İşe İade Kararında Boşta Geçen 4 Aylık Sürenin Etkisi / Vedat İlki

 Çalışma hayatında sıklıkla karşımıza çıkan haklı nedene dayanmadığını iddia ettiğimiz fesihlere karşı süresi içinde açılan işe iade davaları ile çalışanların açtıkları davaları kazanmaları halinde işverenlere bazı yaptırımlar uygulanmaktadır.

4857/20 .Maddesinde;
İş sözleşmesi feshedilen işçi, fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde iş mahkemesinde dava açabilir.
Feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür. 
Dava seri muhakeme usulüne göre iki ay içinde sonuçlandırılır. Mahkemece verilen kararın temyizi halinde, Yargıtay bir ay içinde kesin olarak karar verir.

O halde işçi fesih bildiriminin tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde iş mahkemesinde dava açacaktır.

4857/21.Maddesinde Geçersiz Fesih Sonuçları Tanımlanmıştır:
İşverence geçerli sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı mahkemece veya özel hakem tarafından tespit edilerek feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işveren, işçiyi bir ay içinde işe başlatmak zorundadır. İşçiyi başvurusu üzerine işveren bir ay içinde işe başlatmaz ise, işçiye en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücreti tutarında tazminat ödemekle yükümlü olur. 
Mahkeme veya özel hakem feshin geçersizliğine karar verdiğinde, işçinin işe başlatılmaması halinde ödenecek tazminat miktarını da belirler. 
Kararın kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için işçiye en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer hakları ödenir. 
İşçi işe başlatılırsa, peşin olarak ödenen bildirim süresine ait ücret ile kıdem tazminatı, yukarıdaki fıkra hükümlerine göre yapılacak ödemeden mahsup edilir. İşe başlatılmayan işçiye bildirim süresi verilmemiş veya bildirim süresine ait ücret peşin ödenmemişse, bu sürelere ait ücret tutarı ayrıca ödenir. 
İşçi kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının tebliğinden itibaren on işgünü içinde işe başlamak için işverene başvuruda bulunmak zorundadır. İşçi bu süre içinde başvuruda bulunmaz ise, işverence yapılmış olan fesih geçerli bir fesih sayılır ve işveren sadece bunun hukuki sonuçları ile sorumlu olur.

Kanun Maddesini incelediğimizde;
İŞÇİ DAVAYI KAZANDIĞINDA 1 AYLIK SÜRE:
Feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işveren, işçiyi bir ay içinde işe başlatmak zorundadır.
İŞVEREN BİR AY İÇİNDE İŞE BAŞLATMAZSA 4 AY YADA 8 AYLIK TAZMİNAT ÖDER:
İşçiyi başvurusu üzerine işveren bir ay içinde işe başlatmaz ise, işçiye en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücreti tutarında tazminat ödemekle yükümlü olur.
DAVAYI KAZANAN İŞÇİLER BOŞTA GEÇEN 4 AYLIK SÜRENİN MAAŞINI,VARSA DİĞER HAKLARINI ALIR:
Çalıştırılmadığı süre için işçiye en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer hakları ödenir.
İŞÇİ DAVA ÖNCESİ KIDEM TAZMİNATI,İHBAR TAZMİNATI ALMIŞSA BUNLAR MAHSUP EDİLİR:
İşçi işe başlatılırsa, peşin olarak ödenen bildirim süresine ait ücret ile kıdem tazminatı boşta geçen dört aylık ücret ve diğer haklardan mahsup edilir.
İŞVEREN İŞE BAŞLATMAZ İSE İŞÇİNİN KIDEM VE İHBAR SÜRELERİNİ ÖDER:
İşe başlatılmayan işçiye bildirim süresi verilmemiş veya bildirim süresine ait ücret peşin ödenmemişse ödenir.
İŞÇİ İŞVERENE BAŞVURMADA 10 GÜNLÜK SÜREYİ GEÇİRMEMELİ:
İşçi kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının tebliğinden itibaren on işgünü içinde işe başlamak için işverene başvuruda bulunmak zorundadır
İŞÇİ 10 GÜNLÜK SÜREYİ GEÇİRDİĞİNDE FESİH HAKLI OLUR:
İşçi bu süre içinde başvuruda bulunmaz ise, işverence yapılmış olan fesih geçerli bir fesih sayılır ve işveren sadece bunun hukuki sonuçları ile sorumlu olur.

