Abuzer Akbıyık
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
abuzerakbiyik@hotmail.com

Yaşlı ve/veya Engelli Bakım Merkezleri ve Esenlik Tesisi (Wellness) Yatırımlarına Teşvik Belgesi Kapsamında Sağlanan Destekler

Özet olarak: 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkındaki Karar gereği, asgari 5 milyon TL tutarındaki 100 kişi ve üzeri kapasiteli yaşlı ve/veya engelli bakım merkezleri ve esenlik tesisi (wellness) yatırımları. “Öncelikli Yatırım Konusu” olarak sayılmıştır. Bu yatırım konuları, 1, 2, 3, ve 4’ncü Bölgedeki illerde dahi yapılsa, 5 inci bölgede uygulanan bölgesel desteklerden faydalanacaktır. Bu yatırımlar, 6’ncı bölgede yer almaları halinde bulunduğu 6.bölge desteklerine tabi olacaktır.

Esenlik tesisleri (Wellnes) nedir?

“Wellness” İngilizce bir sözcüktür ve Sağlık anlamına gelmektedir. Daha geniş anlamda, fiziksel, zihinsel ve sosyal anlamda sağlıklı olma, iyi hissetme anlamına gelmektedir.  Esenlik Tesisleri (Wellness); Hastalıkları önlemek, hayat standardını yükseltmek ve daha sağlıklı yaşama amacıyla kurulmaktadır.  Esenlik tesisleri (Wellness); geleneksel hastalık tedavilerine duyulan ihtiyacı azaltmak üzere tasarlanmıştır. İlaca gerek kalmadan nasıl iyileşilir ya da hastalıktan nasıl uzaklaşılır, ruhen ve fiziken sağlıklı kalmak nasıl mümkün olur, stresten uzak durmak için neler yapılması gerek gibi konular Wellness sektörünün esas konuları arasındadır. Global SPA & Wellness Summit- SRI International tarafından hazırlanan “Dünya Wellness Pazarı” raporuna göre Dünya turizm endüstrisi 3,2 trilyon, Dünya wellness pazarı 439 milyar dolar olarak ifade edilmektedir. Buna göre wellness pazarı dünya turizm endüstrisinin yüzde 13,71’ini oluşturmaktadır. Turizmin en çok gelişen ürünleri arasında yer alan wellness pazarı Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de gelişmektedir.

Teşvik Mevzuatı Nedir?

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğünde Teşvik işlemleri, 19 Haziran 2012 tarih ve 28328 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkındaki Karar ve 20 Haziran 2012 tarih ve 28329 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkındaki Kararın Uygulanmasına ilişkin 2012/1 Tebliğ çerçevesinde yürütülmektedir. Karar kapsamında yer alan desteklerin uygulanması açısından iller, sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyeleri dikkate alınarak altı bölgeye ayrılmıştır. Her bölgede uygulanan destekler farklıdır. Destekler birinci bölgeden, altıncı bölgeye doğru artmaktadır. Karar çerçevesinde, Teşvik sistemi; Genel, Bölgesel, ve Stratejik yatırımların teşviki uygulamalarından oluşmaktadır.

Teşvik Belgesi nereden, nasıl ve kimler tarafından alınır?

Yaşlı ve/veya Engelli Bakım Merkezleri ve Esenlik Tesisi (Wellness) yatırımı için herhangi bir harcama yapılmadan, tebliğde belirtilen belge ve bilgiler ile, Sanayi ve Teknoloji Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğüne müracaat edilir, uzmanlar dosyayı inceler uygun görürse, üzerinde hangi desteklerden istifade edeceğini belirttiği “Yatırım Teşvik Belgesi” düzenler. Böylece Yatırımcı, aldığı belgede yazılı desteklerden istifade etmeye başlar.

Teşvik Belgesi müracaatı, yatırımcının bizzat kendisi veya yetkilendireceği kişi tarafından internet üzerinden yapılır.

Yetkilendirme müracaatı Yatırımcı firmanın Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) üzerinden, Teşvik müracaatı ve teşvikle ilgili bütün işlemler, Elektronik Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Sistemi (ETUYS) üzerinden yapılır. E-TUYS, Yatırım Teşvik Belgesi alımından, yatırım teşvik ile ilgili tüm iş ve işlemlerin elektronik ortamda yürütülebilmesine imkan veren ve Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğünce geliştirilmiş olan elektronik sistemdir.

