İnstagram, Facebook, Youtube, Twitter gibi dünya genelinde popüler olan mecralar her geçen gün kullanıcısını arttırmaya devam ediyor. Dünya Genelinde En Çok Kullanılan 7 Sosyal Medya Platformu: Facebook – 2,234 milyar, WhatsApp – 1.5 milyar, Youtube – 1.5 milyar, Messenger – 1.3 milyar, WeChat – 1 milyar, İnstagram 800 Milyon, Tumblr – 794 Milyon kullanıcısı varken bu sayı Türkiye'de ise 43 milyon Facebook, 37 milyon İnstagram, Twitter ve Snapchat'ın 9'ar milyon kullanıcısı var.[1]
EMarketer’in Amerika’da yaptığı araştırmanın sonuçlarına göre Amerika’da televizyon reklam satışları son 10 yılda ilk kez geriledi ve dijital reklamların gerisinde kaldı. genç nüfusun televizyon izlemekten çok , dünyanın en büyük ikinci arama motoru kabul edilen Youtube, yeni dizileri ile dikkat çeken Netflix gibi mecralara daha çok ilgi duymasından kaynaklandığını belirtiyor. Tüm bu veriler ilerleyen zamanda televizyona olan ilginin azalacağı, düşüş eğiliminin gittikçe artacağı ve dijital pazarlamanın geleceği konusunda oldukça faydalı bilgiler sunmaktadır.
Genç nüfusun dünya genelinde bu platformları kullanması reklam açısından oldukça cazip hale getirmektedir. Bu platformlarda insanlar vakitlerinin büyük bir kısmını geçiriyor haliyle. Özellikle mobil cihazlar cep telefonları yapışık ikizimiz gibi. Bu platformlar kullanıcıları detaylı analiz edip röntgenini çekmektedir. Yapay zeka ürünlerinin ilk prototipleri olarak tüm bilgilerimizi depolayıp tasnif etmektedirler.
Haliyle reklam verenlere oldukça detaylı hedefleme seçenekleri sunmaktadır. Özellikle video tanıtım reklam yöntemleri daha etkili yönleriyle ön plana çıkarak televizyonun tahtını çoktan elinden almış görünüyor. Kullandıkları yeni algoritma teknikleriyle sürekli güncellenen yeni sürümleriyle adeta hayatımızın en göbeğinde vazgeçilmezlerimizdir.
İnternet Reklam Yatırımları Raporu‘na göre geçtiğimiz yılın ilk çeyreğinde 40,3 milyar $ olarak gerçekleşen dijital reklam harcamaları 2018 yılının ilk çeyreğinde ise %23 artışla 49,5 Milyar $’a ulaşmış durumda.[2]
Ayrıntılı olarak inceleyecek olursak;
IAB Türkiye 2018’in ilk yarı dijital reklam yatırımlarını açıkladı. IAB Türkiye AdEx-TR ilk altı ay sonuçlarına göre dijital reklam yatırımları, geçen yılın bir önceki dönemine kıyasla yüzde 14 oranında büyüme göstererek 1.213 milyon TL oldu. Mobil reklam yatırımları 621 milyon TL olurken, 205 milyon TL’lik büyüklüğe ulaşan Sosyal Medya reklamlarının yüzde 77’si mobil cihazlarda yer aldı. Programatik satın alma 2018’in ilk yarısında da artarak 809 milyon TL’ye ulaştı.[3]
Twitter, Instagram, Facebook gibi sosyal medyadaki ürün tanıtımı ve reklamlardan vergi alınamıyordu bu dev yabancı şirketlerin, platformlarda yayınladıkları reklamlara ilişkin olarak Türkiye’deki müşterilerinden elde ettikleri gelirin nasıl vergileneceği konusu tartışılmaktadır.
Taslak halindeki Vergi Usul Kanunu’nda değişiklik yapılacaktı internet alanı işyeri sayılacak bir şekilde, elektronik ortamda bu alan üzerinde bir hizmet sunuyorsa ve bundan gelir elde ediyorsa, artık mükellef olacaklardı.
