Gayrimenkullerini işyeri olarak kiraya verenler, beyan sonrası iade alabilir / Ahmet Yavuz

Geçtiğimiz hafta da belirttiğim üzere mart ayı içerisinde verilecek beyannamelerde en çok dikkat edilmesi gereken kira gelirleri ile ilgili beyannamedir.

 

Tekrar edecek olursak mesken olarak kiraya verilen gayrimenkulden bir takvim yılı içinde elde edilen gelir 2 bin 800 TL'yi, işyeri olarak kiraya verilen gayrimenkulden tevkifata tâbi tutulmuş kira gelirleri brüt tutarı 23 bin TL'yi aşanların ve diğer mal ve haklardan kira geliri elde edenlerin; ikametgâhlarının bulunduğu vergi dairesine beyanname vermeleri gerekiyor. Gelirleri yukarıdaki limitlerin altında kalanların bu gelirle ilgili beyan vermelerine gerek yok. Beyanname verme sınırı olan 23 bin TL'nin aşılıp aşılmadığının tespitinde, Gelir Vergisi kesintisine tabi brüt kira gelirleri ile konut kira gelirinin Gelir Vergisi'nden istisna edilen tutarı aşan kısmı birlikte dikkate alınmalı. Beyanlar doğrultusunda hesaplanan vergi de mart ve temmuz aylarında iki eşit taksit halinde ödenecek. Eş ve çocukların kira gelirleri ayrı beyanname ile beyan edilir. Beyanname vergi dairesinden alınacak sayfanın doldurulması şeklinde olabileceği gibi internet üzerinden de yapılabilir.

İşyeri kiralamalarında stopaj ve iade

Kamu idare ve müesseseleri ile genel olarak beyanname veren mükellefler işyeri olarak kiraladıkları gayrimenkullerin kira bedeli üzerinden tevkifat yapmakla sorumludur. Yapılmayan veya ödenmeyen tevkifattan kiracılar sorumludur. Kiralamalarda, kiracı ile mal sahibi genellikle net kira üzerinden anlaşma yapar. Ancak işyeri olarak kiralanan yerlerde verilen kira tevkifata tâbi tutulmalıdır. Tevkifat brüt kira üzerinden yapılır ve geriye kalan net kira mal sahibine ödenir. Brüt kira, net kiranın 0,8'e bölünmesi ile bulunur. Dernek ve vakıflara ya da kooperatiflere ait olup işyeri olarak kiralanan gayrimenkuller için yapılan kira ödemeleri üzerinden de tevkifatı yapılması zorunluluğu vardır. Tevkifat uygulamasında, derneğin, kamuya yararlı dernek olması ya da vakfın Bakanlar Kurulu'nca vergi muafiyeti tanınmış bir vakıf olmasının önemi yoktur. Özel kanunlarında Gelir veya Kurumlar Vergisi'ne ilişkin istisna ve muafiyet hükümleri bulunanlar hariç olmak üzere, tüm dernek ve vakıflara yapılan kira ödemeleri üzerinden belirtilen oranda tevkifat yapılması gerekir.

Mal sahibi de kira beyanını brüt kira üzerinden yapmalı. Tevkifat yüzde 20 oranıyla yapıldığı ve beyan edilen kira gelirleri yüzde 15'ten başlayan oranla artan oranlı olarak vergilendirildiği için işyeri kirası gelirini beyan edenlerin ek vergi ödemek bir yana vergi iadesi almaları söz konusu olabiliyor. Bu yıl beyan edilecek işyeri kira geliri 100 bin TL'nin altında olan mükellefler bu beyanları sonrası vergi dairesinden vergi iadesi talep edebilecek. Kiracıların tevkif ettiği vergiyi ödemesi şartıyla bir yıl içerisinde talep edilen vergi iade edilecek.

Ticari işletmeye kayıtlı olan gayrimenkullerin işyeri olarak kiraya verilmesinde kiracı, kira ödemelerinden yüzde 20 oranında tevkifat yapmayacak, buna mukabil yüzde 18 oranında KDV hesaplayacak.

Ticari işletme bünyesinde bulunan gayrimenkullerin kiralanmasından elde edilen kira bedeli, miktarı ne olursa olsun işletme bünyesinde ticari kazanç olarak beyan edilerek vergilendirilecek. Ayrıca işletme bünyesindeki gayrimenkullerin konut olarak kiraya verilmesinden elde edilen kira gelirlerinden 2.800 TL'lik istisna düşülmeyecek.

Peşin olarak ödenen kiralarda, tevkifat uygulaması nasıldır?

Peşin ödenen işyeri kira bedelleri üzerinden, kiracılar tarafından ödemenin yapıldığı tarihte, Gelir Vergisi tevkifatı yapılması ve ertesi ay muhtasar beyanname ile beyan edilip ödenmesi gerekiyor.

Örnek: Bay (A) sahibi olduğu gayrimenkulü bir şirkete işyeri olarak kiraya vermiştir. Kira sözleşmesinde aylık kira bedeli (brüt) 2011 yılı için 2.500 TL ve 2012 yılı için 2.750 TL olarak belirlenmiştir. 2 yıllık net kira bedeli olan 50.400 TL Ocak 2011'de peşin olarak mal sahibine ödenmiştir.

2 yıllık kira bedeli üzerinden tevkifat tutarı aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

2011 yılı brüt kira (2.500 x 12) 30.000

2012 yılı brüt kira (2.750 x 12) 33.000

Toplam brüt kira (Tevkifat matrahı) (30.000 + 33.000) 63.000

Hesaplanan tevkifat (63.000 x % 20) 12.600

Ödenen net kira bedeli (63.000-12.600) 50.400

12.600 TL'lik tevkifat tutarının, kiracı şirket tarafından Ocak/2011 dönemine ilişkin olarak şubat ayında verilen muhtasar beyanname ile beyan edilerek vergi dairesine ödenmesi gerekiyordu.

Bay (A) tarafından elde edilen 30.000 TL'lik kira geliri ise 2011 yılına ilişkin Gelir Vergisi beyannamesi ile 26 Mart 2012 tarihine kadar beyan edilmesi gerekir. Beyanname üzerinden hesaplanan vergiden yıl içerisinde tevkif suretiyle ödenmiş olan (30.000 x yüzde 20 =) 6.000 TL'lik vergi mahsup edilecek.

33.000 TL'nin beyanı ise 2012 yılına ilişkin Gelir Vergisi beyannamesi ile 25 Mart 2013 tarihine kadar gerçekleştirilmelidir. Bu beyanname üzerinden hesaplanan vergiden de yıl içerisinde tevkif suretiyle ödenmiş olan (33.000 x yüzde 20 =) 6.600 TL'lik vergi mahsup edilecektir.

Taksi plakalarının kiralanması...

Gerçek kişilere ait taksi plakalarının kiralanmasından elde edilen gelirler, gayrimenkul sermaye iradı kabul ediliyor. Bu kişilerin elde ettiği kira gelirinin de aynı çerçevede beyan edilmesi gerekir. Ticari bir işletmeye dahil plakaların kiralanmasından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesinde ise 'ticari kazanç' hükümleri geçerlidir. Bunların beyanında ticari kazanç hükümleri uygulanır.

 

(Kaynak: Zaman Gazetesi | 13.03.2012)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.