Abbas Coşar
Yeminli Mali Müşavir
Bir Bağımsız Denetim
a.cosar@birdenetim.com

KDV Tevkifat İadesinde Özellik Arzeden Husular- 2

Biliyorsunuz bir önceki yazıda KDV Tevkifat uygulamasından doğan nakden ve mahsuben iadenin usul ve esaslarını özetlemeye çalışmıştık. Bugün ise KDV Tevkifat uygulamasından doğan iade de müteselsil sorumluluk hallerini, 117 Nolu KDV Genel Tebliği ve özellikle 84 Nolu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği çerçevesinde irdelemeye çalışacağız.

MÜTESELSİL SORUMLULUK

1 Mayıs 2012 tarihinden itibaren yürürlüğe giren 117 Nolu KDV Genel Tebliğinde müteselsil Sorumlulukla ilgili;”Tevkifata tabi alımları dolayısıyla KDV tevkifatı uygulayanlar, tevkifat tutarını beyan edip ödemiş olmaları şartıyla, tevkif edilen vergi ile sınırlı olmak üzere bu işlemlerle ilgili olarak önceki safhalarda ortaya çıkan verginin Hazineye intikal etmemiş olması nedeniyle müteselsil sorumluluk uygulaması ile muhatap tutulmayacaklardır.” Şeklinde düzenleme yapılmıştır.

Bu durumu bir örnek üzerinde anlamaya çalışalım. ABC Tekstil A.Ş. Haziran/2012 tarinden itibaren imalatta çalışan tüm personelinin belirli bir güzergah dahilinde(Ev-Fabrika) taşınması amacıyla SER Turizm Ltd. Şti. ile 1 yıllık sözleşme imzalamıştır. Aylık hizmet bedeli 30.000-TL artı KDV olarak belirlenmiştir. Ancak Vergi Dairesince Haziran/2012 tarihinde;  SER Turizm Ltd. Şti.’nin bu servis hizmetinde kullandığı araçlardan bir tanesine ait 8.000-TL’lık akaryakıt faturasının sahte ve/veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge olduğu tespiti yapılmıştır. ABC Tekstil A.Ş.’nin  Haziran/2012 vergilendirme döneminde gerçekleştirdiği ihracata ilişkin 60.000-TL nakden iade talebi mevcuttur. SER Turizm Ltd. Şti.’nin ise aynı dönemde KDV Tevkifat uygulamasından doğan 15.000.-TL’lık mahsuben iade talebi mevcuttur.

Bu işleme ait fatura aşağıdaki şekilde düzenlenecektir.

İşlemBedeli……………………………… :	30.000 ¨
HesaplananKDV                                    :	5.400 ¨
TevkifatOranı                                         :	5/10
Alıcı tarafından Tevkif Edilecek KDV  :	2.700 ¨
Tevkifat Dahil Toplam Tutar               :	35.400 ¨
Tevkifat Hariç Toplam Tutar               :	32.700 ¨
Yalnız Otuzikibinyediyüz Türk Lirasıdır.

Yukarıdaki örneğimizde 2.700.-TL tutarındaki KDV; Alıcı yani ABC Tekstil A.Ş. tarafından 24 Temmuz 2012 tarihine kadar 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilmiş ve 26 Temmuz 2012 tarihine kadar da ödenmiştir.

İşbu kısmi tevkifat uygulamasında tevkifat sonrası kalan 2.700.-TL tutarındaki KDV ise; Satıcı yani SER Turizm Ltd. Şti. tarafından mükellef sıfatıyla 24 Temmuz 2012 tarihine kadar 1 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilmiştir.

Şimdi bu örnek olayımızda alıcı ve satıcı açısından müteselsil sorumluluk uygulaması nasıl olacaktır ve hangi sonuçlar doğuracaktır? Bu durumu irdelemeye devam eldim.

84 NO.LU KDV GENEL TEBLİĞİ

117 Nolu KDV Genel Tebliğinde; 23.11.2001 tarih ve 24592 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 84 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin, Özel Esaslar ve Genel Esaslara ait düzenlemesine atıfta bulunularak;

“5.1.7. 84 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin, "II. Özel Esaslar" bölümündeki açıklamalar, kısmi tevkifat uygulamasından doğan iade taleplerinin yerine getirilmesi bakımından da geçerlidir. Satıcının özel esaslara tabi olması halinde, tevkifatlı işlemlerinden doğan iade talepleri 84 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin "II. Özel Esaslar" bölümündeki açıklamalara göre yerine getirilecektir. Alıcının bu işlemle ilgili olarak kısmi tevkifat tutarını beyan etmesi ve ödemiş olması özel esaslar uygulanmasına engel değildir.

5.1.8. Alıcının, hakkında olumsuz rapor veya tespit bulunanlardan tevkifat uygulayarak temin ettiği mal ya da hizmeti iade hakkı doğuran bir işlemde kullanması ve bu işleme ilişkin olarak iade talebinde bulunması halinde iade talebi, hakkında olumsuz rapor veya tespit bulunanlardan alımlarda tevkifata tabi tutulan KDV'nin sorumlu sıfatıyla vergi dairesine nakden veya mahsuben ödenmiş olması kaydıyla, tevkifatlı işlemlere ilişkin olarak satıcıya ödenen/borçlanılan KDV hariç, genel esaslara göre yerine getirilir. Bu şekilde işlem tesisi için alıcının diğer alımları ile ilgili olarak özel esas uygulamasını gerektirecek bir durumunun olmaması gerekmektedir.

