Gelir vergisinde beyan dönemi başladı / Prof. Dr. Metin Taş, Sezgin Özcan

2011 yılında elde edilen gelirlerin, gelir vergisi açısından beyan dönemi bugün başladı.
Ticari ve zirai kazancı gerçek usulde vergilendirilen esnaf, tüccarlar ve çiftçiler ile doktor, avukat, mali müşavir gibi serbest meslek kazancı elde edenler hiç kazanç elde etmemiş olsa da yıllık gelir vergisi beyannamesi vermek zorunda...
Kira ve birden fazla işverenden ücret geliri, değer artış kazancı, temettü ve kar payı, eurobod ve tahvil geliri elde edenler ise söz konusu gelirleri belli bir tutarı aşması halinde beyanname verecekler.
Yasa hükmü gereği beyannamelerin 1-25 Mart tarihleri arasında verilmesi gerekiyor. Ancak 25 Mart tarihinin hafta tatiline denk gelmesi nedeniyle, bu yıl beyannameler 26 Mart Pazartesi akşamına kadar verilebilecek.
Biz de, 26 Mart'a kadar yazılarımızda ağırlıklı olarak beyan edilmesi gereken çeşitli gelir unsurlarını ele alıp, konuya ilişkin sizlerden gelen soruları yanıtlayacağız.
Bugünkü konumuz 2011 yılında elde dilen kira gelirleri...

KİMLER KİRA GELİRİNİ BEYAN EDECEK?
2011 yılında;
1-  Sadece konut kira geliri elde edip de tutarı 2 bin 800 TL'yi aşanlar,
2- Sadece üzerinden vergi kesintisi yapılmış işyeri kira geliri elde edip de tevkifat (vergi kesintisi) öncesi tutarı 23 bin TL'yi aşanlar,
3- Hem konut hem de işyeri kira geliri elde edip, konut kira gelirinin 2 bin 800 TL'yi aşan kısmı ile tevkifata tabi tutulmuş işyeri kira geliri toplamı 23 bin TL'yi aşanlar,
4- Konut dışındaki gayrimenkulünü (büro, dükkan, mağaza ya da depo gibi) bedelsiz olarak oğluna, kızına, annesine, babasına, kardeşine ya da başka kişilere tahsis edenler,
5- Konutlarını oğlu, kızı, torunu, kardeşi, annesi, babası, büyük annesi ve büyük babası dışındaki kişilere kullanımları için bedelsiz olarak tahsis edenler,
6- İşyerini vergi kesintisi yapma zorunluluğu olmayanlara kiralayıp elde ettiği kira geliri 1.170 TL'yi aşanlar,
7- Diğer mal ve haklardan kira geliri elde edenler, Yıllık gelir vergisi beyannamesi vermek zorundalar.

KONUT KİRA GELİRİ İSTİSNASI
2011 yılında elde edilen konut kira gelirlerine 2 bin 800 TL istisna uygulanacak.
Tahsil ettiği konut kira geliri 2 bin 800 TL'yi aşmayanlar beyanname vermeyecekler. 2 bin 800 TL'yi aşanlar ise 26 Mart akşamına kadar yıllık gelir vergisi beyannamesi verecekler.
Beyan edilen konut kira gelirinden önce istisna tutarı, sonra tercihe göre yüzde 25 götürü gider veya kira geliri elde edilen gayrimenkulle ilgili belgeli giderler düşülecek. Kalan tutar üzerinden vergi hesaplanacak. Hesaplanan verginin ilk taksiti Mart ayı sonuna kadar ödenecek.

İŞYERİ KİRA GELİRİ
2011 yılında vergi tevkifatına tabi tutulmuş 23 bin TL'nin üzerinde işyeri kira geliri elde edenler, 26 Mart akşamına kadar beyanname verecekler. Sadece işyeri kira geliri elde edip, kira geliri toplamı 23 bin TL'yi aşmayanlar ise beyanname vermeyecek. İşyeri kira geliri üzerinden stopaj yapılmamışsa ve 2011 yılında elde edilen tutar 1.170 TL'yi aşıyorsa beyan edilecek.
İşyeri kira gelirinin 23 bin TL'yi aşması halinde, aşan kısmın değil, tamamının beyan edilmesi gerekiyor. Ancak her beyanname verenin vergi ödemesi gerekmeyecek. 23 bin TL ile 101 bin 120 TL arasında işyeri kira geliri elde edenler vergi iadesi alacak.

HEM KONUT HEM DE  İŞYERİ KİRA GELİRİ
2011 yılında hem konut hem de üzerinden vergi kesintisi yapılmış işyeri kira geliri elde edenler, konut kira gelirinin 2 bin 800 TL'lik istisna tutarını aşan kısmı ile brüt (vergi kesintisi öncesi) işyeri kira gelirinin toplamı 23 bin TL'yi aşmaması halinde, sadece konut kira gelirini beyan edecek. Aşması halinde hem konut hem de işyeri kira gelirini beyan edecek.

Konut kira geliri istisnası kişiye bağlı
KONUT kira geliri istisnası kişiye bağlı olup, bir kişinin birden fazla konuttan kira geliri elde etmesi halinde de sadece 2 bin 800 TL'lik istisna uygulanacak. Buna karşılık birden fazla kişiye ait olan bir konuttan elde edilen kira geliri için istisna tutarı her kişi için ayrı ayrı uygulanacak. Örneğin karı kocanın ortak sahip oldukları konuttan elde ettikleri kira geliri için 2 bin 800 TL'lik istisnadan ayrı ayrı yararlanacaklar. Ticari, zirai veya mesleki kazancını yıllık beyanname ile bildirmek zorunda olanlar ise konut kira geliri istisnasından yararlanamıyorlar.

Oğlumun evi için ödediğim kirayı kira gelirimden indirebilir miyim?
BİRİNDE kendi oturduğum, diğeri kirada iki adet konutum var. Kiradaki konutumda oğlum otursaydı, kira geliri beyan etmeyecektim. Söz konusu konut oğlumun işyerine uzak olduğu için, kendisi işyerine yakın bir konutta kirada oturuyor. Aldığım kira geliri ile oğlumun kirasını ödüyorum. 2011 yılında elde ettiğim konu kira gelirinden oğlumun kirada oturduğu ev için ödediğim kirayı indirebilir miyim?
Gelir Vergisi Kanununa göre, konutlarını oğlu, kızı, torunu, kardeşi, annesi, babası, büyük annesi ve büyük babasının kullanımları için bedelsiz olarak tahsis edenler için emsal kira bedeli uygulaması yapılmıyor. Evet, oğlunuz evinizde oturuyor olsaydı, emsal kira bedeli üzerinden kira geliri beyan etmeyecektiniz.
Ancak yasa, sahibi olduğu konutu kiraya verenlerin kira ile oturdukları konutun kira bedelinin kira gelirinden indirilmesine müsaade ediyor. Bu nedenle de oğlunuzun oturduğu ev için ödediğiniz kira bedelini kira gelirinizden indiremezsiniz.

GÜNÜN SÖZÜ
'Hayatta vergi ve ölümden daha kesin şey yoktur.'  B. Franklin

 

(Kaynak: Akşam Gazetesi | 01.03.2012)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.