Kayseri Üretiminden Bir Tat / Tahsin Sınav

 


Haşlanmış şeker pancarını dilimleyerek yediniz mi, hiç? Birçok tatlar gibi, çocukluğumun bu tadı da hala damağımdadır. Henüz ilkokulda okurken Batı Toros'larda Düden Yaylasındaki (Burdur ili, Yeşilova İlçesi, Düden Köyü) pancar tarlasında Tahtalı Boğazı, Beypınarı, Otlugöl ve Dipsiz Göl sularıyla sulayarak yetiştirdiğimiz şeker pancarlarını hasat öncesi ve sonrasında evlerimizde annelerimiz tarafından haşlanlanıp yediğimiz dönemde yaşadığım bir tad, bu hatırladığım. Tabii ki hasat sonrasında pancar ürünümüzü Burdur Şeker Fabrikası alıyordu. Şimdi sözü benzer anıları yaşayıp gelen Kayseri ve yöresi şeker pancarı üreticilerinin ürettikleri ürünleri işleyip ekonomimize kazandıran Kayseri Şeker Fabrikasına getirmek istiyorum.

Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş. Basın Bürosu görevlisi ve "Şeker Dünyası Dergisi" Editörü Serdar Gökhan Çiçek ile görüştüm. Kayseri Şeker Fabrikası'nın 11 Ocak günü Kayseri'de düzenlediği Görsel Basın Brifingine davet etti. Ancak bu brifinge iştirak etmeyi çok arzulamakla birlikte, kişisel nedenlerle katılamamıştım. Ve kendisinden belirtilen etkinlik sürecinde oluşan kültürü paylaşmasını istirham etmiştim; kırmadı, kendisine teşekkür ediyorum. Kayseri Şeker Fabrikası kabuk değiştirirken, yaşanan yeniden doğuş süreci hakkındaki bilgilendirme doğrultusunda, edindiğim bilgileri sizlerle paylaşarak değerlendirme yapacağım.

1955 yılında 12 milyon lira sermaye ile kurulan ve bugün bu rakamı 700 milyon Liraya çıkartıp, şeker pancarından şeker üreterek toplam ülke kotasının % 16'sını karşılayan Kayseri Şeker Fabrikası, Türkiye için belki mikro sayılabilecek gündeminin dışında, kendi makro gündemi ile adeta bir kabuk değişim sürecine girmiş bulunuyor. Yakın bir zaman öncesine kadar iki şeker fabrikası ile birlikte üretim kapasitesi ve modern teknolojisi bakımından Türkiye'nin en büyük Şeker Fabrikası ve Türkiye'nin En Büyük 500 Sanayi Kuruluşu arasında 38. sırada yer alan Kayseri Şeker Fabrikası, 11 ay önce kapısına kilit vurulma aşamasından, bugün yeniden çiftçisine üretim yaptırıp, kâr edebilen bir kurum haline gelmiştir. Ve kamuoyu da bu süreci merakla takip ediyor, artık. Ve 11 ay önce başlayan bu umut dolu yolculuğu, çiftçiler de "Yeniden Doğuş Süreci" sevinciyle benimsemektedirler.

Faaliyete geçtiği 1955 yılında sahip olduğu 1800 tonluk günlük pancar işleme kapasitesini, bugün itibariyle toplam 25 bin 500 tona çıkartan Kayseri Şeker Fabrikası, günümüz tarım sektörünün en önemli yapı taşlarından biri halini almıştır. % 51 hissesi Kayseri Pancar Ekicileri Kooperatifine ait olan şirket, 1992 yılında yapılan özelleştirmenin ardından gelişimi, daha aktif bir hal almıştır. Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş.'nin 1955 yılındaki günlük pancar işleme kapasitesi 1800 ton iken bu rakam 2001 yılında 5500 ton'a, 2006 yılında kurulan Boğazlıyan Şeker ve Mamulleri Entegre Tesisinin kurulması ile birlikte, bugünkü toplam kapasitesi, 25 bin 500 ton'a çıkartılmıştır. Başta Boğazlıyan Şeker Fabrikası olmaz üzere 10 ayrı iştiraki bulunan ve bölge insanı için büyük bir istihdam alanı sağlayan ve sosyo-ekonomik yapısı ile adeta bölgenin lokomotifi olan Kayseri Şeker Fabrikası, 11 ay önce hem Kayseri Pancar Ekicileri Kooperatifi, hem de Kayseri Şeker Fabrikası'nın eski yöneticilerin görevden alınıp tutuklanması ile uçurumun kıyısına kadar yaklaştığı süreçten bugün, yeniden koşar adımlar ile zirveye ilerleyen bir şirket haline gelmiştir.

