Çalışanların hayalini Kıdem Tazminatı süsler.Bu da çalışmalarımızın belirli nedenlerle sona ermesi halinde çalışanlara ödenen belli bir para miktarına Kıdem Tazminatı denir.
1475 sayılı Mülga İş Kanunun yürürlükte bulunan 14.Maddesinde Kıdem Tazminatına hak kazanma halleri açıklanmıştır.
Bu hallerden en önemlisi de işçinin ölümünden dolayı hizmet akdi sona ereceği için Kıdem Tazminatı isteme hakkı mirasçılarına doğmaktadır.
Ölüm doğal hallerden olduğunda mirasçı belgesi ibraz edilmek süretiyle işverenden Kıdem Tazminatı alınabilinir.
Fakat asıl kafaların karıştığı nokta ise doğal ölüm hallerinden olmayan gaiplik ile ortadan kaybolan kişinin mirasçısı hak edilen kıdem tazminatını nasıl işverenden tahsil edecektir.
1475/14.Maddesi;
Mülga 1475 sayılı İş Kanunu’nun yürürlükte bulunan 14. maddesine göre, “Bu Kanun’a tabi işçilerin hizmet akitlerinin; işçinin ölümü sebebiyle son bulması hallerinde işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir. Bir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden ödeme yapılır.’’
Hükmünden yola çıktığımızda ölüm hali ortaya çıktığında Kıdem Tazminatı gündeme gelmiş oluyor.
Medeni Kanunda Gaipliğe Ait Düzenlemelere Yer Verilmiştir:
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 32. maddesi uyarınca,
1.)Ölüm tehlikesi içinde kaybolan ,
2.)Kendisinden uzun zamandan beri haber alınamayan bir kimsenin ölümü hakkında kuvvetli olasılık varsa,
Hakları bu ölüme bağlı olanların başvurusu üzerine, mahkeme bu kişinin gaipliğine karar verebilir.
Gaiplik kararının istenebilmesi için aynı Türk Medeni Kanun’un 33. maddesi uyarınca,
1.)Ölüm tehlikesinin üzerinden en az bir yıl,
2.)Son haber tarihinin üzerinden en az beş yıl geçmiş olması,
Halinde mahkemece, gaipliğine karar verilecek kişi hakkında bilgisi bulunan kimselerin, belirli bir sürede bilgi vermeleri için usulüne göre yapılanilanla çağrılması gerekmektedir.
Ölüm Olayı Kıdem Tazminatını Ortaya Çıkarır:
İşçinin ölümü üzerine iş sözleşmesinin sona ermesi halinde kıdem tazminatının kanuni mirasçılarına ödeneceği açıktır.
Mirasçı Ölümü İspat Etmesi Gerekir:
Mirasçı işçinin öldüğünü iddia ederse bu iddiasını ispat etmesi gerekmektedir.
İspat aracıda resmi makamlarca düzenlenmiş olan ölüm tutanağı olmaktadır. Mahkemece işçi ile ilgili olarak gaiplik kararı verildiğinde ölüme bağlı haklar aynen gaibin ölümü ispatlanmış gibi kullanılabilecektir.
Asliye Hukuk Mahkemesinde Dava Açılır:
Türk Medeni Kanun’un 32Maddesinin 2. Fıkrası uyarınca gaiplik karının istenmesinde yetkili mahkeme, kişinin Türkiye'deki son yerleşim yeri, eğer Türkiye’de hiç yerleşmemişse nüfus sicilinde kayıtlı olduğu yer, böyle bir kayıt da yoksa anasının veya babasının kayıtlı bulunduğu yer mahkemesidir. Bu konuda görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir.
Gaiplik Düşer Mi?
Türk Medeni Kanunun 34.Maddesinde açıklanmıştır.
Gaipliğine karar verilecek kişi, ilân süresi dolmadan ortaya çıkar veya kendisinden haber alınırsa ya da öldüğü tarih tespit edilirse gaiplik istemi düşer.
Gaiplik İçin İlandan Sonuç Alınmaz ise İşlem Şekli Nedir?
Türk Medeni Kanunun 35.Maddesinde açıklanmıştır.
İlândan sonuç alınamazsa, mahkeme gaipliğe karar verir ve ölüme bağlı haklar, aynen gaibin ölümü ispatlanmış gibi kullanılır.
Gaiplik kararı ölüm tehlikesinin gerçekleştiği veya son haberin alındığı günden başlayarak hüküm doğurur.
Gaiplik Hakkında Kararı Hakim Verir:
Gaiplik davası sonucu hakim tarafından karar verilir.Resmi mahkeme kararı nüfus kütüğüne işlenerek tescil işlemi tamamlanmış olur.
Valinin Gaiplik Kararı Verme Yetkisi Vardır:
En Büyük Mülki İdare Amiri Kararı ile de nufüs kütüğüne gaiplik işlenir.Türk Medeni Kanunun 44.Maddesinde;
Ölen kişiye ait cesede ulaşılmaz ise bir kimsenin, ölümüne kesin gözle bakılmayı gerektiren durumlar içinde ortadan kaybolursa cesedi bulunamamış olsa bile, o yerin en büyük mülkî amirinin emriyle kütüğe ölü kaydı düşürülür.
Bununla birlikte her ilgili, bu kişinin ölü veya sağ olduğunun mahkemece tespitini dava edebilir.
Bu durumda ölmüş sayılan kişinin nüfus kütüğüne müracaat edilen yerin en büyük mülki amirinin(Valinin) emri ile ölüm tutanağı düzenlenerek ölüm kaydı düşürülür buna da ölüm karinesi denir.
İşveren Tarafından Kıdem Tazminatı Ödenmez ise İş Mahkemesinde Dava Açılır:
İş Mahkemesinde dava açılarak Medeni Kanun gereğince Gaiplik Kararı belirlenerek İşverenden Kıdem Tazminatı istenir.
Kıdem Tazminatı Faizi Ne Zaman Başlar:
Kıdem tazminatı gecikme faizinin, kanuni mirasçıların işverene başvuru tarihi dikkate alınarak hesaplanması gerektiği belirtilmiştir.
Ödenen Kıdem Tazminatı İşverence Hak Sahiplerinden Geri Alınır Mı?
Gaiplik kararı verilen işçinin ölmediğinin daha sonra anlaşılması halinde gaiplik karinesi geçerliliğini kaybeder. İşveren ödemiş olduğu kıdem tazminatının iadesini sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca kanuni mirasçılardan isteyebilecektir.
Sözün Bittiği Yer:
Gaiplik kararı verildiği andan itibaren 1475/14.Maddesine göre Ölüm Halinde en az bir yıllık çalışma süresi var ise karşılığında Kanuni Mirasçıları işverenden Kıdem Tazminatı alacaklardır.
Burada gaiplik olgusunun kanıtlanması esas teşkil etmektedir.
(Kaynak: Alitezel.com | 01.03.2012)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.