Ebubekir Taşyürek
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
atasyurek@guvenymm.com

Şirket Ortakları İçin Ödenen Sigorta Primlerinin Gider Yazılabilmesi

Şirket ortakları adına şirketlerce yapılan ödemelerin vergi mevzuatı karşısındaki durumu vergi mükelleflerince ve mali müşavirlerce sıklıkla gündem yapılan konular arasındadır. Bir vesileyle gündemimize tekrar gelen bu konuda yaptığımız değerlendirmelerin meslektaşlarımıza ve ilgili vergi mükelleflerine yararlı olacağını düşünmekteyiz.

Bilindiği üzere şirket ortakları adına şirketçe yapılan tüm ödemeler vergisel yönden risk taşıyan ödemelerdir.

Vergi uygulamasında şirket ortaklarının kişiliği ile ortağı olduğu şirketlerin tüzel kişiliği birbirinden farklıdır. Bir giderin vergiye tabi kazançtan indirimi için en temel şart bu masrafın “ticari kazancın elde edilmesi ve devam ettirilmesi” için yapılmasıdır. (GVK 40/1) Kurum kazancının tespitinde ancak Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesi ile Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinde yer alan giderler indirilebilir. 

Ülkemizde şirket ortakları çoğu zaman şirketlerin sahibinin kendileri olduğundan hareketle, şirket kasalarını kendi cepleri gibi düşünmekte ve buna bağlı olarak ta çeşitli şahsi masraflarının şirketçe ödenmesini kendilerine bir hak olarak görebilmektedirler.

Uygulamada zaman zaman rastlanan ve meslek camiamızda “problemli giderler/masraflar” olarak adlandırılan bu giderlerden biri de şirket ortağı veya ortakları adına ödenip kayıtlara alınan özel hastalık ve kaza sigortası gibi primleridir.

Söz konusu problemli masraflardan şirket ortaklarına ait hastalık ve kaza sigortası primlerinin Kanunen Kabul Edilmeyen Gider olarak kayıtlara alınması halinde vergisel risklerin bertaraf edilmiş olacağı düşüncesi uygulayıcılar arasında çok yaygındır. Ancak bu değerlendirme ve uygulama çok yanlış ve ciddi riskler içeren bir uygulamadır.

Yapılan bir incelemede bu gibi bir giderin tespit edilmesi halinde, şirket ortağının aynı zamanda şirkete verdiği hizmet karşılığı bir maaş alıyor olup olmaması yapılacak vergilemeyi etkileyebilecektir.

Şirket ortağı aynı zamanda şirketten maaş alıyorsa onun adına yapılan bu ödemeler ilave ücret menfaati (ayni ücret) sayılarak buna göre cezalı tarhiyat yapılabilecektir. Tespit öncesi söz konusu masraflar KKEG (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) yazılmış ise kurum kazancın indirilebilir bir gider haline gelecektir. Bu durumda ise geriye dönük kurumlar vergisi beyannamelerine düzeltme verme durumu doğurabilir. Vergi incelemelerinde böyle bir tespit yapılırsa, kurumlar vergisi yönünden de bu şekilde bir düzeltmenin mükellef lehine resen dikkate alınmasının doğru olacağı kanaatindeyiz.

Şirket ortağı şirketten maaş almıyorsa, bu durumda söz konusu ödemeler ortağa sağlanan menfaat olarak görülecektir. Bu nedenle KVK’nun “Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı” başlıklı 13. Maddesine göre transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı olarak değerlendirilip GVK 94/6 maddesi kapsamında %15 stopaj (22 Aralık 2021 tarihinden itibaren % 10) hesaplanacak ve ödemeler KKEG (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) olarak kalacaktır. Eğer zamanında KKEG (Kanunen Kabul Edilmeyen Gider) yazılmamışsa bu durumda kurumlar vergisi yönünden de tarhiyata konu olabilecektir.

Şirket ortağı veya ortakları adına ödenip kayıtlara alınan özel hastalık ve kaza sigortası primleri konusunda ilgili mevzuat kapsamında yaptığımız bu kısa değerlendirmemize göre, şirket ortaklarına verdikleri hizmet nedeniyle örf ve teamüllere uygun bir maaş verilmesi, ortak adına yapılan sigorta giderleri gibi masraflarında ilave ücret menfaati (ayni ücret) olarak maaşa eklenip vergilendirilmesi, Ücretin gerçek safi değerinin tespitinde yapılacak indirimlere ilişkin GVK 63 üncü madde kapsamında düzenlenmiş ‘ödendiği ayda elde edilen ücretin %15'ini ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşmayan’ indirimden de yararlanılarak, bu giderin kurum kazancından indirilebilir bir gider haline gelmesi sağlanmalıdır.

Gelir İdaresi tarafından çeşitli tarihlerde verilmiş muktezalarda da ayni istikamette görüş verilmiştir.

Her ne kadar bu kısa yazıda problemli giderlerden sadece “şirket ortakları adına ödenen özel sigorta primleri” ele alınmış olsa da, şirketçe ortaklar (gerek ortağın şahsı gerekse ailesi, yakınları v.b. tüm kişiler) adına katlanılan tüm masraflar için yukarıda bahsettiğimiz vergisel riskler söz konusudur

13.11.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.