Yaşanan olayların ardından dönemin Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından Kayseri Pancar Ekicileri Kooperatifi'ne idare heyeti olarak, ardından da Kayseri Şeker Fabrikası'na Kayyum olarak atanan 4 kişiden oluşan İdare heyeti, bugün Kayseri Şeker Fabrikası'nın yeni Yönetim Kurulu olarak, çiftçinin kaybettiği huzuru ve piyasada yitirilen güven ortamını yeniden oluşturmak için mücadele vermektedir. Göreve atandıkları gün, içinden çıkılmaz davalar, 600 milyon lirayı bulan şirket borçları, bekleyen personel maaşları, yarım kalan yatırım harcamaları, tedarikçilerin alacakları, çiftçinin pancar bedeli borçları ve kasadaki 200.-TL ile bu ağır sorumluluğun altına giren Kayyum heyeti üyeleri, ellerini taşın altına koyarak, şirketin Yönetim Kuruluna seçilmiş ve bugün tüm bu borçların büyük bir kısmını ödeyerek, pancar üreticilerine yeniden umut olma vazifesini üstlenmişlerdir. Bankalar tarafından haciz kıskacına alınmış ve kapısına kilit vurulma aşamasına gelinmiş olmasına rağmen, 2 devasa fabrikası ve 9 ayrı iştiraki ile yeniden bölge ekonomisine yön vermeye başlamış olan bu şirket, Kayseri ekonomisinin yüzde 25'ine yön vermeye başlayarak bölge çiftçilerini sevindirmektedir.

Yeni Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin AKAY, pancar üreticilerine verdiği mesajda, bu sevinci besleyen bir süreci müjdelemektedir. Brifingte de vurgulandığı üzere, Dünyadaki Şeker Sektörü, Türkiye'deki Şeker Sektörü, Türkiye'nin Şeker Sektörü'ndeki payı, Kayseri Şeker Fabrikası'ndaki son durum ve gelinen noktada detaylı bilgiler veren Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Akay, konuşmasına pancar tarımının gerekliliği ve önemi hakkında da bilgiler, vermiştir.

Türkiye'de halen şeker pancarı üretimiyle geçimini temin eden yaklaşık 350 ila 400 bin çiftçinin, diğer bir ifadeyle 2 milyon insanın yanı sıra; tarım, hayvancılık, yem, ilaç, et, süt, nakliye ve hizmet sektörleriyle de iç içe geçmiş durumdadır.

Şeker pancarı tarımı, eşdeğer bir orman alanına kıyasla 3 kat daha fazla oksijen ürettiğinden sadece insan için değil, tüm canlılar için ayrı bir önem arz etmektedir. Alternatif tarım ürünleri olan ayçiçeğine göre 5, Buğdaya göre 20 kat daha fazla istihdam oluşturmakta, buğday ve ayçiçeğine göre ise 2 kat daha fazla makineli tarımın yapılmasına olanak sağlamaktadır. Şeker sanayinin GSMH olarak Türkiye genelindeki payı % 0,2, imalat sanayi içindeki payı ise % 0,8 düzeyindedir. Fabrikalarda 22 bin 840 işçi çalışmakta, bu da tüm sanayi kesiminde çalışanların % 1,2 sine tekabül etmektedir. Taşıma sektörüne ise yılda yaklaşık 25–30 milyon ton iş hacmi oluşturmaktadır. Ülke ekonomisine toplam ekonomik katkı payı ise GSMH'ye yaklaşık 3,8 milyar dolardır.

