidir.

Tevkifat, genel bütçeli idareler hariç, tevkifata tabi işlemin yapıldığı dönemde vergi sorumlularına ait 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilir.

Bu makalemizde, Tevkifat kapsamına alınan işlemlerde ortaya çıkan mal iadeleri ve matrah değişiklikleri ile ilgili olarak nasıl bir işlem yapılması gerektiği üzerinde durulacaktır.

Mal iadelerinde düzeltme, işlem bedeli üzerinden hesaplanan verginin tevkifata tabi tutulmayan kısmı üzerinden gerçekleştirilmesi gerekir.

Örneğin Pamuk, Tiftik, Yün ve Yapağı ile Ham Post ve Deri Teslimlerinde  (9/10) oranında KDV tevkifatı uygulanmaktadır.

Pamuk ticareti yapan X Pamuk A.Ş. 10.03.2019 tarihinde 10.000 Kg Pamuğu, 100.000,00 TL’ye iplik imalatı yapan Y İplik A.Ş.’ne satmıştır. Bu durumda X Pamuk A.Ş. aşağıdaki gibi fatura düzenlemesi gerekmektedir.

Pamuk Bedeli                                       100.000,00 TL

KDV Oranı %(8)                                      8.000,00 TL

Tevkif Edilen KDV %(90)                        7.200,00 TL

Beyan Edilen KDV %(10)                           800,00 TL

Tahsil Edilecek Tutar Fatura Toplamı    100.800,00 TL

Y İplik A.Ş. bu durumda X Pamuk  A.Ş.’ne 100.800,00 TL  borçlanacaktır.  Tevkif edilen 7.200,00 TL KDV’yi ise Mart/2019 döneminde 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edecektir. Y İplik A.Ş.’nin  X Pamuk A.Ş.’ye ödediği  800,00 TL KDV ile 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan ettiği 7.200,00 TL KDV’yi toplam ( 800,00+7.200,00=)8.000,00 TL KDV’yi 1 No.lu KDV Beyannamesi ile indirim konusu yapacaktır.

Bu satış sonucunda;

Pamuk Toptancısı olan X Pamuk  A.Ş.’nin yapması gereken muhasebe kaydı

………………………. 10.03.2019………………………………………..

120 Alıcılar Hs.                    100.800,00

                   600 Yurtiçi Satışları Hs.               100.000,00

                   391 Hesaplanan KDV Hs.                  800,00

………………………                  …………………………………………

İmalatçı olan Y İplik A.Ş.’nin yapması gereken muhasebe kaydı

………………………….. 10.03.2019………………………………………

150 İlk Madde Malzeme Hs. 100.000,00

191 İndirilecek KDV Hs.         7.200,00

191 İndirilecek KDV Hs.            800,00

                360 Ödenecek Vergi Ve Fonlar Hs.     7.200,00

                320 Satıcılar Hs.                               100.800,00  

…………………………..        ………..…………………………………….

Daha sonra Y İplik A.Ş. 10.05.2019 tarihinde almış olduğu pamukların yarısını çeşitli sebeplerden dolayı X Pamuk A.Ş.’ne iade etmiştir. Bu durumda düzenlemesi gereken fatura aşağıdaki gibi olacaktır.

Pamuk  Bedeli                                50.000,00 TL

KDV                                                   400,00 TL

Fatura Toplamı                               50.400,00 TL

Bu iade sonucunda;

İmalatçı olan Y İplik A.Ş.’nin yapması gereken muhasebe kaydı .

………………………….. 10.05.2019………………………………………

320 Satıcılar Hs.                   50.400,00  

                150 İlk Madde Malzeme Hs.      50.000,00

                391 Hesaplanan KDV Hs.               400,00  

…………………………..        ………..…………………………………….

Pamuk Toptancısı olan X Pamuk  A.Ş.’nin yapması gereken muhasebe kaydı

………………………. 10.05.2019………………………………………..

610 Satıştan İadeler Hs.       50.000,00

191 İndirilecek KDV Hs.          400,00

                   120 Alıcılar Hs.                        50.400,00

………………………                  …………………………………………

Buna göre iade edilen pamuk nedeniyle defter kayıtlarında KDV’nin sadece tevkifata tabi tutulmayan 400,00 TL’lik kısmı için düzeltme işlemi yapılacaktır. Tevkifata tabi tutularak sorumlu sıfatıyla beyan edilmiş ve indirim konusu yapılmış olan tutar için düzeltme işlemi yapılmayacaktır.

Ayrıca mal iadeleri dışında tevkifat uygulaması kapsamında bulunan hizmetlerde düzeltme işlemi, ifa edilen hizmetin iadesi söz konusu olmayacağından, faturanın hizmetin ifasından önce düzenlendiği durumlarda hizmetten tamamen vazgeçilmesi ya da hizmetin sözleşme şartlarına uygun olarak gerçekleştirilmemesi nedeniyle işlemin matrahında bir değişiklik meydana gelmesi halinde yapılabilecektir.

Kaynak : 3065 Sayılı KDV Kanunu ve Uygulama Genel Tebliği

19.08.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.