GSS uygulamasında kız çocukların durumu / Prof. Dr. Metin Taş, Sezgin Özcan

Zorunlu genel sağlık sigortasının 1 Ocak'ta yürürlüğe girmesiyle en çok kafa karıştıran konulardan biri ana veya babaları üzerinden sağlık yardımı alan kız çocuklarının durumu oldu.
Özellikle, henüz 18 yaşını doldurmamış kız çocuklarının 18 yaşını doldurduklarında, eğitimi devam etmekte olan 25 yaşını doldurmamış kız çocuklarının ise eğitimleri sona erdiğinde ana veya babaları üzerinden sağlık yardımı alıp alamayacakları soruların odağını oluşturuyor.
Kafa karışıklığının nedeni ise 1 Ekim 2008'de yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda kız erkek ayrımı olmaksızın 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi halinde ise 25 yaşını doldurmamış ve evli olmayan çocukların bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık hizmeti alabileceklerine ilişkin düzenleme.
Örneğin bir okurumuz şöyle soruyor; 'Ben ve eşim emekliyiz ve 20 Mayıs 2012'de 18 yaşına girecek bir kızımız var. Kızım bugüne kadar benim üzerimden sağlık hizmetlerinden yararlanıyordu fakat şimdi bu yeni kanunla kafamız çok karıştı! Kızım üniversitede okuyor. Şimdi bu bilgiler ışığında kızım yine sağlık hizmetlerinden yararlanacak mı yoksa yeni kanuna göre yapmam gereken şeyler var mı?'...

1 EKİM 2008'DEKİ DURUMA BAKILACAK
5510 sayılı Kanunun geçici 12. maddesine göre, kanunun yürürlüğe girdiği tarihte ilgili kanunları (SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı Kanunları) gereği bakmakla yükümlü olunan kız çocukları, 5510 sayılı Kanununa göre de bakmakla yükümlü olunan kişi sayılıyor...
5510 sayılı Kanun öncesinde kız çocukları öğrenim ve yaş şartı olmaksızın, çalışmadıkları ve evlenmedikleri sürece ana veya babalarının bakmakla yükümlü olduğu kişi olarak sağlık yardımı alabiliyorlardı.
5510 sayılı Kanunun genel olarak yürürlüğe girdiği tarih 1 Ekim 2008. Emekliler ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişiler için genel sağlık sigortası hükümlerinin yürürlük tarihi ise 1 Temmuz 2008...
İlgili kanunları gereği bakmakla yükümlü olunan kız çocukları için kanunun yürürlük tarihi itibariyle herhangi bir yaş ayrımı yapılmamış...
Buna göre, 1 Temmuz veya 1 Ekim 2008 tarihinde kaç yaşında olursa olsunlar ana veya babalarının bakmakla yükümlü olduğu, çalışmayan ve evli olmayan kız çocuklarının, eğitimleri devam etsin veya etmesin 18 veya 25 yaşını doldurduktan sonra da çalışmaya başlamadıkları veya evlenmedikleri sürece ana veya babaları üzerinden sağlık yardımı almaya devam etmeleri gerekiyor.

DURUM DEĞİŞİKLİĞİ
Yasa hükmüne göre 1 Temmuz veya 1 Ekim 2008 tarihi itibarıyla bakmakla yükümlü olunan kız çocuklarının durumlarında değişiklik olduğunda (çalışmaya başlama, evlenme gibi), sağlık hizmetlerinden yararlanma koşulları 5510 sayılı Kanuna göre yeniden belirlenecek. Çalışmaya başlayan kız çocukları kendi sigortalılıklarına bağlı olarak, evlenen kız çocukları ise çalışmıyorlarsa eşleri üzerinden sağlık yardımı almaya başlayacaklar.Kız çocuğunun durum değişikliğinin ortadan kalkması halinde (tekrar işsiz kalması veya boşanması gibi), bu kişiler tekrar ilgili kanunlarına göre bakmakla yükümlü olunan kişi sayılacaklar ve yeniden ana veya babaları üzerinden sağlık yardımı alabilecekler.

Yetim aylığı alanlar GSS primi ödemeyecek
Emekli, malullük, ölüm (dul ve yetim) aylığı alanlar, 5510 sayılı Kanunun 60. maddesinin (f) bendine göre genel sağlık sigortalısı sayılıyorlar. Buna göre, yetim aylığı alan çocukların genel sağlık sigortası primi ödemeleri, bunun için de gelir testi yaptırmaları gerekmiyor. Ancak isteğe bağlı sigortalı olmaları halinde, isteğe bağlı sigortalılık statüsüne göre genel sağlık sigortalısı sayılacaklarından, aylık asgari ücret ile aylık asgari ücretin 6,5 katı arasında olmak üzere kendileri tarafından belirlenecek prime esas kazanç tutarı üzerinden hem yüzde 20 oranında malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi hem de yüzde 12 oranında genel sağlık sigortası primi ödeyecekler.

15 gün prim ödüyorum, gelir testi yaptırmam gerekiyor mu?
Ben 15 gün üzerinden sigorta primi ödüyorum. Gelir testi yaptırmam gerekiyor mu? Zaten GSS primi içinde var. Ödemem gerekiyorsa geri kalan 15 gün üzerinden mi (en az 33 TL'nin yarısı) olacak ve nereye ödeyeceğim? Sigorta müdürlüğü ne sordum, 'gelir testine gerek yok, öyle olsa kapıdan içeri giremezdin, burası da çok kalabalık olurdu' dedi. Lütfen beni bilgilendirir misiniz? Önder Kansız
Part-time yani kısmi süreli olarak çalıştığınız için 30 günden eksik günlere ait Genel Sağlık Sigortası primlerini 30 güne tamamlamak zorundasınız.
Genel Sağlık Sigortası tescil işlemi 15 günlük asgari ücret tutarı üzerinden, aylık prim ve hizmet belgesinde eksik gün nedeni, '06- Kısmi istihdam' seçeneği işaretleyen işverene bir defaya mahsus olmak üzere sistem üzerinden sorularak yapılacak. İşverenin bu şekilde bildirim yapmaması halinde, tescil işlemi sistem üzerinden her ay aylık prim ve hizmet belgesinin verilme süresinden sonra kurum tarafından re'sen yapılacak.
Gelir testi yaptırmak suretiyle, gelir testi sonucuna göre aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı aylık asgari ücretin üçte birinden az olursa primleriniz devlet tarafından ödenecek.
Aylık gelir tutarı, asgari ücretin üçte biri ve üzerinde çıkarsa, gelir durumunuza göre 15 gün için günlük 1,18 TL ile 7,09 TL arasında genel sağlık sigortası primi ödeyerek sağlık hizmeti alabileceksiniz.

GÜNÜN SÖZÜ
'İnsanların en çok inandıkları şeyler, en az anladıklarıdır.' Montaigne

(Kaynak: Akşam Gazetesi | 07.02.2012)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.