Dünyada yaklaşık 120 ülkede şeker üretilmekte; şeker hammaddesi olarak dünyada 71 ülkenin şeker kamışını, ülkemizle birlikte toplam 41 ülke de şeker pancarını kullanmaktadır. Ülkemizde üretiminin % 14'ünü Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş. karşılıyor. Kayseri Şeker Fabrikası, Boğazlıyan Şeker Fabrikası, Pansu, Panküp, Seramis tesislerimiz haricinde Panpa, Panpet, Pandoğa, Pankent, Güneş Hastanesi'nden oluşan 5 ayrı iştiraki ile Türkiye'nin 95. Büyük Sanayi Kuruluşudur. Şirket, 3 bin çalışanı ve 11 bin 500 çiftçi ailesine sağladığı iş hacmi ve yıllık 700 milyon cirosu ile bölgenin en önemli ekonomik unsurlarındandır ve bu yıl çiftçiye 300 milyon lira hâsılat sağlanmıştır. Fabrikanın geleceği için istikrarlı yapının devamı gerekli. Öncelikli hedef, kota sorununun aşılmasıdır. Bu hedeflere ulaşabilmek için tüm girişimlerin yapılmasına devam edilmelidir.

Kayseri üretimindeki bu tat, tadıyla sürmelidir.

* * *

YENİ YÖNETİM KURULU BAŞKANI HÜSEYİN AKAY'IN PANCAR ÜRETİCİLERİNE VERDİĞİ MESAJ

Bilmenizi isterim ki, yaptığımız hiçbir çalışmayı, alkış toplamak ya da bir takım çevrelere şirin görünmek adına yapmadık. Siz değerli çiftçilerimiz ve Kayserimiz zamanla görecektir ki düzelttiğimiz ve onardığımız her bir parça, sizlerin geleceğidir, emeğidir. Ve kimse bu emeğin zayi olmasını istemez emin olun. Biz de bu nedenle, hiçbir makam ve şöhret kaygısı taşımadan, doğruca çiftçimizin refahı için çalışmaktayız.

Peki, neler yapmaktayız?

Çok kısa olarak, bunlardan da bahsetmek istiyorum sizlere.

Yakın bir zaman önce, Şeker Kurumu'na iade edilen ve şu an hakkımız olan 75 bin tonluk şeker kotasını geri alabilmek adına, büyük bir çalışmanın içerisine girmiş bulunmaktayız. Çünkü sizlere ait olan fakat şu an Şeker Kurumu vasıtasıyla Konya Şeker'e verilmiş olan kota, kanayan yaranın adeta ilacıdır.

Şirketimiz aleyhine açılan tüm davaların lehimize çevrilmesi için ayrı bir çalışmanın da, içerisine girmiş bulunmaktayız. Bu davaların en başında C kotası satışı ile ilgili açılan dava gelmektedir. 2005 yılında açılan ve 58 milyon liralık cezayı hükmeden bir dava, şu an sonuçlanma aşamasında olup, bu davanın temyizi ile ilgili çalışmalarımız, aralıksız sürmektedir.

Şirketimize ait 32 milyon liralık vergi cezasının, Torba Yasası aracılığı ile yeniden yapılandırılması ve 32 milyon liradan 10 milyon liraya indirilmesi sağlanmıştır. Geçmiş dönemden gelen 27 milyon liralık vergi ve SSK prim borçları ise yine bu yasa kapsamında yapılandırılarak, ağır faiz yükünden kurtarılmıştır.