BOŞTA GEÇEN DÖRT AYLIK SÜREYE AİT ÜCRET BELİRLEMESİNİN ESASI NEDİR?
Burada işçi işe iade davasını kazanması ile birlikte 10 gün içinde işverene sözlü değil yazılı olarak resmi bir başvuru da bulunması gerekiyor.
Genelde dava açanlar avukatları aracılığı ile işe iade davasını kazandıklarını 10 gün için de noter kanalı ile işverene tebliğ ederek bu konuda işlerlik kazandırıyorlar.

Bu sürede işçiye emsal işi yapan işçi kadar ücretine o dönemde zam yapılmış ise onlarında yansıtılması gerekmektedir.

İşçi çalışmadığı dönemde Toplu iş sözleşmesi uygulanmış ise toplu sözleşmeden doğan haklarını yada bireysel sözleşmeden doğan alacaklarını da rastlayan dönemlerde isteme hakkına sahiptir.

BOŞTA GEÇEN SÜREYE AİT 4 AYLIK DÖNEME AİT SİGORTA PRİMLERİ ÖDENMESİ:
O dönemlere ait sigorta primleri Tüm Sigorta Kollarından ödenmesi gerekiyor.Bu da sigortalının eksik prim günlerini en az 120 gün kadar olan boşluğun doldurulmasına neden oluyor.

BOŞTA GEÇEN SÜREYE AİT TOPLU YADA BİREYSEL İŞ SÖZLEŞMESİNDEKİ SOSYAL HAKLAR ÖDENECEKTİR:
Boşta geçen sürenin en çok dört aylık kısmına ;
a)İkramiye,
b)Gıda yardımı,
c)Yol yardımı,
ç)Yakacak yardımı 
d)Giyim yardımı,
e)Tüm yardımları kapsayan sosyal yadım paketleri
gibi parasal haklar dahil edilmelidir.

O halde para ile ölçülebilen tüm haklar rastlayan dört aylık dönemde ödenmelidir.

İŞVEREN ÇALIŞTIRMAZ İSE DÖRT AYLIK BOŞTA GEÇEN SÜRENİN EN ÖNEMLİ ETKİSİ:

İşveren tarafından işe iade edilen işçi işyerinde çalıştırılmaması yönünde karar verilmesi durumunda Dört aylık ücret etkisini aşağıdaki şekli ile gösterecektir.
1.)İhbar Tazminatına, 
2.)Kıdem Tazminatına,
3.)Yıllık izin süresine artıcı etkisi olacaktır.

Örneğin:
İşçi Mehmet işe iade davasını kazanmış işverende çalıştırmama yönünde karar almıştır.Boşta geçen süresi olan 4 aylık süre ile işten ayrılmadan önce 5 yıl 8 aylık kıdemi vardır.
Bu durumda Kıdem Tazminatı için Süresi 6 yıla çıkacaktır.Ayrıca 6 yıllık Kıdeminden dolayı 20 gün yıllık izin süresine ait izin ücreti alacaktır.İhbar süresine ait 8 haftalık ihbar öneli hakkı olacaktır.
Bu süreler Asgari olup Bireysel yada Toplu İş sözleşmesi ile artabilmektedir.
Yukarıdaki örneğimizde İşçi Mehmet Kıdem Süresi 4 ay artarak hem Kıdem Tazminatında hem de Yıllık İzin Süresine ait ücreti artırımlı olarak almıştır.

TEŞEKKÜR
SGK İCRA MEMURLARININ İSTEKLERİNE KULAK TIKAMAYIN adlı yazımıza SGK icra ünitelerinde çalışan arkadaşlardan destek geldi.
Ben de bu servislerde çalışan arkadaşların haklı isteklerine duyarsız kalmayacağımı bir kez daha köşemden ilan ediyorum.
SGK Başkanlığının ,Yönetim Kurulunun bu servislerde çalışan arkadaşlarımızın durumunu düzeltecek adımlarını hızla atarlarsa  hem özlük hemde maaşlarında ortaya çıkan düzelmeler ile iş performansını ve tahsilat hızını artarak devam edeceklerini göreceklerdir.

İstekle ve heyecanla çalışan İcra Memuru arkadaşlarımızın bu güzide isteklerine Lütfen Kulak Tıkamayın.

Bu konuda yazıma güzel övgüler ileten e-mail mesajları atan Tüm SGK icra Memuru Kardeşlerime teşekkürlerimi arz ederim.

VEDAT İLKİ

(Kaynak: Alitezel.com | 22.02.2012)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.