Tahsin Sınav - Bağ-Kur'da hak sahiplerinin askerlik borçlanması

 

 

Bağ-Kur'da hak sahiplerinin askerlik borçlanması şartları nelerdir?
N. İPEKÇİ (SMMM): Tahsin Bey, 1947 doğumlu ağabeyimin 1987 Ocak ayında Bağ-Kur kaydı var. Sigortalılığının başından 1 yıl 11 ay sonra, 1988 Kasım ayında da Bağ-Kur kaydını sildirmiş. 1998 yılında vefat etti. Kasım 2006 yılında hak sahipleri askerlik borçlanması talebinde bulundukları zaman İzmir Bağ-Kur Müdürlüğü sigortalının öldüğü zaman, yani 1998 yılında Bağ-Kurlu olması şartıyla askerlik borçlanması yapabileceğini, bu şart gerçekleşmeden hak sahiplerinin borçlanma talebinde bulunamayacağını söylediler. Şimdi hak sahipleri ne yapmalı? Bağ-Kurda hak sahiplerinin askerlik borçlanması şartları, nelerdir?

 Bağ-Kur Yasası'nın “askerlik borçlanması” başlıklı değişik ek 9. maddesinde, “Bu Kanun ile 2926 sayılı Kanun ve bu kanunlarda değişiklik yapan kanunlara göre sigortalı olanlar, askerlikte er olarak geçen hizmet süreleri ile yedek subay okulunda geçen sürelerinin tamamını borçlanabilirler. Ölümü halinde sigortalı olanların hak sahipleri de borçlanma talebinde bulunabilirler.”denilerek esasa ilişkin düzenleme yapıldıktan sonra, “Borçlanma primleri sigortalının talep tarihinde bulunduğu basamağın prim tutarları üzerinden hesaplanır ve tebliğ tarihinden itibaren altı ay içinde ödenir. Borçlanma primleri süresi içinde ve tam olarak ödenmezse borçlanma geçersiz sayılır.”hükmüyle süresi içerisinde ödemeyi de kesin kurala bağlamıştır. Ve askerlik borçlanmasıyla borçlanılan süre, sadece sigortalılık süresi olarak değerlendirilmekte, aylık bağlamaya esas ortalama gelir tutarının hesabında dikkate alınmamaktadır. Bu Kanuna göre tespit edilen sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler için borçlandırılma halinde sigortalılığın başlangıç tarihi borçlandırılan süre kadar geriye götürülmektedir.

Kısaca Bağ-Kur sigortalılarının askerlik borçlanması yapabilmesi için Kurum'a yazılı olarak talepte bulunmaları ve talep tarihinde fiili sigortalılıklarının devam ediyor olması gerekmekte ve askerliği er olarak ya da yedek subay olarak yapanların bu sürelerin tamamını borçlanmaları gerekmektedir. Yani sigortalı veya hak sahipleri, askerlik süresinin diledikleri kadarını değil, tamamını borçlanmak zorundadırlar.

Kural olarak Bağ-Kur'da askerlik borçlanmasını aktif yani fiili Bağ-Kur sigortalıları yapabilmektedirler. Vefat eden sigortalıların vefat tarihinde Bağ-Kur aktif sigortalısı olması şartıyla, bu sigortalıların hak sahiplerinin de askerlik borçlanma talebinde bulunabilmeleri mümkün bulunmaktadır. Yani vefat etmiş hak sahiplerinin Bağ-Kur'da askerlik borçlanması yaparak hizmet kazanmaları için sigortalının vefat ettiği tarihte aktif sigortalı olması, yani sigortalılığının devam ediyor olması gerekmektedir.

Okuyucumuzun sözünü ettiği hak sahipleri, İzmir Bağ-Kur Müdürlüğü'nden askerlik borçlanması talebinde bulundukları zaman, sigortalının öldüğü 1998 yılında Bağ-Kurlu olması şartıyla askerlik borçlanması yapabileceğinin, bu şart gerçekleşmeden hak sahiplerinin borçlanma talebinde bulunulamayacağının söylenmesinde bir yanlışlık bulunmamaktadır. Ancak bu borçlanma, SSK askerlik borçlanmasından oldukça farklıdır. Dava açılmasının bu durumu değiştiremeyeceği düşüncesindeyim.

Reform sonrası askerlik borçlanması ilkeleri

5510 sayılı SSGSS Kanunu'nun 41/b.maddesine göre sigortalı sayılanların er veya erbaş olarak silâhaltında veya yedek subay okulunda geçen süreleri, kendilerinin veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları ve talep tarihindeki prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın % 32'si üzerinden hesaplanacak primlerini borcun tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde ödemeleri şartı ile borçlandırılarak, borçlanılan süreleri sigortalılıklarına sayılacaktır. Bir ay içinde ödenmeyen borçlanmalar için ise yeni başvuru şartı aranacaktır. Primi ödenmeyen borçlanma süreleri hizmetten sayılmayacaktır. Borçlanma sürelerinin ne şekilde belgeleneceğini belirlemeye Kurum yetkilidir. Bu Kanuna göre tespit edilen sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler için borçlandırılma halinde, sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlandırılan gün sayısı kadar geriye götürülür. Borçlanmayla aylık bağlanmasına hak kazanılması durumunda, ilgililere borcun ödendiği tarihi takip eden aybaşından itibaren aylık bağlanacaktır. Borçlanılan süreler, uzun vadeli sigorta ve genel sağlık sigortası bakımından, 4.maddenin 1-b bendi gereği borçlananların sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Bu Kanunun yürürlük tarihinden sonraki sürelere ait borçlanmalarda, borçlanılan prime esas gün sayısı borçlanılan ilgili aylara mal edilir.

 

 

(Kaynak: Yenişafak Gazetesi | 14.12.2006)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.