Taslakla elektronik ortamda işyeri düzenleniyor. 130.Maddeye göre, internet, ekstranet, intranet ya da benzeri bir telekomünikasyon ortam veya aracının ticari, sınai veya mesleki faaliyete tahsis edilmesi veya bu faaliyetlerde kullanılması durumunda elektronik ortamda iş yeri oluşmasına yönelik düzenleme getiriliyor. Maliye Bakanlığı, elektronik ortamda oluşan iş yerlerinin kapsamına ve mükellefiyetle ilgili ödevlerin yerine getirilmesine ilişkin hususları belirlemeye, elektronik ortamda oluşan işyerleri vasıtasıyla mal veya hizmet temininde ya da bunların bedelinin ödenmesinde aracılık yapan kişiler ile mal veya hizmetin alıcılarını ilgili vergilerin ödenmesinden müteselsilen sorumlu tutmaya ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkili kılınıyor.
Mevcut haliyle Facebook üzerinden izah etmeye çalışırsak, Türkiye’de iş yerleri ve daimi temsilcileri yok, Türkiye’deki müşterilerinden ancak yurt dışında kurulu sistemleri vasıtasıyla (ticari kazanç şeklinde) gelir elde ettiği için zaten Türkiye’de vergilenebilmesi mümkün değildir.
Facebook eğer Türkiye’de işyeri açacak olursa Türkiye’deki faaliyetlere (iş yeri ve/veya daimi temsilcinin faaliyetlerine) atfedilebilecek kısmının vergileme hakkı Türkiye’de olacaktır.
Facebook’da yayınlanan reklamların karşılığı Türkiye’deki şirketler tarafından ödenirken, ödemeyi yapan şirket sorumlu sıfatıyla KDV hesaplayıp beyan edecek ve ödeyecektir. Maliye İdaresinin Muktezaları bu yöndedir.[4]
Maliye İdaresinin önceki muktezalarına göre Facebook örneğinde olduğu gibi reklam veren Türkiye mukimi şirketler, yurt dışından gelen reklam faturasını öderken herhangi bir stopaj yapmakla yükümlü bulunmamaktaydı. Ancak bu karardan sonra 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren %15 stopaj yapacaklar.
19/12/2018 tarihli ve 30630 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 476 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile; internet ortamında verilen reklam hizmetlerine ilişkin olarak, bu hizmeti verenlere veya internet ortamında reklam hizmeti verilmesine aracılık edenlere 1/1/2019 tarihinden itibaren yapılan ödemeler gelir/kurumlar vergisi tevkifatı kapsamına alınmıştır.[5]
Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında ve Kurumlar Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin birinci fıkrasında sayılanlara internet ortamında verilen reklam hizmetleri vergi kesintisi kapsamına alınmış olup, bu hizmetlere ilişkin olarak hizmeti verenlere veya internet ortamında reklam hizmeti verilmesine aracılık edenlere yapılan ödemelerden, ödeme yapılan kişilerin mükellef olup olmadığına bakılmaksızın vergi kesintisi yapılması gerektiği yönünde düzenleme yapılmıştır. Tebliğ Taslağı 25 Aralık 2018 de yayınlamıştır.[6] Tebliğ taslağında konuya ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
Karar ile ayrıca tam mükellef kurumlara ödemelerden yapılacak kurumlar vergisi stopajı oranı ise yüzde 0 olarak belirlendi. Dolayısıyla internet ortamında reklam hizmetini verenlerin veya bu hizmete aracılık edenlerin tam mükellef kurum (kanuni veya iş merkezleri Türkiye'de bulunanlar) olmaları halinde, bunlara yapılacak ödemeler üzerinden stopaj yüzde 0 olarak uygulanacak.
Karar, 1 Ocak'tan itibaren yapılacak ödemelere uygulanmak üzere yürürlüğe girdi.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 94.Maddesi kapsamında yapılan ödemelerde (Gerçek kişilere,dernek ve vakıflara ve 94.madde kapsamında olan diğer kişi ve kurumlara yapılan ödemeler) % 15,
1 milyon abonesi olan internet fenomeni birinin yapmış olduğu reklam sonrasında firmanızın satışlarının ciddi anlamda artmış olduğunu da çok rahatlıkla görüyorsunuz. Örneğin İnstagram için konuşacak olursak, Hikaye bilindiği üzere Instagram üzerinden paylaşılmakta ve belirli bir süre sonra silinmektedir. Bu yüzden de fenomenlerin ağırlıklı olarak tercih etmiş oldukları şey hikayedir.
