Personele bedelsiz verilen erzakın vergisi / Prof. Dr. Metin Taş, Sezgin Özcan

İçinde bulunduğumuz Ramazan ayının en çok merak edilen konularından biri, oruç tutan personele verilen erzak paketleri ile ilgili. İşveren durumundaki okurlarımız ile şirketlerin insan kaynakları ve muhasebe departmanları, oruç tuttukları için öğle yemeği yemeyen personele yiyecek ve içecek maddelerinden oluşan erzak paketi verdiklerini belirtip, verilen erzak paketlerinin maliyet bedellerini gider yazıp yazamayacaklarını ve söz konusu gıda maddelerinin alımında ödenen Katma Değer Vergisini indirim konusu yapıp yapamayacaklarını soruyorlar.
Öncelikle, personele verilen erzak bedellerinin gider yazılmasının mümkün olduğunu belirtelim. Ancak erzak bedelleri doğrudan gider yazılamıyor. Gider yazmanın belirli usul ve esasları var.
DOĞRUDAN GİDER YAZMA
Oruç tutan personele dağıtılan erzak paketlerini oluşturan yiyecek ve içecek bedellerinin doğrudan gider yazılması mümkün değil. Buna bağlı olarak, söz konusu yiyecek ve içecek maddelerinin alımında ödenen Katma Değer Vergisi'nin indirim konusu yapılması da söz konusu değil.
ÜCRET SAYILIYOR
Gelir Vergisi Kanunu'nda ücret, işverene tabi ve belirli iş yerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olarak tanımlanmış.
Çalışanlara dağıtılan erzak bedeli de, onlara verilen ayın (mal) hükmünde olup, 'ayni ücret' olarak değerlendiriliyor. Bu bağlamda Gelir Vergisi ve Damga Vergisi'ne tabi tutulup, ücret olarak gider kaydedilmesi gerekiyor.
VERGİNİN HESAPLANMASI
Vergilendirilecek tutar, personele verilen erzakın Katma Değer Vergisi dahil bedelinin brüt tutarı olacak. Başka bir anlatımla, her bir personele verilen erzakın maliyet bedeli ile Katma Değer Vergisi tutarının toplamı, o personele ödenen ayni ücretin net tutarı sayılacak. Bu net tutar, personelin ücretinin vergilendirildiği vergi oranı esas alınarak brütleştirilecek. Yani, verilen erzakın Katma Değer Vergisi dahil bedelinin brüt tutarı bulunacak. Bulunan brüt tutar, o ayın ücreti ile birleştirilerek üzerinden Gelir Vergisi ve Damga Vergisi hesaplanacak.
SİGORTA PRİMİ
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na göre, ayni yardımlar sigorta primine tabi olmadığından, personele verilen erzakın maliyet bedeli üzerinden sigorta ve işsizlik sigortası primi kesintisi yapılmayacak, sigorta primi işveren payı da hesaplanmayacak.
YEMEK PARASI VERİLMESİ
Oruç tuttukları için öğle yemeği yemeyen personele yemek parası verilmesi durumunda, nakit olarak ödenen yemek parasının tamamının Gelir Vergisi ve Damga Vergisi kesintisine tabi tutulması gerekiyor.
Ayrıca, günlük yemek parasının Sosyal Güvenlik Kurumu'nca belirlenen tutarı aşan kısmı prime tabi. Buna göre nakit olarak ödenen günlük yemek parasının 1,67 TL'si sigorta primine tabi olmayacak, aşan kısım sigorta primine tabi tutulacak.

Sigorta başlangıcı için emeklilik sigortasına prim ödenmiş olmalı
DOĞUM tarihim 20.01.1973. SSK başlangıcım 08.01.1990. Emeklilik için 52 yaş, 5525 prim günü ve 25 yıllık sigortalılık süresi şartlarına tabiyim.
Mayıs 1996- Temmuz 2007 arası 4011 gün primim ödendi. Aralık 1994- Nisan 1996 arası yedek subay hizmetim var. Ocak 2008-Ekim 2009 600 gün Bağ-Kur prim ödemem var. Şubat 2010'dan itibaren SSK sigortalısı olarak çalışmaktayım ve 524 prim günüm var.
Emeklilik şartlarım doğru mu? SSK başlangıç tarihim 1990 görünüyor, ancak SSK hizmet dökümümde ilk prim ödemesi 1996 yılında yapılmış, emeklilik şartını etkiler mi? Son 7 yılın ortalamasına baktığımda SSK'dan emekli olacağım değil mi? (Bağ-Kur olarak 2520 gün sınırını aşmadığım takdirde doğrumudur?) Askerlik borçlanması yapmalı mıyım, bana ne avantajı olur, bedeli ne olur, borçlanma yapılırsa ne zaman yapılmalı? Onursal Bayraş
01.08.1990 sigorta başlangıcına göre emeklilik şartlarınız doğru. Ancak 1990 yılındaki sigorta başlangıcınız stajyerlik sigortası ise prim günü gözükmez, çünkü emeklilik sigortasına prim ödenmez ve sigorta başlangıcı sayılmaz. Sigorta başlangıcınız ilk defa emeklilik sigortasına prim ödenen tarih (Yedek subay olarak Emekli Sandığı'na tabi olduğunuz tarih) olur. Buna göre de emeklilik şartlarınız 25 yıllık sigortalılık süresi, 55 yaş ve 5750 prim günü olur. Yedek subay okulunda geçen süreyi borçlanabilirsiniz ama sadece prim günü kazandırır, emeklilik şartlarınızı değiştirmez.
Son yedi yıllık (2520 günlük) fiili prim ödeme süresi içinde Bağ-Kur prim ödemeleriniz 1230 günü geçmediği sürece SSK'dan emekli olursunuz.

AKLINIZDA BULUNSUN
Erzak bağışında ince nokta
ERZAK bağışının vergi avantajı yapıldığı yere göre değişiyor. Hayırsever vatandaşlarımız tarafından yapılan bağış ve yardımlar, genelde erzak yardımı olarak Ramazan ayında zirve yapıyor. Peki, yapılan bağış ve yardımın vergi kanunlarındaki yerinin, yapıldığı yere göre değiştiğini biliyor musunuz?
Örneğin fakir fukaraya dağıtılmak üzere 100 çuval pirinci bir hayır kurumuna bağışlayacaksınız. Bu pirinci gıda bankacılığı yapma yetkisi bulunan Kızılay gibi bir dernek veya vakfa bağışlarsanız maliyet bedelinin tamamını; gıda bankacığı yapma yetkisi bulunmayan dernek veya vakfa
bağışlarsanız kazancınızın yüzde 5'ine kadar olan tutarını vergi matrahından indirebiliyorsunuz.

GÜNÜN SÖZÜ
'Küçük bağışlarla büyük mutluluklar kazanmak büyüklüğün bir ayrıcalığıdır.' Nietzsche

(Kaynak: Akşam Gazetesi | 08.08.2011)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.