Devlette müdür olarak çalışan memurların emekli maaşlarının çalıştıkları zamankinden daha düşük olduğunu bu köşede yazmıştım. Bu yazıdan sonra emekli maaşlarının çalıştıkları zamandaki almış oldukları maaştan yarı yarıya düşük olduğu yönünde çok sayıda emekli memur okuyucumdan soru ve görüşler aldım. Emekli memurlar çok dertli. Bu kişiler çalışırken elde etmiş oldukları sosyal imkanları emekli olduktan sonra emekli maaşlarının düşük olması nedeniyle elde edemediklerini, maaş azlığı nedeniyle ikinci bir iş yapmak zorunda kaldıklarını, emekliliklerini maddi durumlarından dolayı emekli gibi yaşayamadıklarını dile getiriyorlar.
Çalışırken aldıkları maaşlar emekli olunca önemli miktarda düştüğü için memurlar emekli olmuyor. Birde memurun okuyan ve evlenecek çocuğu varsa memur hiç emekli olmak istemiyor. Memur emeklilik yaş sınırana kadar bekliyor. Vatandaşa verilebilecek kaliteli hizmetler tam anlamıyla verilemiyor, ayrıca genç ve dinamik beyinlerin memur olarak istihdamı yeterince sağlanamıyor.
Emekliliğe hak kazanan memurun emekli olabilmesi için emekli maaşının düşmemesi gerekiyor. Bunun içinde bazı düzenlemelerin yapılmasına ihtiyaç var. Bu düzenlemeler arasında memurlara verilen denge tazminatı, kurum tazminatı, döner sermaye, ek ödeme gibi ilave ödemelerin primlendirilerek Sağlık Bakanlığın’da çalışan doktorların döner sermaye gelirlerinden tam gün yasası ile birlikte prim kesilmesi gibi emekliliğe yansıtılması ve ek gösterge farklarının giderilmesi gerekiyor. Bu düzenleme çalışma barışı ve aktüeryal dengenin sağlanmasına katkı sağlayacaktır. Böylece çalışırken alınan aylıklar ile emekli aylıkları arasındaki büyük farklarda ortadan kalkacaktır.
Okur sorularına cevaplar
Ölen emekli çalışana kıdem tazminatı var mı?
Soru: İşçi statüsünden emekli olduktan sonra, başka bir işverende sosyal güvenlik destek primine tabi olarak 4/a kapsamında uzun süre çalışmış olan işçi için, ölümü halinde çalıştığı yıllar karşılığında kıdem tazminatı ödenir mi? M.Esen
Cevap: Sayın Esen, emekli olarak bir işyerinde çalışırken ölen işçi, işyerinde bir yıl ve üzerinde çalışmışsa öldüğünde kıdem tazminatına hak kazanır. Emekli işçişnin hak kazandığı kıdem tazminatı mirasçılarına ödenir.
Sigortasız çalışan nasıl tazminat alır?
Soru:1995-2011 yılları arasında çalışmış olduğum villada sigorta girişimi yapmadılar. Aylık ücretin dışında başka bir ödemede yapmadılar. Yazılı sözleşmem yok. Çalıştığıma dair şahitlerim var. Mahkemeye başvurursam tazminat alabilir miyim? S.kırcaoğlu
Cevap:Sayın Kırcaoğlu, tazminat davası açmadan önce iş mahkemesinde hizmet tespit davası açmalısınız. Çalıştığınızı şahit veya diğer delillerle ispat etmelisiniz. Bu davayı kazanırsanız ayrıca ihbar ve kıdem tazminatını almak üzere ikinci bir dava açmanız gerekiyor.
Ölüm maaşına hak kazanma
Soru: Eşim 1953 doğumlu. 24.01.2012 tarihinde öldü. 800 gün prim ödemesi var. Dul parası alabilir miyim? 18 yaşında üniversiteye gidecek kızım var. Kızım babasından yararlanabilir mi? F.Yaşa
Cevap: Ölüm aylığından yararlanabilmek için en az 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya 4-a’lı (eski SSK’lı) sayılanlar için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması gerekiyor.
Sayın Yaşa, eşinizin 800 gün prim ödeme gün sayısı olduğu için dul maaşı alamazsınız, kızınızda yetim maaşı alamaz. Ancak eşinizin adına bildirilen primleri Sosyal Güvenlik Kurumuna yazılı olarak başvurup toptan ödeme şeklinde alabilirsiniz.
(Kaynak: Güneş Gazetesi | 23.04.2012)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.