Tevkifata tabi alımları nedeniyle tevkifat uygulayan alıcılar tarafından 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilen verginin 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılması ve aynı dönemde indirim yoluyla giderilemeyen bu verginin iade alacağına dönüşmesi nedeniyle aynı dönem 2 No.lu KDV Beyannamesinden doğan borca mahsup edilmiş olması halinde, önceki paragrafta belirtilen ödeme şartının sağlanmadığı kabul edilecektir. Ancak, diğer dönemlere ilişkin iade alacağının söz konusu borca mahsup edilmesi halinde, ödeme şartının gerçekleşmiş sayılacaktır.” Şeklinde düzenleme yapılmıştır

Yazımızın bu aşamasında yukarıdaki tipik örneğimize tekrar dönecek olursak;

1-Satıcı SER Turizm Ltd. Şti.: 8.000-TL akaryakıt faturasının(KDV=1.440-TL) sahte fatura tespitinden yani kullanımından dolayı Özel Esaslara (Bu örnekte diğer koşullar veri kabul edilmiştir.) tabi mükellef haline gelmiştir. SER Turizm Ltd. Şti.’nin ise KDV Tevkifat uygulamasından doğan 15.000.-TL’lık mahsuben iade talebi mevcuttu. SER Turizm şirketinin bu durumda mahsuben iade işlemi vergi dairesince yerine getirilmeyecektir. Çünkü Alıcı ABC Tekstil A.Ş.’nin 2 Nolu KDV Beyannamesini süresinde vermesi ve 2.700-TL KDV tevkifat tutarını vergi dairesine ödemesi durumu değiştirmeyecektir. SER Turizm şirketinin Özel Esaslardan çıkması gerekmektedir. Bu durunda SER Turizm şirketinin akaryakıt firmasına ödemesinin nakden olduğunu kabul ettiğimiz için 1.440-TL tutarındaki KDV’ni düzeltme beyannamesi ile indirim KDV’den çıkarması gerekmektedir. Bu düzeltme işleminden sonradır ki, 15.000-TL mahsuben iade işlemi Vergi İnceleme Raporu sonucuna göre yerine getirilecektir. Yani SER Turizm Ltd. Şti. Genel Esaslara geçmiş olacaktır.

2-Alıcı ABC Tekstil A.Ş.:Haziran/2012 vergilendirme dönemine ait taşıma hizmetine karşılık SER Turizm Ltd. Şti.’nden  32.700-TL fatura almıştı ve 1 Nolu KDV beyannamesinde 2.700-TL KDV’ni indirim yapmıştı. (Bu örnekte diğer koşullar veri kabul edilmiştir.)  Ayrıca  hizmet bedeline ilişkin KDV tutarının 5/10’nu yani 2.700-TL’nıda Tevkif ederek 2 Nolu KDV Beyannamesi ile beyan edip ödemişti. İş bu servis taşıma hizmeti ihracata ilişkin imalattan kaynaklanan bir giderdir. Bu olayda alıcının ihracattan kaynaklanan 60.000-TL nakden KDV iadesi gerçekleşecek midir?  Satıcı SER Turizm Ltd. Şti. hakkında olumsuz rapor veya tespit bulunan mükelleflerdendir. Temin edilen bu hizmet yani taşıma hizmeti iade hakkı doğuran ihracata ait bir işlemden gerçekleşmiştir. Alıcı ABC Tekstil A.Ş. 2 Nolu KDV Beyanını verip 2.700.-TL tevkifat tutarını ödediği için bu tutara ilişkin herhangi bir müteselsil sorumluluğu mevcut değildir. Ancak satıcıya ödenen yani tevkifat dışında kalan 2.700-TL KDV tutarından dolayı alıcı ABC Tekstil A.Ş.’nin müteselsil sorumluluğu devam etmektedir. Bu nedenle alıcı veya satıcının düzeltme beyannamesi ile Hazinenin kaybını telafi etmeleri gerekmektedir.

3- Son bir durum olarak ABC Tekstil A.Ş. 2 Nolu KDV beyannamesindeki 2.700-TL tevkifat tutarını nekden ödememiş olsun ve 60.000TL iade alacağından mahsubunu talep etmiş olsun. İşte bu durumda işler tamamen karışmış olacaktır. Çünkü satıcının özel esaslara girmiş olmasından dolayı mahsup gerçekleşmeyecek ve ABC Tekstil A.Ş. 2 NOLu KDV beyanındaki ödeme koşulunu yerine getirmemiş olacaktır. Ödeme gerçekleşmeyince alıcını 1 Nolu KDV Beyannamesinde indirimi de haksız olmuş olacaktır.  Ve diğer iade işlemi de gerçekleşmeyecektir. Yani Alıcı ABC Tekstil A.Ş.’nin müteselsil sorumluluğu devam edecektir.

Sonuç olarak müteselsil sorumluluk müessesesi öyle bir düzenleme ki; satıcı alıcıyı çok iyi tanıyacak ona güvenecek hatta kimlerle alış veriş yaptıklarını bilecek tam bir komin hayatı gibi. Herkes diğerinin yaptıklarından sorumlu olacak ve onu kontrol edecek, hatta denetleyecektir. Belki de toplu yaşamanın en temel koşulu bu olsa gerek. Ancak ekonomik hayatın kendi koşulları; kar güdüsü, ayakta kalma, en son güdü güven duygusu, düşünüldüğünde psikolojik bir travma gibi sanki. Fakat mükellefler için bu sorumluluktan kurtulmanın belki yolu, her türlü ödemenin banka ve/veya çek ile gerçekleşmesi, karşı tarafın beyanlarının her daim sorgulanması, olarak izah edilebilir. Bu konularda verilmiş muktezalar ve yargı kararları eski tarihli olduğu için özellikle işlenmemiştir. Ancak bundan sonraki uygulamaları bakıp görmek lazım.

17.08.2012

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.