Yatırımcı için, Devlet destekleri önemlidir. Yatırım kararını doğrudan etkiler. Yatırımcı, Yatırım kararı aşamasında, Teşvik mevzuatı ile Devletin sağladığı destekler hakkında doğru bilgi edinmek ister. Yatırım kararı verildikten sonra, Yatırım Teşvik Belgesi alımı ile ilgili ön hazırlık başlar. Yetkilendirme müracaatı, ETUYS üzerinden müracaat ve Yatırım Teşvik Belgesi alımı, daha sonra makine teçhizat listesi, unvan, adres, sermaye, ortak değişiklikleri ve yatırım tutarı revize işlemleri, yerli makine ve teçhizat alımlarıyla ilgili satıcılara barkot gönderilmesi, İthal makine, Finansal Kiralama (leasing) işlemleri, faturaların sisteme kaydı, tamamlama vizesi gibi pek çok işlemler söz konusu olur. Yine, yatırım süresi içinde ve yatırım bittikten sonra belge kapsamında sağlanan desteklerin uygulamasını bilmek gerekir. Bir başka ifade ile Yatırım sürecindeki bu işlemleri süresinde ve doğru yapabilmek için, teşvikler konusunda bilgili, tecrübeli olmak ve sürekli mevzuatı takip etmek gerekir. Bu nedenlerle, Yatırımcıların, yatırım sürecinde, teşvikler konusunda hizmet veren, Yatırım Teşvik Müşavirlerinden destek almaları menfaatlerine olacaktır.  

Kararname gereği öncelikli yatırım nedir?

Devlet, kalkınma planları ve yıllık programlarda öngörülen hedefler doğrultusunda tasarrufların katma değeri yüksek yatırımlara yönlendirilmesine, üretim ve istihdamın artırılmasına, uluslararası rekabet gücünü artıracak ve araştırma-geliştirme içeriği yüksek bölgesel yatırımlar ile stratejik yatırımların özendirilmesine, uluslararası doğrudan yatırımların artırılmasına, bölgesel gelişmişlik farklılıklarının azaltılmasına, kümelenme ve çevre korumaya yönelik yatırımlar ile araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin desteklenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir. Bu çerçevede bazı yatırımları “Öncelikli Yatırım Konusu” olarak belirlemekte ve o konuda yapılacak yatırımlara, diğerlerinden daha fazla destek vererek, yatırımcıları o konuda yatırım yapmaya özendirmektedir.

2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın 17. Maddesinde “Öncelikli Yatırım Konuları” sayılmıştır. Bu maddede belirtilen yatırım konuları, 5 inci bölgede uygulanan bölgesel desteklerden faydalanabilir. Ancak bu yatırımlar, 6’ncı bölgede yer almaları halinde bulunduğu bölge desteklerine tabidir.

Kararnamenin 17. Maddesinde Yaşlı ve/veya engelli bakım merkezleri ve esenlik tesisi (wellness) yatırımları öncelikli yatırım sayılmış, böylece bu yatırımlara bulunduğu bölge desteklerinden daha fazla destek sağlanmıştır. Kararın 17/1-v Maddesinde ”Asgari 5 milyon TL tutarındaki 100 kişi ve üzeri kapasiteli yaşlı ve/veya engelli bakım merkezleri ve esenlik tesisi (wellness) yatırımları. Öncelikli yatırım konusu olarak sayılmıştır.” Bu yatırım konuları 5 inci bölgede uygulanan bölgesel desteklerden faydalanacaktır. Ancak bu yatırımlar, 6 ncı bölgede yer almaları halinde bulunduğu bölge desteklerine tabi olacaktır. Yani 1,2,3,4 ve 5. Bölgede yapılan bu yatırımlar 5. Bölge desteğinden, 6. Bölgede yapılanlar 6. Bölge desteğinden istifade edecektir. Örnek yaşlı ve/veya engelli bakım merkezleri ve esenlik tesisi (wellness) yatırımı, 1. Bölgede bulunan illerden Ankara, İstanbul, 2. Bölgedeki illerden Adana, Denizli, 3. Bölgeden Samsun, Balıkesir, veya 4. Bölgeden Afyonkarahisar veya Düzce de yapılsa, kendi bölgesindeki destekten değil 5. Bölge desteklerinden istifade edecektir.  