Örnek1. ABBA Kozmetik Ürünleri Kimyasal San. Ve Tic. A.Ş. 2 milyon takipçisi olan internet fenomeni kişiyle kozmetik ürünlerin internet sitesinde tanıtımıyla ilgili olarak reklam hizmetleri hususunda 1 yıllık anlaşma imzalamıştır. Bu tanıtım bedeli olarak fenomen kişiye 1.700.000 TL ödeme yapılmasına karar verilmiştir. 2 Ocak 2019 tarihinde bu ödeme yapılmıştır. Fenomen Kişinin(hizmeti verenin) mükellef olmadığını varsayalım. Aksi halde geliri elde edenin kişi veya kurum yükümlülüklerini ortadan kaldırmayacak elbette ki. İnternet ortamında reklam alan ve bu işi ticari faaliyet tanımı kapsamına giren kişilerin defter, belge ve beyanname yükümlülüğü doğmuşsa, bu yükümlülük devam edecektir. Eğer fenomen kişi mükellef değilse ABBA Kozmetik Ürünleri Kimyasal San. Ve Tic. A.Ş. gider pusulası düzenleyerek %15 stopaj uygulayacaktır.
Bu durumda Reklam Ödemesi 1.700.000.-TL, Stopaj 300.000.-TL ve Toplam Gideri 2.000.000.-TL olacaktır.
Ödemeyi yapan ABBA Kozmetik Ürünleri Kimyasal San. Ve Tic. A.Ş.; yapılan ödemeye ilişkin bilgileri muhtasar beyannamesinde gösterecek ve Ocak 2019 vergilendirme dönemi muhtasar beyannamesiyle 300.000.-TL’yi vergi dairesine ödeyecektir. Burada dikkat edilmesi gereken bir husus ise Hizmet verenle yapılan anlaşma çerçevesinde ödemenin niteliği reklâm bedeli değilse mesela gayrimaddi hak bedeli ise bu karar çerçevesinde bir kesinti söz konusu olmayacak varsa başka stopaj oranı uygulanacaktır haliyle.
Örnek2. ABBA Mobilyacılık Ahşap San. Ve Tic. Ltd. Şti. yeni tasarladığı koltuk takımlarının internet ortamında tanıtımı için Bakırköy vergi dairesi mükellefi Webhome Reklamcılık Medya A.Ş ile 2019 yılı için 1 yıllığına 500.000.-TL anlaşmışlar ve 4 Ocak 2019 tarihinde ödeme banka aracılığı ile yapılmıştır.
Bu durumda karara istinaden reklam hizmetini veren Webhome Reklamcılık Medya A.Ş tam mükellef kurum olduğu için stopaj oranı %0 olarak belirlendiği için stopaj yapılmayacaktır. Eğer reklam hizmetini veren tam mükellef gerçek kişi olsaydı %15 stopaj olacaktı. İşte burada bir eşit koşullarda çifte standart bir uygulama ortaya çıkacaktır. Muhtemelen internet reklamcılığının gerçek kişler üzerinden yapılırken kayıt dışılığın önüne geçilmesi düşünülürken burada bir yanlış uygulama ortaya çıkmıştır. Mükellefin kurum ve gerçek kişi mükellef olması açısından vergisel açıdan ve muhasebe kanuni defterler ve beyanname görev ve sorumluluk açısından bir fark yokken stopaj vergilemede böyle bir farklılığa gidilmesi haksızlığa neden olacaktır. Özet olarak reklamı veren yani gelir elde eden fatura kestikten sonra kurum veya gerçek kişi ne farkedecektir.
Yukarıdaki örnekte Webhome Reklamcılık Medya A.Ş’nin mor oda adlı sitesinde 1yıllık ürün tanıtımı hizmetine aracılık eden Davutpaşa vergi dairesi mükellefi Beyaz Reklam Hizmetleri Ltd. Şti.’ne 100.000.-TL ödeme yapılmış olsun. Bu durumda ABBA Mobilyacılık Ahşap San. Ve Tic. Ltd. Şti. Burada bir stopaj var ancak %0 oranında uygulanacaktır.