Mevcut itibariyle zarar eden bazı iştiraklerimiz, kapatılıp, satışa çıkartılmış, mevcut satış ve üretim rakamları itibariyle ayakta kalmayı başaran iştiraklerimiz ise daha verimli bir yapılanma ile kar eden kuruluşlar haline getirilmiştir.

Hazırlanan raporlar ve geçmiş finansal veriler doğrultusunda, Pansu Su Üretim Tesisi'nin son 5 yıllık dönem içerisinde yaklaşık 29 milyon lira zarar ettiği tespit edilmiş olup, bu şirketin doğru istihdam ve dağıtım ağı sağlanarak, yeniden faal hale gelmesi için gerekli tüm çalışmalar başlatılmıştır.

Bugüne kadar eksik donanım ve yetersiz personeli nedeniyle, yeterli sağlık hizmeti sunamayan Kayseri Güneş Hastanesi'nin, gerekli tüm donanıma kavuşturulması sağlanmış olup, çiftçimizin bu hastanemizden faydalanabilmesi için zaruri tüm eksikler giderilmiştir.

İçerisinde 900 adet Gebe Düve bulunduran İncesu Gebe Düve Et ve Süt Üretim Tesisi'nin Süt Sağım Ünitesi, göreve geldiğimiz gün itibariyle faal hale getirilmiş ve bu hayvanların barınması için yapılan beton yapıların, doğal hale getirilmesi için gerekli tüm şartlar oluşturulmuştur. Ayrıca bu dev tesis için Milli Emlak Müdürlüğü ile imzalanan 1 yıllık kira sözleşmesi, yapılan girişimler neticesinde 30 yıla kadar uzatılmıştır.

Panpet Akaryakıt ve Nakliye Şirketi bünyesinde, pancar üreticisine akaryakıt temini için kurulan Petrol İstasyonu'nu için gerekli ruhsatlar bir türlü alınamamış olup, görev aldığımız süre itibariyle öncelikle yapı kullanma izni alınmış ardından da, gerekli diğer izinler için çalışmalar aralıksız başlatılmıştır.

Şirket ihtiyaçları gerekçe gösterilerek satın alınan ve ekonomik ömrünü tamamlamış çeşitli marka ve modeldeki otomobiller, açılan ihale ile satılarak, şirketin tasarruf etmesi sağlanmış ve ayrıca bu araçların kullanılmasından kaynaklanan aylık yaklaşık 50 bin liralık akaryakıt tüketimi ise bu sayede 10 bin liralık bir harcamaya dönüşmüştür.

Aldığımız kararlar doğrultusunda, şirket yöneticilerinin yurtiçi ve yurtdışı gezilerinden kaynaklanan otel ve harcırah giderleri düşürülmüş, Kazakistan'da alınması düşünülen Şeker Fabrikası projesi iptal edilmiş ve bu sayede şirketimizin yüzde 1500 oranında tasarruf etmesi sağlanmıştır.

Bugüne kadar şirketimizin maddi anlamda desteklediği spor kulüplerini, özellikle Bayan Basketbol Takımı'nı devretme kararı alarak, tüm sponsorluk anlaşmalarını birer birer iptal ettik. Ardından şirketimize hiçbir mali katkıda bulunmayan ve aksine yüksek kiralar ödemek zorunda bırakılan Ankara, İstanbul ve İzmir irtibat bürolarını, sırayla kapattık.

İşte kısaca anlatmaya çalıştığım tüm bu çalışmaların yanı sıra, onlarca çözüm bekleyen sorun ve yeni çalışmanın da rayına oturtulabilmesi için büyük mücadele vermekteyiz. Şüphesiz, vermeye de devam edeceğiz.

Bunların tamamını, sadece ve sadece çiftçimizin refahı, huzuru ve geleceği için yapmaktayız. Sizlerin geleceğe bırakacağı en önemli miras, kararlılığınız, bizlere bırakacağınız en önemli miras ise mücadelenizdir.

(Kaynak: Yeni Şafak Gazetesi | 16.01.2012)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.