Teşvik belgesi kapsamında sağlanan destekler nelerdir?

Yaşlı ve/veya engelli bakım merkezleri ve esenlik tesisi (wellness) yatırımlarına Teşvik belgesi kapsamında sağlanan destekler aşağıda özetlenmiştir.

1) Gümrük vergisi muafiyeti

Teşvik belgesi kapsamındaki yatırım malı makine ve teçhizatın ithali, yürürlükteki İthalat Rejimi Kararı gereğince ödenmesi gereken gümrük vergisinden muaftır. Yani, teşvik kapsamında ithal edilecek makine ve teçhizatlar için Gümrük Vergisi ödenmez.

2) KDV istisnası

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu gereğince, teşvik belgesini haiz yatırımcılara teşvik belgesi kapsamında yapılacak makine ve teçhizat ithal ve yerli teslimleri ile belge kapsamındaki yazılım ve gayri maddi hak satış ve kiralamalar  KDV’den istisna edilir. Yani KDV ödenmez.

3) Vergi indirimi

Teşvik belgesi kapsamında, yatırımdan elde edilecek kârdan ödenecek şahıs işletme ise Gelir Vergisi, Şirket ise Kurumlar Vergisi indirimli olarak ödenir.

Bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında gerçekleştirilecek yatırımlarda, 5520 sayılı Kanunun 32/A maddesi çerçevesinde gelir veya kurumlar vergisi, öngörülen yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar aşağıda belirtilen oranlarda indirimli olarak uygulanır. Her bölgede İndirim oranı ve yatırma Katkı Tutarı farklıdır. 5. Bölgede Yatırma Katkı Payı %40, Vergi indirimi %80’dir, 6. Bölgede ise Yatırma Katkı payı %50, Vergi indirimi %90’dir. Bu maddeye göre hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben, gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını aşmamak ve toplam yatırıma katkı tutarının %80’nini geçmemek üzere yatırım döneminde yatırımcının diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına indirimli gelir veya kurumlar vergisi uygulanabilir.

4) Sigorta primi işveren hissesi desteği

Teşvik belgesi kapsamında, Sigorta pirimi İşveren hissesi desteği sağlanır, Toplam Yatırım tutarının,  5. Bölgede %35’ine kadar (7 yıl), 6. Bölgede ise yüzde sınırlaması olmaksızın 10 yıl boyunca, Teşvik belgeleri kapsamında gerçekleştirilecek yatırımlarla sağlanan ilave istihdam için, belgede kayıtlı istihdam sayısını aşmamak kaydıyla, işçilerin ücretlerinin asgari ücrete tekabül eden Sigorta Primi İşveren hissesi Devlet tarafından karşılanır. (OSB de yapılacak yatırımlara 5. Bölgede 10 yıl, 6. Bölgede 12 yıl uygulanır) 

5) Yatırım yeri tahsisi.

Teşvik Belgeli yatırımlara 4706 sayılı Kanunun ek 3 üncü maddesi çerçevesinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslara göre yatırım yeri tahsis edilebilir.

6) Faiz veya kar payı desteği

Teşvik belgesi kapsamında faiz ve kar payı desteği verilmektedir. Teşvik kurumu ile sözleşme imzalamış Bankalar, Finans kuruluşları kredilerinde ve Finansal kiralamalarda söz konusu olur. 5 inci bölgedeki yatırımlara Türk Lirası kredisinde 5 puan, Döviz veya Dövize endeksli kredide 2 puan faiz ve kar payı desteği uygulanır. Faiz ve Kar payı desteği 1,4 milyonu geçemez, 6’ncı bölgelerdeki yatırımlara Türk Lirası kredisinde 7 puan, Döviz veya Dövize endeksli kredide 2 puan faiz ve kar payı desteği uygulanır. Faiz ve Kar payı desteği 1,8 milyonu geçemez.  

