Kıdem tazminatı bütün aileleri kapsayan bir hayatiyet kavramıdır. Çünkü her ailede veren ya da alan olarak mutlaka ilişkili bireyler vardır ve bu hususta istisna bile yok gibidir. Bu yüzden de istihdam ekonomisinin en kapsamlı iktisadî yapısı olarak da dikkate alınabilir, kıdem tazminatı. Böyle bir ekonomik sürecin her gün çeşitli sorunlarıyla da karşılaşmamak elde değil. Şimdi aşağıdaki okuyucu sorusu nedeniyle bu sorunlardan biri üzerinde çalışma yapacağız.
Kıdem tazminatı için ihbar süresini çalışacak mıydım?
Zeliha GÜLEN: 09.07.1974 doğumluyum. 22.01.1996 sigorta girişim. Ve son çalıştığım firmaya girişim, 14.01.2005. 01.02.2012 itibariyle istifamı verdim ve ihbar süremi doldurmam şartıyla kabul edildi. Ve 8 haftalık ihbar sürem, yeni son buldu. Prim günüm 4549. Sigortadan "15 yıl 3600 günü doldurmuş, kıdem tazminatı almaya hak kazanmıştır" yazımı, 13.03.2012 aldım ve kopyasını mail olarak ilettim. Haklarımı istiyorum diye. Bundan sonrası ile ilgili sorularım: 1.Bu yazı ile çıkışım verilirken 14.madde mi seçilmeli? 2.Bu yazı ile çıkışım verilirse işsizlik maaşı alınamıyor mu? 3.Tekrar çalışmaya başlarsam normal giriş mi gösterilmeli? 4.Emeklilik günüm için doldurmam gereken prim günü 5825, emeklilik yaşı 52 iken bu yazı ile 58'e çıkıyor deniyor doğru mu? 5.Bu yazı bir defaya mahsus mu veriliyor? Yani işveren sorun yaratmadan beni normal çıkış gösterir ise bu yazı hükmünü kaybediyor tekrarında böle bir olay ile karşılaştığımda SGK yazıyı veriyor mu, yoksa vermiyor mu? 6.Bu yazının süresi nedir? Şöyle ki henüz çıkışım yapılmadı ve kıdem tazminatım ödenmedi ve yazının aslını vermedim? İşverenlikçe kıdem tazminatım ödenmezse ne yapabilirim?
C: Okuyucumun yaptığı uygulamada yanlışlıklar var. Çünkü istifası öncesinde SGK'dan "En az 15 yıllık sigortalılık süresini ve 3600 prim ödeme gününü doldurmuş, kıdem tazminatı almaya hak kazanmıştır" yazısını almalıydı. Ancak ihbar süresi içerisindeki çalışması sürerken, 13.03.2012 SGK'dan niteliği belirtilen yazısını aldığı ve kopyasını e-mail olarak işverenliğe ilettiği ve kıdem tazminatını istediği anlaşılıyor. Bu açıklama işçinin istifasının hukukî niteliğini değiştirmiştir. Ve işverenliğin işçiden ihbar süresinde çalışma talebinin hukukî temeli kalmamış ve işçinin kıdem tazminatı için yaşını beklerken yasal olarak istifası üzerine (e-mail yoluyla yapılmasının geçersiz olduğu söylenemez), işçinin ihbar süresinde çalışma yükümlülüğü kalmamıştır. Ancak çalışma uygulamasının ihbar süresi sonuna kadar sürdüğü anlaşılmaktadır. Ve işçinin ihbar süresinde iş arama izni kullanıp kullanmadığı da bilinmemektedir. Bu durumda iş sözleşmesini her iki halde de işçi feshetmiş olduğundan; ihbar süresi sonunda çalışması sona eren işçinin kıdem süresi göz önünde bulundurularak, kıdem tazminatı işverence ödenmelidir. Bu uygulama, mülga 1475 sayılı İş Kanunu'nun halen yürürlükteki 14'üncü maddesinin 5'inci fıkrası hükmüne uygun olacaktır.
Bu nedenle bu yazıyla çıkışı verilirken 14'üncü madde seçilmelidir. Ancak bu yazı ile çıkış işleminde işsizlik maaşı (ödeneği) İş-Kur'dan istenemez. Eğer okuyucum tekrar çalışmaya başlarsa normal giriş işlemi yapılacaktır. SGDP'li gösterilemez. Kısmî yaşlılık aylığıyla değil; normal emekli olması için doldurması gereken prim günü, 5825 gün, emeklilik yaşı, 52 ise de bu şartları çalışarak oluşturamazsa; kısmî yaşlılık aylığıyla emekli olunmak istenirse, emeklilik yaşı 58'e çıkabilecektir. SGK'dan "En az 15 yıllık sigortalılık süresini ve 3600 prim ödeme gününü doldurmuş, kıdem tazminatı almaya hak kazanmıştır" yazısı, sadece bir defaya mahsus olarak verilmiyor. Sonradan tekrar çalışma sonrası kıdem süresi dolduğunda kullanmak üzere SGK'dan alınabilmektedir. Yeni işverenin işyerinde de böyle bir olay ile karşılaşıldığında, SGK'dan "kıdem tazminatı alabilir" yazısı alınabilecektir. Bu nitelikteki yazının geçerlilik süresi, kıdem tazminatı hakkının varlığıyla bağıntılıdır ve henüz çıkış işlemi yapılmadan, yani kıdem tazminatı işverenlikçe ödenmeden yazının aslı işverenliğe verilmelidir. İşverenlikçe kıdem tazminatı ödenmezse dava açılabilir.
(Kaynak: Yeni Şafak | 09.04.2012)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.