Bu köşede daha önce Maliye'nin mükelleflere görüş bildirme görevi olduğunu yazmıştım.
Yani mükellefler Maliye Bakanlığı'ndan veya bakanlığın bu hususta yetkili kıldığı makamlardan vergi durumları ve vergi uygulanması bakımından müphem ve tereddüdü mucip gördükleri hususlar hakkında izahat isteyebiliyor. Daha önceleri mükellefler bağlı bulundukları birimlere, vergi dairesi başkanlıklarına veya doğrudan Gelir İdaresi Başkanlığı'na müracaat ederek görüş (mukteza-özelge) isteyebiliyordu. Geçen yıl uygulamaya konulan özelge sistemiyle artık mükelleflere merkezden onaylanan özelgeler verilmeye başlandı. Böylece mükellefe kısa zamanda doğru ve net cevap vermek, mükellefin uyum maliyetini azaltmak, idarenin iş yükünü hafifletmek, bürokrasi ve kırtasiyeciliği azaltarak kaynakların verimli kullanılmasını sağlamak mümkün oldu. Ayrıca bu işlemde muhatap teke indirildi, başvuru ve cevaplar bir standarda kavuştu. Gelir İdaresi bütün bunların yanı sıra daha önce verilen görüşleri internetten yayınlayarak bu konuda şeffaflık sağlamaya çalışıyor. Çünkü önceki yıllarda kişiye özel muktezalar verilerek haksız, büyük imtiyazlar sağlanıyordu.
Yeni özelge sisteminde mükellefler özelge talepleri için Vergi Dairesi Başkanlığı bulunan illerde bu birimlere, bulunmayan illerde ise defterdarlıklara başvuracak. Gelir İdaresi Başkanlığı merkezine doğrudan başvurma imkânı ortadan kaldırıldı. Başvurular, özelge talep formuyla yapılacak. Dilekçeyle başvuran mükelleflere formu doldurması gerektiği bildirilecek ve form kullanılmadan yapılan başvurular kabul edilmeyecek. Özelge talep formu ve ekleri yetkili birimler tarafından taranarak özelge otomasyon sistemine aktarılacak ve komisyonda görüşülüp onaylandıktan sonra hem mükellefe verilecek hem de özelge havuzuna aktarılacak. Böylece tüm yetkili birimlerin bu özelgeleri görmeleri ve daha sonraki talepler için örnek olarak almaları mümkün olacak. Özelge havuzunda örneği bulunan taleplere cevap doğrudan taşra birimleri tarafından verilebilecek. Yani bu talepler tekrar merkeze onaya gönderilmeyecek. Vergi Usul Kanunu'nda belirtildiği üzere sirküler ve vergi mahremiyetine ilişkin hükümler göz önünde bulundurulmak şartıyla özelgeler, Gelir İdaresi'nce internet ortamında yayınlanabilir. Bu hükme istinaden Gelir İdaresi resmi internet sayfasında örnek özelgeler yayınlanmaya başlandı. Artık merak ettiği veya takıldığı bir konuyla ilgili olarak verilmiş mukteza olup olmadığını mükellefler internet ortamında takip edebilecek.
Yeni sisteme göre verilen muktezalardan bazıları geneli ilgilendirebiliyor. Bu durumda mükellefler kendilerini ilgilendiren hususta verilen özelgeleri görme ve durumlarını mevzuata göre değerlendirme imkânı buluyor. Son dönemde özelge komisyonundan geçip, internette yayınlanan özelgelerden bazılarını burada örnek olarak verelim.
Çalınan araç için ödenen bedel gider OLARAK yazılamaz
Satış ve pazarlama hizmetlerinde kullanmak üzere başka bir firmadan kiralanan araç çalındığında, kasko bedelinin sigorta şirketi tarafından ödenmemesi halinde aracın asıl sahibi olan şirkete, kasko bedeli üzerinden yapılacak ödemenin gider olarak indirim konusu yapılıp yapılmayacağı hususunda görüş talep edilmiş. Cevap olarak Kurumlar Vergisi'nin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum kazancı belirlenirken işle ilgili olmak şartıyla, mukavelenameye veya ilama veya kanun emrine istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatların gider olarak indirilebileceği ifade edilmiş. Ancak söz konusu olayda, şirket tarafından kiralama sözleşmesine istinaden ruhsat sahibi şirkete çalınan aracın bedeline ilişkin yapılacak ödemenin mukavelenameye istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminat olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, dolayısıyla bu giderin kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılamayacağı belirtilmiş.
YÖNETİCİ ÇOCUKLARININ YURTDIŞI EĞİTİMİ BURSUNDA VERGİ İNDİRİMİ
Şirket sahipleri veya çalışanların çocukları için yurtdışında yapılan eğitim harcamalarının Kurumlar Vergisi matrahının tespitinde gider olarak indirilip indirilemeyeceği hususu sorulmuş. Alınan cevapta eğitim masrafları karşılanacak kişilerin, okulu bitirdikten sonra burs veren işletmede hizmet yükümlülükleri sebebiyle çalışacaklarını gösterir bir sözleşmenin düzenlenmesi ve bu durumun vergi incelemesi sırasında inceleme elemanına kanıtlanması, burs verilecek öğrencinin, Türkiye'nin her tarafından eğitim gören öğrenciler arasından bir yarışma sınavı sonunda kazanan kişilerden olması ve burs süresi ile karşılanacak eğitim giderlerinin miktarının işin önemi ve genişliği ile orantılı olması durumlarında yapılacak harcamaların gider yazılabileceği belirtilmiş. Bunda da eğitim alacak kişilere yapılacak ödemelerin ücret sayılabileceği hükmünden hareket edilmiş. Çünkü Gelir Vergisi Kanunu'nda evvelce yapılmış veya gelecekte yapılacak hizmetler karşılığında verilen para ve ayınlarla sağlanan diğer menfaatlerin ücret sayılacağı hükmü yer alıyor.
Bu hüküm uyarınca, hizmet erbabına yapılan veya yapılacak olan hizmetler karşılığı verilen veya sağlanan para, ayın ve menfaatler ücret olarak vergiye tabi tutulmalı. Ancak ilgili kanunun istisnalar bölümünde resmi ve özel müesseseler ve şahıslar hesabına yabancı memleketlerde tahsilde veya stajda bulunan öğrenci ve memurlara gider karşılığı olarak verilen paralar ile tahsil ve tatbikat giderleri karşılığı olarak yapılan ödemelerin Gelir Vergisi'nden istisna edildiği ifade edilmiştir. Ayrıca resmî ve özel müesseselere ve şahıslar hesabına ülke içinde tahsilde bulunan öğrenciye iaşe, ibate ve tahsil gideri olarak ödenen paralar da Gelir Vergisi'nden istisna tutulmuştur. Buna mukabil, şirket ortağı veya çalışanlarının yurtdışına eğitime giden çocuklarına yapılacak ödemeler sadece yardım amacıyla yapılacak burs ödemeleri genel gider mahiyetinde olmadığından, bu ödemelerin kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün değildir.
(Kaynak: Zaman Gazetesi | 17.10.2011)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.