Üniversiteli stajyerlerin sigortalılıkları / Tahsin Sınav

Ülkemizin genç nüfusunun üniversiteli olma oranı, giderek hızlanan bir yapıda artmaktadır. Yaz mevsiminde birçok işletmede üniversite öğrencilerinin staj yapma veya işçi olarak çalışma süreci yaşanıyor. Sözkonusu sosyal ve iktisadi gerçek kapsamında, üniversite öğrencilerinin istihdamında 3 farklı kategori dikkati çekmektedir. 1-Yüksek öğrenimleri sırasında zorunlu staja tabi tutulan üniversite öğrencileri, 2-Yüksek öğrenimleri sırasında okul tarafından staj yapması uygun görülen üniversite öğrencileri, 3-Staj zorunluluğu olmayan, yüksekokul tarafından staj yaptırılmayan, ancak işverenlerce bulunup çalıştırılan üniversite öğrencileri.

Daha önce de yazdığım üzere, 6111 sayılı Torba Kanun ile 3308 sayılı Meslekî Eğitim Kanunu'nda da önemli değişiklik yapılmıştır. Bu kapsamda özellikle stajyer üniversitelilerin sigortalılıkları ile ilgili olarak önemli değişiklikler yapılmıştır. Buna göre, 01.03.2011 tarihinden geçerli olmak yüksek öğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrencilerden okudukları eğitim kurumunda zorunlu staj şartı bulunanlar yanında okul tarafından staj yapması uygun görülen öğrenciler de staja başladıkları tarih itibariyle sigortalı sayılacaklar ve sigorta primleri de okulları tarafından ödenecektir. Belirtilen yasal değişiklik sonucu, "zorunlu stajyer" cümlesindeki "zorunlu" ibaresi, 01.03.2011 tarihinden geçerli olmak üzere kaldırıldığından, yüksek öğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrencilerden okudukları eğitim kurumunda zorunlu staj şartı bulunanlar yanında okul tarafından staj yapması uygun görülen öğrenciler de staja başladıkları tarih itibariyle sigortalı sayılacaklardır.

5510 sayılı Kanun'un 5/1-b hükmü ile yüksek öğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler, iş kazası ve meslek hastalığı sigortası yönünden 4/a sigortalısı olarak sayılırlar ve sigorta primleri okulları tarafından yatırılır. İşverenler bu şekilde yüksek öğrenimleri sırasında staja tâbi tutulan öğrencilerden okudukları eğitim kurumunda zorunlu staj şartı bulunanlar ile okul tarafından staj yapması uygun görülen öğrenciler için sigorta primi yatırması gerekmez ve sigorta primlerini okulları yatırır. Bu bağlamda, 01.03.2011 tarihinden itibaren sözkonusu üniversite öğrencilerinden bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar hakkında ayrıca genel sağlık sigortası –GSS- hükümleri uygulanır.

Üniversite stajyerlerinin, 01.03.2011 tarihinden itibaren bu kapsamda okulları tarafından ödenecek sigorta prim oranı, üniversite öğrencisi stajyer, bakmakla yükümlü olunan kişi değilse % 1'den % 6'ya çıkarılmıştır. Üniversiteli stajyerlerin tüm bildirimleri okulları tarafından yapılmaktadır. Bunların okulları tarafından SGK'ya tescilleri yapılırken "19-Stajyer" sigortalılık kodunun kullanılmasına devam edilecektir. Bakmakla yükümlü olunan kişi demek, anne ya da babası üzerinden sağlık yardımı almak ya da anne ya da baba üzerinden ölüme bağlı gelir ya da aylık almak demektir.

Üniversite stajyerlerinin 01.03.2011 tarihinden sonra aylık prim ve hizmet belgesiyle yapılacak bildirimlerinde; bunlardan bakmakla yükümlü olunan sigortalılar için 22 numaralı, bakmakla yükümlü olunmayanlar (sağlıktan yararlanma hakkı olmayan) içinse 43 numaralı belge türleri kullanılacaktır.

Sözkonusu staj süresinin işverenlikçe uzatılması ve staj sonrası çalışmaya dönüşmesi halinde, stajdan söz edilmesi mümkün olmayacağından, çalışmasını sürdüren üniversite öğrencisine, asgari ücretten az olmamak üzere, ücret ödenmesi ve okul tarafından sigorta primleri ödenmeyeceğinden, kendisine ödenen ücretten tüm yasal kesintilerin normal sigortalı gibi yapılması gerekeceğinden okul tarafından belirlenmiş olan staj süresinin aşmaması çok önem taşımaktadır.

Staj zorunluluğu olmayan, yüksekokul tarafından staj yaptırılmayan ve işverence bulunarak çalıştırılan üniversite öğrencilerinin işyerinde normal çalışanlar gibi ücret ve sigorta primleri işveren tarafından ödenmesi ve ödenen ücretten hem vergi, hem de sigorta priminin kesilmesi gerekecektir.

Staj zorunluluğu olmayan, yüksekokul tarafından staj yaptırılmayan ve işverence bulunarak çalıştırılan üniversite öğrencilerinin işyerinde normal çalışanlar gibi ücret ve sigorta primleri işveren tarafından ödenmesi ve ödenen ücretten hem vergi, hem de sigorta priminin kesilmesi gerekecektir. Yüksek öğrenimleri sırasında okul tarafından zorunlu staj yaptırılan ya da okul tarafından staj yapması uygun görülen ve SGK primleri okul tarafından ödenen üniversite öğrencileri dışındaki, keyfi staj yapan ve stajyer adı verilenlerin de sigortalı olması gerekecektir. Ayrıca mesleki ve teknik eğitim yapan yükseköğretim kurumu öğrencisi olup olmadığına bağlı olarak ücret ödenmesi de söz konusu olacaktır.

(Kaynak: Yeni Şafak | 25.07.2011)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.