İstifa etmiş memura ikramiye / Tahsin Sınav

Sosyal hukukumuzun iki temel konusundan birisi, hak etmiş ve hatta dava kazanmış olduğu halde işçinin kıdem tazminatını vb haklarını işvereninden alamaması; diğeri ise istifa etmiş memurun emekli ikramiyesini kamu yönetiminden alamamasıdır. Bugüne kadar bu hakların ödenmesi hakkında düzenlemeler, hakkaniyete uygun şekilde bir türlü yapılamadı. Bugün istifa etmiş memura ikramiye konusu hakkında son gelişmeyi ele almak istiyorum.

Sosyal güvenlik hakkının sağlanmasında olduğu gibi, kıdem tazminatı ve emekli ikramiyesi hakkında da yeknesaklık sağlanabilmiş değildir. Bilhassa çalışanlarımız, sürekli aynı statüde çalışma yapamadıklarından, yani memurlar, sürekli memurlukta (4/c sigortalılığı) çalışarak emekli olamadıklarından emekli ikramiyesini de mevcut şartlarda alamamaktadırlar. Şöyle ki, uzunca bir süre memurluk yapmasına rağmen, memurluktan istifaen ayrıldıktan sonra SSK, Bağ-Kur veya banka sandıklarına tabi olarak çalışıp, SGK'dan veya banka sandıklarından 4/a veya 4/b sigortalısı olarak emekliliğe hak kazananlara, önceden çalışmış oldukları kamu kurumlarınca memurlukta geçirdikleri süreleri için emekli ikramiyesi ödenmemektedir. Hâlbuki memurlar emekli olduğunda, devlet memurluğunda geçen süre üzerinden her tam fiili hizmet yılı için aylık bağlamaya esas tutarların bir aylığı emekli ikramiyesi olarak verilmektedir. Yani emekli ikramiyesi ödenebilmesi için, son defa T.C. Emekli Sandığı'na tabi görevlerden emekliye ayrılma ve kendilerine 2829 sayılı Hizmetleri Birleştirme Kanunu uyarınca, birleştirilen hizmet süreleri üzerinden aylık bağlanma koşullarının sağlanması gerekmektedir. Örneğin, 23 yıl memurluk yapıp, iki yıl SSK'lı çalıştıktan sonra emekli olan eski memura, son defa memur olarak çalışmadığı gerekçesiyle emekli ikramiyesi ödenmiyordu. Bu da önemli bir haksızlığı beraberinde getiriyordu. Ve ayrıca bu şekilde verilen emekli ikramiyesinin hesabında, 30 fiili hizmet yılından fazla süreler dikkate alınmamaktadır.

Bilindiği üzere Anayasa Mahkemesi, 05/02/2009 tarihli ve 2009/17 sayılı kararı ile 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanun'un 12'nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan "Son defa T.C. Emekli Sandığına tabi görevlerden emekliye ayrılan ve..." ibaresini Anayasa'ya aykırı bularak iptal etmiş (bkz. RG.05/06/2009 /27249), iptal kararının yürürlük tarihini 05/06/2010 olarak kararlaştırmış ve Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararının yürürlük tarihinden 15 gün sonra 19/06/2010 tarihinde 5997 sayılı Kanunla mülga 5434 sayılı Kanun'un 89'uncu maddesi birinci fıkrası değiştirilerek yeni bir düzenleme yapılmıştı. Bu düzenleme de Anayasa Mahkemesi'ne götürülmüştü.

Anayasa Mahkemesi'nce 12.05.2011 günü yapılan toplantıda alınan kararla, 5997 sayılı Bazı Kanunlarda ve 190 Sayılı KHK'de Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 14'üncü maddesiyle, 08.06.1949 günlü ve 5434 sayılı TC Emekli Sandığı Kanunu'nun 89'uncu maddesinin değiştirilen "Son defa bu Kanun veya 5510 sayılı Kanunun geçici 4'üncü maddesi hükümlerinin uygulanmasını gerektiren görevlerde çalışmakta iken emekliye ayrılan ve ..." bölümünün Anayasa'ya aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiştir. Ancak henüz gerekçeli Karar, Resmî Gazete'de yayınlanmamıştır. Bu konuda yapılacak yeni yasalaştırma yapısı oluşumunun başlayabilmesi için, Gerekçeli Karar'ın yayınlanması gerekmektedir. Bunu izleyecek süreç, yeni düzenleme yapacak yasanın yasakoyucu tarafından yasalaştırılmasıdır.

Böylece istifaen vb memurluktan ayrılmış olan eski memurlara da "ikramiye" alabilme umudu doğmuş bulunmaktadır. Anayasa Mahkemesi'nin yeni iptal kararı doğrultusunda, daha önce memur olarak çalışıp, bu görevinden ayrıldıktan sonra, diğer sigortalı kollarına (SSK, Bağ-Kur) tabi çalıştıktan sonra, emekli olanlara, memurlukta çalıştıkları süre kadar emekli ikramiyesi ödenmesi gerekecektir. Yeni düzenleme için, Anayasa Mahkemesi'nce gerekçeli karar açıklanırken bir süre verecektir. Şimdi hukukun bir gereği olan, eski memurlara hangi statüde emekli olurlarsa olsunlar, memurlukta geçen sürelerin tamamı üzerinden ikramiye ödenmesinin sağlanmasıdır. Anayasa Mahkemesi'nin kararı bu yönde bir ışık vermiştir ve ilgili vatandaşlarımız, mahkemelerde uğraştırılmadan, iptal kararının gereği yerine getirilmelidir.

"İş Davaları" kitabı yayınlandı.

İş Yargılaması, genelde toplumun büyük kesiminin karşılaşabileceği bir süreçtir. Ve bu nedenle iki değerli hukukçumuzun (Yargıtay 21. Hukuk Dairesi Onursal Üyesi Osman CAN ile E. İş Hâkimi İhsan ÇAKMAK) uygulamaya dönük olarak hazırladıkları 1684 sayfalık bu kitap, üç ana bölümden oluşmaktadır: 1) Açıklamalı Yargıtay Kararları, 2) Emsal Bilirkişi Raporları, 3) Dava Dilekçesi Örnekleri, uygulamalarda büyük kolaylık sağlayacak örnekleri içermektedir. Bu seçkin örneklerle zenginleşen uygulamalar, başarılar getirecektir. Kitap, Bilge Yayınevi'nden (0.312.230 87 74) istenebilecektir.

 

(Kaynak: Yeni Şafak | 23.05.2011)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.