2012 bütçesi hayırlı olsun / Osman Arıoğlu

 

Çarşamba günü 2012 Bütçe Kanunu, Meclis Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı.

Meclis Genel Kurulu'ndaki son gün bütçe görüşmeleri özellikle Başbakan Erdoğan'ın ve dolayısıyla muhalefet partisi liderlerinin de konuşma yapmamaları nedeniyle biraz daha sönük geçti diyebiliriz. 
Bütçe görüşmeleri aslında iktidarların güçlü olduğu dönemlerde zaten sönük kalmaya mahkûmdur. Ancak yine de genel olarak üç yıllık ama özelde bir yıllık geleceğe bakışı göstermesi bakımından da önemlidir. Bütçe görüşmelerinde muhalefetten beklenen, bütçe öngörüleri anlamında varsa farklı, kendi gelecek projeksiyonlarını bu vesileyle kamuoyuyla paylaşmalarıdır. Ama bu süreç yayınlanan gelir dağılımı istatistiklerinin bir rakamı alınarak yine bir tarafın gelir dağılımında dar gelirlinin payı artıyor demesine, karşı tarafın nüfus artışının nominal rakamlardaki etkisi yok sayılarak şu kadar açlık sınırında insan var diye eleştiride bulunduğu kısır çekişmeler şeklinde, çoğunlukla da bütçe dışı tartışmalarla tansiyonun yükseldiği oturumlarla geçti. 

Makro büyüklükler ve bütçe kalemleri 

Bütçe Kanunu'nda öngörülen makro büyüklükleri hatırlayacak olursak; 
GSYH 1.426 milyar TL
Büyüme %4
GSYH Deflatörü %7
TÜFE 5,2
İhracat 148,5 milyar TL
İthalat 248,7 milyar TL

Bu makro büyüklükler çerçevesinde öngörülen bütçenin ana gelir ve gider kalemleri; 
Bütçe kalemi Tutarı (milyar TL) Bir önceki yıla göre artış oranı (%)
Gider 350,9 12
Faiz giderleri 50.2 17,8
Gelirler 329,8 13,4
Vergi gelirleri 277,7 11,3
Faiz dışı fazla 29,1
Bütçe açığı 21,1

Tablodan görüleceği üzere bütçe açığının GSYH'ya oranı yüzde 1,5 civarındadır. Faiz dışı fazlanın GSYH'ya oranı ise yüzde 2'nin biraz üzerindedir. Hemen söyleyelim değerlendirdiğimiz rakamlar merkezi yönetim bütçe büyüklüklerine yöneliktir. Bunun dışında Sosyal Güvenlik Kurumu ve Mahalli İdareler rakamları da eklendiğinde genel devlet bütçe açığı öngörüsü yüzde 1'in de altında olup, Orta Vadeli Program'dan görülebilir. 

Faiz giderlerindeki yüksek öngörünün nedeni 

Bütçe büyüklükleri ve artış oranlarında ilk bakışta bir şeyler söylenmesi gereken kısım faiz giderlerinde 2011 gerçekleşme tahminine göre öngörülen artış oranının yüzde 17,8 gibi yüksek bir oran olması. Buna bakarak 2012 yılında faiz harcamalarında önemli bir artış öngörülüyor, o zaman faizlerde artış trendinin devamı yönünde bir bütçe öngörüsü yapılmış diye düşünülebilir. Ama aslında bu öngörüde, daha ziyade Hazine'nin ihtiyatlı tavrının yattığını söylemeliyiz. Nedenine gelince çok gerilere gitmeye gerek yok, 2011 yılı bütçesindeki faiz harcamaları öngörüsü ve gerçekleşme tahminine bakmak yeterlidir. 2011 yılı bütçe kanununda öngörülen faiz harcamaları tutarı 47,5 milyar TL iken gerçekleşme tahmini 42,6 milyar TL'dir. Yani gerçekleşme tahmini bütçe öngörüsünün yüzde 89,7'si kadardır. Bu örnek geçmiş yıllara bakıldığında da genellikle böyle olmuştur. 
Bütçenin faiz dışı harcamalar kısmında, vergi gelirlerindeki artışın paralelinde yüzde 11,1 gibi bir artış öngörmektedir. Dolayısıyla bütçenin harcamalar kısmında disiplinin devam edeceği vurgusu net olarak yer almaktadır. Harcamalar kısmında söylenebilecek bir diğer konu personel giderlerinin bütçe içinde 2011 yılında yüzde 23,5 olan payının 0,02 puan azalıyor olmasıdır. Bunu personel maaşlarında daha az artış yapılacağı anlamında değil, belki emeklilik vs. nedenlerle ayrılan personelin yerine daha az ikame sağlanacağı şeklinde değerlendirmek doğru olur. 
Vergi gelirleri tarafına bakacak olursak; burada da her zaman olduğu gibi makro büyüklükler paralelinde ama biraz üzerinde bir gelir hedefi öngörülmüştür. Doğal olarak 2011 yılında 6111 Sayılı Yapılandırma Kanunu'ndan gelen ve daha kısa süreli taksitlendirmeye tabi olan gelirlerin bir kısmının 2012 yılında olmayacağı da dikkate alınmıştır. 

 

 

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 23.12.2011)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.