Kurumlar vergisi beyannamesinin hazırlanmasında dikkat edilecek konularla ilgili bu dördüncü makalemiz.
Bu makalede, indirimlerle ilgili konular özetlenmiştir.
Ar-Ge indirimi
Kurumlar Vergisi Kanunu'nda (5520 sayılı Kanun) işletme bünyesinde, Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesini öngören 5746 sayılı Kanun'da ise esas olarak Ar-Ge merkezlerinde ve TÜBİTAK tarafından desteklenen Ar-Ge projeleri kapsamında yapılan harcamalar için %100 "Ar-Ge indirimi" getirilmiştir.
5520 ve 5746 sayılı kanunlarda düzenlenen teşvikin ismi ve oranı aynı olmakla birlikte, temelde bazı farklılıklar vardır. Ar-Ge indiriminden yararlanırken hangi kanun kapsamında kalınacağı önemlidir. Aşağıda her iki kanun düzenlemesi arasındaki bazı farklılıklara dikkat çekilecektir:
. Teşvikten yararlanmaya başlama zamanları farklıdır. 5520 sayılı Kanun'a göre, esas olarak indirimin uygulanmaya başlanacağı döneme ait geçici vergi beyannamesinin verileceği tarihe kadar Gelir İdaresi Başkanlığı'na başvurulması gerekmektedir. 5746 sayılı Kanun'a göre indirimden ise karar destek yazısının düzenlendiği veya Ar-Ge Merkezi Belgesi'nin düzenlendiği tarihten itibaren yararlanılabilmektedir.
. Harcamaların kapsamı farklıdır. Örneğin;
- 5520 sayılı Kanun, Ar-Ge faaliyetleri dışında da kullanılan sabit kıymetlerin amortismanını hiçbir şekilde Ar-Ge harcaması olarak kabul etmezken, 5746 sayılı Kanun kısmen Ar-Ge faaliyetlerinde kullanılan sabit kıymetlerin amortismanlarının, bu faaliyette geçen süreye isabet eden kısmını Ar-Ge harcaması kabul etmektedir.
- 5746 sayılı Kanun kısmen Ar-Ge faaliyetlerinde çalışan personelin ücretlerinin, bu faaliyette geçen süreye isabet eden kısmını Ar-Ge harcaması kabul etmekte, sınırlı olarak destek personeli ücretlerini de Ar-Ge harcaması olarak nitelendirmektedir. Oysa 5520 sayılı Kanun, Ar-Ge faaliyetleri dışında da çalıştırılan personelin ücretleriyle destek personelinin ücretlerini hiçbir şekilde Ar-Ge harcaması olarak kabul etmemektedir.
- 5746 sayılı Kanun'da yer alan düzenlemelere göre, danışmanlık hizmeti ve diğer hizmet alımlarına ilişkin harcamalar Ar-Ge ve yenilik harcaması kapsamında gerçekleştirilen harcama tutarının %20'sini geçememektedir. 5520 sayılı Kanun'da ise bu şekilde bir oransal sınırlama bulunmamaktadır.
. 5746 sayılı Kanun kapsamında yapılan harcamaların aktifleştirilmesi ve amortisman yoluyla itfa edilmesi gerekmektedir. Kurumlar Vergisi Kanunu kapsamında yapılan ve Vergi Usul Kanunu hükümleri çerçevesinde aktifleştirilmesi gerekmeyen harcamaların ise doğrudan gider yazılması mümkündür.
. İlgili yıl kazancının yetersiz olması nedeniyle ilgili dönemde yararlanılamayan Ar-Ge harcaması tutarı sonraki yıllara devredebilmektedir. 5520 sayılı Kanun'dan farklı olarak 5746 sayılı Kanun kapsamında yapılan harcamalar yeniden değerleme oranında artırılarak devredilmektedir.
. Yukarıda yapılan açıklamalar 5520 ve 5746 sayılı Kanun kapsamında yapılan harcamaların izlenmesini ve kurumlar vergisi beyannamesinde de ilgili oldukları satırlara yazılmasını gerektirmektedir.
Kurumlar vergisi beyannamesinde Ar-Ge indirimiyle ilgili olarak beş ayrı satır bulunmakta olup, bu satırların doğru olarak doldurulmasına dikkat edilmelidir.
Bağış ve yardımlar
Kurumlar Vergisi Kanunu'nda sporla ilgili sponsorluk harcamaları ile bazı bağış ve yardımların, belli sınırlamalar ve şartlar çerçevesinde kurum kazancından indirilmesi öngörülmüştür.
Bunun yanında diğer başka kanunlarda da, bazı kurum ve kuruluşlara yapılan bağış ve yardımların kurum kazancından indirimi düzenlenmiştir.
