Ziya PERVER - Tarım SSK'ya 2007'den Sonra Prim Ödenecek Mi?

Yılbaşından itibaren yürürlüğe girecek olan Sosyal Sigorta ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 6. maddesi gereğince, "ı) Kamu idareleri hariç olmak üzere, tarım işlerinde veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz işlerde çalışanlar ile tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan; tarımsal faaliyette bulunan ve yıllık tarımsal faaliyet gelirlerinden, bu faaliyete ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarın aylık ortalamasının, bu kanunda tanımlanan prime esas günlük kazanç alt sınırının 30 katından az olduğunu belgeleyenler" ile "k) Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan Gelir Vergisi'nden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciliyle birlikte kanunla kurulu meslek odalarına usulüne uygun olarak kayıtlı olanlardan, aylık faaliyet gelirlerinden bu faaliyetine ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarı, prime esas günlük kazanç alt sınırının 30 katından az olduğunu belgeleyenler" emeklilik primi ödemeyebilecekler.

Bugünkü adıyla, Tarım SSK'lılar ve Tarım Bağ-Kur'luların tamamı ile vergi mükellefi olmaksızın iş yapan, seyyar satıcı veya sergiciler, hallaç, kalaycı, nalbant, fotoğrafçı, hamal, berber, bohçacılar, salcılar, küçük balıkçılar, traktörle insan ve hayvan taşıyanlar, köylerdeki bütün küçük esnaflar vb. aylık asgari ücretten az kazanıyorlar ve emeklilik primi de ödemek istemiyorlar. Bu sebeple prim ödemek zorunda tutulmayacaklar. Ancak, asgari ücretten az kazandıkları halde emeklilik primi ödemek istiyorlarsa da ödeyebilecekler. Asgari ücretten çok kazanıyorlarsa bu kere mecburen ödeyecekler. Tarım SSK'lılar ise eskiden olduğu gibi ay 15 gün ve yıl 180 gün hesabıyla prim ödemeye devam edecekler; ama 2007 yılından sonra hiç kimse Tarım SSK'ya başlayamayacak, eskiler ise ara vermeksizin prim ödemeye devam edebilecekler. Tarım Bağ-Kur'lular ise ocaktan itibaren basamaklara göre prim ödemeyecekler, her ay kendi belirledikleri rakamlara göre prim ödeyecekler. Bu nedenle siz Tarım SSK'ya ara vermeksizin prim ödemeye devam edebilirsiniz.

Ücretsiz tedavi için bir aylık prim yeterli olacak

Emekliliğime 15 ay var, doğum tarihim 10 Mayıs 1961. Sigortalı işe başlama tarihim 2 Nisan 1984, askerliğimi SSK'lı olarak çalışmadan önce 1982 yılında yaptım. 2 Nisan 1984 ile 30 Mart 2006 tarihleri arasında Toros Gübre Fabrikası'nda fiili olarak çalıştım ve 30 Mart 2006 günü işveren beni tazminatlı olarak işten çıkarttı, 8 ay İşsizlik Sigortası ödeneği aldım. 1 Aralık 2006'da sosyal güvenliğim bitti. Sigortalı olarak ilk işe giren bir şahıs aynı gün rahatsızlandığı gibi sosyal sigortaların bütün haklarından faydalanıyor; ancak ben 23 yıl SSK primi ödediğim halde ilaç dahi alamıyorum, emekli de olamadım. Aynı zamanda kalp hastasıyım. Nereye ve nasıl müracaat etmem gerekiyor, ne yapmamı önerirsiniz? Bekir Gökşen

Halen geçerli olan ve 31 Aralık 2006 günü uygulamasına son verilecek olan 506 sayılı kanun gereğince ilk defa işe giren veya epey boş gezdikten sonra tekrar yeni işe giren bir SSK'lı kendi muayene ve tedavisi için 90 gün eş-çocuklarının muayene ve tedavisi için en az 120 gün prim ödemek zorunda. Yoksa ilk işe girdiği gün hastalanıp muayene ve tedavisini yaptıramaz. Emekli olanlar ise emekli karneleri ile prim ödemeksizin işlemlerini yaptırabilmektedir. 1 Ocak'ta yürürlüğe girecek olan Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereğince 90 ve 120 günlük süreler 30 güne indiriliyor. Yapmanız gereken ya bir işe girmek ya da yılbaşında başlayacak olan Genel Sağlık Sigortası'na 30 günlük prim ödeyerek sağlık yardımlarından emekli oluncaya kadar yararlanmaktır. Zira her ay asgari ücretin yüzde 12,5'i kadar yani 63 YTL prim ödediğinizde emekli oluncaya kadar sağlık hizmeti alabilirsiniz.

Dul ve yetim aylığı değişiyor

Halen SSK'lı olan vefat ettiğinde 1800 günü varsa veya 1800 günü yoksa bile 5 yıldan fazla sigortalı olup her bir sigortalılık yılı için ortalama 180 gün prim ödenmiş ise geride kalanlarına dul ve yetim aylığı bağlanıyordu. Bağ-Kur'lunun geride kalanlarına ise beş tam yıl prim ödemişse dul ve yetim aylığı veriliyordu. Emekli Sandığı iştirakçisi vefat ederse 10 yıl ve daha fazla süre sosyal güvencesi var ise geride kalanlarına aylık bağlanıyordu. Şayet 10 yılı yok; ama 5 yıldan fazla süresi var ise bakıma muhtaç olması halinde eşine, eğitim süreleri boyunca da çocuklarına aylık veriliyordu.

2007'de ise 5510 sayılı kanun gereğince, 1 Ocak 2007'den itibaren, 'En az beş yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş' olanların geride kalan eş ve çocuklarına dul-yetim aylığı bağlanacak. Dul kelimesi sadece kadınları değil erkekleri de içerecek, diğer bir ifadeyle erkekler de dul aylığı alabilecek.

2007 yılı öncesinde vefat edip de yukarıdaki şartları taşımadığı için geride bıraktığı dul eş ve çocuklara aylık bağlanamamış ise 1 Ocak'tan önce vefat etmiş olsa da, işçi-memurların geride kalanları, yeni yasa ile bu şartları yerine getiriyorsa, yılbaşından geçerli olmak üzere aylıklarını alabilecekler.

Okurlara kısa cevaplar

Ahmet Gültekin: 1 Temmuz 1950 doğumlu olan babanız, 28 Şubat 1983 sosyal güvenlik başlangıcı, bu tarihten önce ifa ettiği 18 aylık askerlik borçlanmasıyla (28.08.1981) ve var olan 8000 güne yakın prim ödeme süresiye SSK'dan dilediğiniz zaman emekli olur. Hatta, 28 Ağustos 2006 günü de emekli olabilirdi. Emekliliği gelenlere ben 'emekli olun' diyorum. Ancak, yeni reformdan korkmasın, aleyhine olmaz.

Emre Hatem: Siz bu ay askere gideceğinizden askerlik borçlanmasını ancak askerden geldikten sonra dilediğiniz zaman yapabilirsiniz.