İkinci Bahar Evliliklerinde Düşük Dul Aylığına Anayasa Mahkemesinden Onay / Şevket Tezel

T.C.Emekli Sandığı İştirakçisi ya da yeni adıyla 4/c sigortalısı karı veya koca şayet eşinden 30 yaş veya daha büyük ise ölümünde eşine yarı nispetinde aylık bağlanıyor. Ancak evlenme akdi en az 10 yıl evvel yapılmış veya çocukları olmuş ise bu indirme yapılmıyor. İşte bu uygulamayı sağlayan yasa maddesi Ankara 9.İdare Mahkemesince Anayasa Mahkemesine sevk edilerek iptali istenmişti. Anayasa Mahkemesi bu konuda kararını verdi ve 15.10.2011 tarihli RG'de yayımlanan 2009/93 Esas ve 2011/73 Karar sayılı içtihadıyla 5434 sayılı Kanunun bahse konu 71 inci maddesinin iptal istemini reddetti. Buna göre Emekli Sandığı iştirakçisi memur veya 399 sayılı KHK'ye tabi sözleşmeli personelin ölümünden önceki 10 yıl içinde evlendiği eşi kendisinden 30 yaş ve daha küçük olup ortak çocukları da yoksa kalan eşe dul aylığı normal dul aylığına göre yarı nisbetinde bağlanmaya devam edecek. Buna karşın kanunlarında aynı kısıtlayıcı yasa hükmünün bulunmadığı SSK ve Bağ-Kur sigortalılarının aynı şartlarla evlendiği eşlerine ise dul aylıkları tam olarak bağlanacak. Yani kendisi 1200 TL aylık alıyorken vefat eden emekli memura kendisinden aylık almaya müstehak durumda başka çocuğu olmasa bile ölümünden önceki on yıl içinde evlendiği eşi kendisinden 30 yaş ve daha küçük olup ortak çocukları da olmayan dul eşine aylık yüzde 75 üzerinden 900 TL olarak değil, 450 TL olarak bağlanacak. Bu memurdan dolayı yetim aylığı almaya müstehak bir çocuğu varsa annenin aylığı 720 yerine 360 TL, iki çocuğu varsa 600 yerine 300 TL aylık bağlanacak. Aynı koşullarda 1200 TL aylık alan SSK veya Bağ-Kur emeklilerinin dul eşlerine ise aylık tam olarak 900 TL miktarında bağlanıyor. Onlarda da aylık bağlanmaya müstehak bir veya iki çocuk varsa kalan eşin aylığı 600 TL olarak bağlanıyor. Bu nedenle yaşamlarının sonbaharlarında yeniden veya ilk defa evlilik yapacak memurların ya da memur emeklilerinin kendilerinden 30 yaş veya daha fazla yaş küçük olmayan eşler bulmalarında fayda bulunuyor. Yine de bu koşullarda evlenmişlerse eşlerine bağlanacak dul aylığının yarım olmaması için o vakit en az on yıl ölmemeleri (!) gerekiyor.


Soru: 01.01.1959 doğumlu annemin sigorta başlangıcı 1974 yılındadır. Bin 299 günlük SSK süresi olan annem 1998-2002 arasında bin 460 gün ve 2003-2009 arasında 2 bin 69 gün Bağ-Kur’lu olmuş. 1970, 1971 ve 1985 doğumlu üç çocuğu olan annem doğum borçlanması yapabilir mi? Üç aydır yeniden SSK sigortalısı olarak çalışmaya başlayan annem nasıl emekli olabilir? Savaş DOĞRU

Cevap: Anneniz son dönemdeki üç aylık sigortalılığı üzerine 39 ay daha SSK’lı olarak çalışmaya devam ederse bu sürenin sonunda SSK’lılıktan emekli olabilir. Yahut 1985 doğumlu çocuğu için doğum borçlanmasını yapıp 5 bin 400 günü doldurursa 54 yaşını dolduracağı 01.01.2013’te Bağ-Kur’dan emekli olabilir.


Soru: 1967 doğumlu eşim 28.02.2008'den 2009 Mart ayına kadar Bağ-Kur sigortalısıydı. Şimdi sizden öğrenmek istediğim en kısa zamanda nasıl ve hangi tarihte emekli olur? Ali BEKİL

Cevap: İlk defa 08.09.1999 – 30.04.2008 tarihleri arasında sigortalı olan eşiniz 15 yıllık prim ödeme süresini isteğe bağlı da olsa ödeyerek 60 yaşını dolduracağı 2027 yılında emekli olabilir. SSK'lılıktan 4 bin 500 günle yaştan emekliliği için 28.02.2033 tarihini beklemesi gerekmekte olup normal emekliliği ise 7 bin günü doldurduğunda ve 2028 yılında olur. Üstelik SSK'lılıktan emekliliği için son 7 yılın çoğunluğunun bilfiil çalışarak ödenmiş olması gereklidir. Bu nedenle en erken emekliliği Bağ-Kur'luluktan olabilir. Çiftçilikle uğraşıyorsa Tarım Bağ-Kur sigortalılığından düşük prim ödeyerek de bu süreyi tamamlayabilir.

(Kaynak: Sözcü Gazetesi | 17.10.2011)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.