Dar Mükellef Kurumlardan Alınan Reklam Hizmetlerinde Stopaj Uygulaması
Örnek3. ABBA Film ve Prodüksüyon Hizmetleri. A.Ş filmlerini dünya çapında tanıtımı amacıyla google ile 2 yıllık sözleşme yapmıştır. 1 Milyon Dolar olan hizmet bedelini 250.000 Dolarını avans olarak 2 Ocak 2019 tarihinde Google'ın San Francisco'daki Silikon Vadisi hesabına göndermiştir. Google tarafından düzenlenen reklam hizmetine ilişkin fatura defterlerine ocak ayında kaydedilmiştir. Ödenen bu bedel üzerinde %15 stopaj yapılıp Ocak muhtasar beyannamesiyle beyan edilip ödenecektir. Ayrıca sorumlu sıfatıyla %18 katma Değer Vergisi 2 nolu beyanname ile beyan edilip ödenecektir. Ödendiği dönemde 1 nolu KDV beyannamesindeyse indirim konusu yapılacaktır.
Örnek4. ABBA Kimya ve ilaç San. Ltd. Şti. medikal ürünlerin Facebook’ta tanıtımını yapma reklam hizmetleri karşılığında Silivri vergi dairesi mükellefi Tech Panel Reklamcılık Hizmetleri Ltd. Şti. ile 2 yıllık bir sözleşme yapmıştır. 2 yıllık 200.000 TL tutara anlaşmıştır. İnstegram’da ürün tanıtımı içinse yine aracı Kemal Süslü ile anlaşmış yıllık 50.000.-TL tutar Ocak 2019 sonunda ödeme yapacaktır.
Facebook tarafından düzenlene fatura 30.000 Dolar olan hizmet bedeli Tech Panel Reklamcılık Hizmetleri Ltd. Şti.’nin defter kayıtlarına 25 Ocak 2019 tarihinde geçirilmiş. Ödeme banka aracılığla Amerika’daki merkez hesabına gönderilmiştir. ABBA Kimya ve ilaç San. Ltd. Şti., Tech Panel Reklamcılık Hizmetleri Ltd. Şti.’ne gönderdiği 200.000.-TL üzerinden %0 stopaj olduğu için vergi kesintisi olmayacak. Ancak Tech Panel Reklamcılık Hizmetleri Ltd. Şti.’nin facebook’a yaptığı 30.000 Dolar üzerinden %15 stopaj yapılacaktır.
Ancak ABBA Kimya ve ilaç San. Ltd. Şti., Kemal Süslü’ye gönderdiği 50.000.-TL üzerinden %15 stopaj yapacak. Üstelik Kemal Süslü’de İnstegram merheze gönderdiği reklam hizmet bedeli üzerinden %15 stopaj yapacaktır. Bu durumda iki sefer stopaj yapılmış olacaktır. Burada şahıs firmaları aleyhine bir durum ortaya çıkacaktır.
Sonuç olarak özetleyecek olursak; Karar ile 1 Ocak 2019 tarihinden sonra yapılacak olan ödemelere uygulanacak. Böylece merkezi yurtdışında olup da Türkiye’den ciddi tutarlarda reklam geliri elde yabancı mükellefler için vergileme yapılmış olacak. Türkiye, egemenlik hakkından kaynaklanan bir yaklaşımla, ülkesinde elde edilen reklam gelirlerini %15’i oranında vergilendirmiş olacak. Ancak en önemli husus vurgulanması gereken Reklam hizmetinin dar mükellef kurumlardan alındığı hallerde, stopaj yükümlülüğünün olup olmadığının tespitinde, reklam veren kurumun mukim olduğu ülke ile yapılmış bir çifte vergilemeyi önleme anlaşması bulunup bulunmadığına bakılmalı ona göre hareket edilmelidir.
[1] http://www.yenimesaj.com.tr/2018-internet-ve-sosyal-medya-istatistikleri-H1308335.htm
[2] http://www.fortuneturkey.com/ilk-yari-dijital-reklam-yatirimlari-rekor-kirdi-55616
[3] https://mediacat.com/iab-turkiye-2018-ilk-yari-dijital-reklam-yatirimlari/
[4] 23.02.2012 tarih ve B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK30-701 İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Özelgesi.
[5] 19/12/2018 tarihli ve 30630 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 476 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı
[6] Tebliğ Taslağı 25 Aralık 2018 de yayınlamıştır
07.01.2019
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.