Çalışma hayatında işçi ile işveren arasında zaman zaman anlaşmazlıklar olabiliyor. Hatta bu anlaşmazlıklar bazen işten çıkarmaya kadar gidebiliyor. Patronlar bazen haklı olduğu halde usul hükümlerini yerine getirmemekten dolayı yüklü miktarda tazminat ödemek durumunda kalıyor. Bu tazminatlar işyerinin mali durumunu olumsuz etkileyerek iflasa kadar da götürebiliyor. Patronların haksız olarak çıkardıkları işçilere ödemek zorunda kaldıkları ücret ve tazminatlar işçiye kazanç olarak yansıyor. İş güvencesi kapsamında olan bir işçi için konuyu değerlendirelim.
Aynı işkolunda veya işyerinde 30 ve üzerinde işçi çalıştıran işverenler iş güvencesi hükümlerine tabiler. İş güvencesi kapsamında olan bir işyerinde altı ay belirsiz süreli iş sözleşmesine dayanarak çalışan işçi patron tarafından haklı ve geçerli bir neden olmadan 4857 sayılı İş Kanunu'nun 17 nci maddesine yada 25 nci maddesine göre işten çıkarılırsa işçi mahkemeye başvurarak işe iadesini isteyebilecek. Mahkeme işçinin işe iadesine karar verirse patronda işçiyi işe başlatmazsa, patron işçiye en az 4 en fazla 8 aylık ücreti tutarında tazminat ve mahkeme sonuçlanıncaya kadar geçen süreçte de 4 aylık ücreti ödeyecektir. Ayrıca 4 haftalık ücreti tutarında patron işçiye ihbar tazminatıda ödeyecektir. Görüldüğü üzere 6 ay çalışan işçi, çalıştığı süreye ait olan ücretin dışında yaklaşık 9 ile 13 aylık ücreti tutarında değişen miktarlarda çalışmadan ücret ve tazminata hak kazanacaktır.
İşyerlerindeki işçi işveren sorunları sadece iş güvencesi kapsamında olanlarla sınırlı değil. Örneğin işyerinde çalışan işçilerin kavga etmesi, işverenin mallarına zarar vermesi, cinsel tacizde bulunulması vb gibi çalışma yaşamında karşılaşılacak bir çok sorunlar var. Bütün bu sorunların çözümünün mevzuata uygun olarak yapılması gerekiyor. Bu sorunları göz önünde bulundurduğumuz zaman işçiyi usulune uygun olarak işten çıkarmak büyük önem taşıyor. İşçiyi haksız ve geçerli neden olmada işten atan patronlar yüklü miktarda tazminat ödeme ile karşı karşıya kalabilirler. (Geniş bilgi için bakınız Arif Temir, İşçinin Geçerli ve Haklı Nedenlerle-Tazminatlı ve Tazminatsız- İşten Çıkarılması, Yaklaşım Yayınları Ankara 2011- 0312-4394343 . (www.ariftemir.com)
Okur sorularına cevaplar
Kapıcıya asgari ücret mi ödenir?
Soru:İki bloklu bir sitede görevliyim toplam 37 daire var. Apartmanın işleride çok. Ayrıca havuz ve etrafı var. Bu tür apartmanlarda çalışanlara asgari ücretin üzerinde ücret verilir mi? O.Kartal
Cevap: Sayın Kartal, asgari ücretten aşağı ücret ödemek kanunlarımız tarafından yasaklanmıştır. Asgari ücretin üzerinde ücret uygulaması apartman yönetimi yada kat malikleri ile kapıcı arasında yapılacak olan iş sözleşmesi yada toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre belirlenir. Taraflar daha yüksek bir ücret belirleyebilirler.
Emeklilik maaşında hangi primler dikkate alınıyor
Soru: Ben yüzde 45 raporu olan özürlü bir işciyim. 13 yıl 4 ay aynı şirkette aralıksız çalıştım. 09. 03 . 2012. tarihinde işten çıkartıldım. Benim pirimim doldu ama emekliliğime 4 yılım var.Çıktığım şirkette primim yüksekten ödendiği için tekrar işe girsem asgari ücretten ödenen primim emekli olduğum zaman emekli maaşıma etki eder mi? Emekli maaşında hangi dönemdeki primler dikkate alınıyor?
Cevap: Emekli maaşları hesap edilirken son 5-10 yılın ortalaması değil, işe başlangıçtan hizmet yılı bitene kadar olan genel prim toplamı dikkate alınıyor. Son 4 yılın primini düşükte ödeseniz emeklili maaşınıza azda olsa katkısı olur. Dursun
Evde el işi yapan kadınların sigortalılık statüsü
Soru: 19.03.2012 tarihli gazetedeki çalışma hayatı köşenizdeki evde el işi, çorap, mantı gb. el işleri yaparak kazanç sağlayan ev hanımlarının 19 gün prim ödeyerek 30 gün prim kazandığını öğrendim. Bu sigorta primleri Bağkur'a mı yoksa ssk'ya mı sayılıyor? D.Demirkaya
Cevap: Sayın Demirkaya, 5510 sayılı Kanunun Geçici 16 ncı maddesi kapsamında evlerde el işi yaparak satan ve esnaf muaflığından yararlanan ev kadınlarının ödemiş oldukları primler 5510 sayılı Kanunu 4/b(eski Bağkur) kapsamında değerlendiriliyor.
(Kaynak: Güneş Gazetesi | 26.03.2012)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.