7) Gelir vergisi stopajı desteği :

Sadece 6’ncı bölgede gerçekleştirilecek yatırımlar için söz konusudur, 10 yıl boyunca uygulanır. Teşvik belgeleri kapsamında gerçekleştirilecek yatırımlarla sağlanan ilave istihdam için, belgede kayıtlı istihdam sayısını aşmamak kaydıyla, işçilerin ücretlerinin asgari ücrete tekabül eden kısmı üzerinden hesaplanan gelir vergisi stopajı terkin edilir (silinir), yani yatırımcı tarafından ödenmez.

8) Sigorta primi desteği :

Sadece 6 ncı bölgede gerçekleştirilecek yatırımlar için söz konusudur, 10 yıl boyunca uygulanır. Teşvik belgeleri kapsamında gerçekleştirilecek yatırımlarla sağlanan ilave istihdam için, belgede kayıtlı istihdam sayısını aşmamak kaydıyla, işçilerin ücretlerinin asgari ücrete tekabül eden kısmı üzerinden hesaplanan Sigorta Primi İşçi hissesi Devlet tarafından karşılanır.

9)Bina İnşaat Harcı istisnası ve Emlak Vergisi muafiyeti

Teşvik kararından başka, Belediye Gelirleri Kanunu ve Emlak Vergisi Kanunu’nda da Teşvik belgesi yatırımlar için bazı destekler söz konusudur. 2464 sayılı Kanunun Ek 2’nci maddesinin (d) fıkrası gereği Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında inşa edilen binalara (ilave ve tadiller dahil) bina inşaat harcı istisnası söz konusudur. 1319 Sayılı Emlak Vergisi Kanununu, Geçici Muaflıklar Madde 5/ g) Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında inşa edilen binalar, inşalarının sona erdiği tarihi takip eden bütçe yılından itibaren beş yıl süre ile geçici muafiyetten faydalandırılır.

Örnek:  İstanbul’da yapılacak Yaşlı ve Engelli Bakım Merkezi Tesisinin istifade edeceği destekler

İstanbul’da yapılacak Yaşlı ve Engelli Bakım Merkezi Tesisi yapılacaktır. 4 milyon bina-inşaat, 2 milyon Makine ve Demirbaş alımı söz konusu olacaktır. 20 kişi istihdam edilecektir. Yatımın %70 kadar 5 yıl vadeli 1 yıl ana para ödemeli 4 yıl ana para + faiz ödemeli kredi kullanacaktır.

Teşvik kararında İstanbul 1. Bölgede sayılmaktadır. Fakat teşvik kararına göre bu yatırım konusu öncelikli yatırım sayıldığından İstanbul’daki bu yatırım 5. Bölge desteğinden istifade edecektir.

Buna göre İstanbul’da yapılacak Yaşlı ve Engelli Bakım Merkezi Tesisi yatırımın istifade edeceği destekler:

KDV istisnası……………………………………………………………………..……:    360.000

2.000.000 x%18=360.000

Vergi İndirimi

6.000.000 x%40 Yatırıma Katkı oranı=2.400.000………………………………….:  2.400.000 

SGK işveren Desteği ……………………………………………………………….….:    931.576

6.000.000 x%35=2.100.000 TL İstifade edebileceği Tutar

Bizim örnekte

Asgari ücret 3.577,50 x%15,5 İşv His=554,51

Aylık 554,51 x20 Personelx12 ay=133.082 TL yıllık

133.082x6 yıl=931.576

Faiz Desteği………………………………………………………………………………:   735.000

6.000.000x%70 Kredi= 4.200.000 TL

Yıl	Kullanılan Kredi	Ödeme	Kalan	Faiz Oranı	Faiz Tutarı
1	4.200.000,00	0,00	4.200.000,00	7%	294.000,00
2		1.050.000,00	3.150.000,00	7%	220.500,00
3		1.050.000,00	2.100.000,00	7%	147.000,00
4		1.050.000,00	1.050.000,00	7%	73.500,00
5		1.050.000,00	0,00	7%	0,00
	Toplam	4.200.000,00			735.000,00

Toplam destek……………………………………………………………………………:  4.426.576

08.02.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.