Burada bağış ve yardımların indirimiyle ilgili ayrıntılı açıklamalara yer verilmeyecek, sadece önemli görülen bazı konular aşağıda özetlenecektir.
. Kurum kazancının belli bir yüzdesiyle sınırlı olan bağışlarda hesaplamaya esas olacak kurum kazancı [Ticari bilanço kârı - (İştirak kazançları + Geçmiş yıl zararları)] formülüyle hesaplanacaktır.
. Kurum kazancının belli bir oranı ile sınırlandırılmayan bağış ve yardımların indiriminde de bir sınır bulunmakta olup, bu sınır bağış ve yardımın yapıldığı yılın kurum kazancıdır. Bu tutarı geçen bağış ve yardımlar sonraki yıllara devretmez.
. Kamu kurum ve kuruluşlarına bağışlanan okul, sağlık tesisi, öğrenci yurdu, çocuk yuvası, yetiştirme yurdu ve huzurevi inşası dolaysıyla yapılan harcamaların indirim zamanı Kurumlar Vergisi Kanunu'nda açıkça düzenlenmemiş olup tereddüt yaratabilmektedir. Maliye Bakanlığı, hukuken bağışın yapıldığı, bağışa konu değerin mülkiyetinin bağış yapılan kurum veya kuruluşa geçtiği tarihi esas almakta, bu çerçevede;
- Tesislerin kamu kurum ve kuruluşlarına ait arsa üzerine inşa ettirilmesi halinde, inşaat için yapılan harcamaların, harcamanın yapıldığı yılın kazancından,
- Tesislerin mükellefin kendi arsası üzerine inşa ettirilmesi halinde ise, bu tesislerin inşası için yapılan harcamaların, tesisin tamamlanarak bağışlandığı yılın kazancından,
indirim konusu yapılması gerektiği yönünde görüşler vermektedir.
Kurum kazancından indirilebilecek bağış ve yardımlara ilişkin bir özet tablo aşağıda yer almaktadır.
Bağışın yapıldığı kurum veya kuruluş | Bağışın şekli | Oransal sınır | Maktu |
sınır | |||
Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler ve köyler | Nakdi ve Ayni | 5% | Yok |
Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler ve köyler. | Nakdi ve Ayni | Yok | Yok |
(Okul, sağlık tesisi, yurt, çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, | |||
huzurevi ve bakım ve rehabilitasyon merkezi yapımı ve onarımı için | |||
yapılan bağışlar veya yapılan harcamalarla sınırlı olarak) | |||
Kamu yararına çalışan dernekler | Nakdi ve Ayni | 5% | Yok |
Diğer dernekler | - | - | - |
Bakanlar Kurulu'nca vergi muafiyeti tanınan vakıflar | Nakdi ve Ayni | 5% | YOK |
Diğer vakıflar | - | - | - |
Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, | Nakdi ve Ayni | Yok | Yok |
il özel idareleri, belediyeler, köyler, kamu yararına çalışan dernekler, | |||
Bakanlar Kurulu'nca vergi muafiyeti tanınan vakıflar | |||
(kültürel, sanatsal ve tarihi eserlerin korunması amacıyla maddede sayılan faaliyetlerle sınırlı olarak) | |||
Umumi hayata müessir afetlere maruz kalanlara yapılan harcamaları karşılamak üzere fona verilmek üzere | |||
- Bağış toplayan kurum ve kuruluşlar | Nakdi | Yok | Yok |
- Milli ve mahalli yardım komiteleri | Nakdi ve Ayni | Yok | Yok |
Üniversiteler ve yüksek teknoloji enstitüleri | Nakdi ve Ayni | Yok | Yok |
İlköğretim kurumları | Nakdi | Yok | Yok |
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Fonu ve vakıfları | Nakdi ve Ayni | Yok | Yok |
TÜBİTAK | Nakdi | Yok | Yok |
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu | Nakdi | Yok | Yok |
Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu ve bağlı kuruluşları | Nakdi ve Ayni | Yok | Yok |
Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı | Nakdi ve Ayni | Yok | Yok |
Milli Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Seferberlik Kanunu çerçevesinde yapılan harcamalar | Nakdi ve Ayni | Yok | Yok |
Türkiye Kızılay Derneği | Nakdi ve Ayni | Yok | Yok |
NOT: Bakanlar Kurulu'nca vergi muafiyeti tanınan vakıfların listesine www.gib.gov.tr, kamuya yararlı derneklerin listesine ise www.dernekler.gov.tr internet adreslerinden ulaşılabilir.
(Kaynak: Dünya Gazetesi | 04.04.2012)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.