Şubat ayı cari açık verileri ve ekonomik gidişat / Osman Arıoğlu

Merkez Bankası tarafından pazartesi günü açıklanan 2011 yılı Şubat ayına ilişkin ödemeler dengesi verilerine göre 2010 yılının Şubat ayında 2 milyar 703 milyon dolar açık veren cari işlemler dengesinde, bu yılın aynı ayında yüzde 126,7 artışla 6 milyar 127 milyon dolar açık meydana geldi. Cari işlemler açığının artmasında dış ticaret açığındaki artış etkili oldu.

2010 yılının Ocak-Şubat döneminde 3.750 milyon ABD Doları net sermaye girişi gerçekleşmişken, bu yılın aynı döneminde %75,2'lik bir artışla 6.571 milyon ABD Doları tutarında net sermaye girişi olmuştur.

Cari açığın finansmanında net hata ve noksan kalemindeki artış en önemli kaynağı oluşturmuştur. 2010 yılının Ocak Şubat ayında 2008 ABD Doları olan bu kalemin 2011'in aynı dönemindeki tutarı 5502 ABD Doları olmuştur.

Bu kalemdeki artışın bize göre temel nedeni Ortadoğu ve Kuzey Afrika'daki karışıklıklar çerçevesinde bölgedeki en güvenli liman olarak Türkiye'nin görülmesidir.

Ayrıca cari açıktaki bu artışa rağmen ekonomik gidişatta genel durumun olumsuz olduğunu söylemek doğru değildir. Aslında mart ayı ve sonrasında merkez bankasının aldığı son karşılıklar kararının da etkisiyle cari işlemler dengesindeki artış trendinin biraz yavaşlamasını beklemekteyiz.

Üstelik 2010 yılı ile kıyasladığımızda bu yıl hem şirketlerin hem de bankaların uzun vadeli borçlarının kısa vadeli borçlarına oranla daha fazla artış olduğu görülmektedir. Ayrıca yabacı bankaların mevduatlarında geçen yıl oluşan keskin artışın bu yılın aynı döneminde görülmediğini de söylemeliyiz. Bu verilerin gidişatın geçtiğimiz yıla göre daha olumlu seyrettiğini gösteren en önemli etkenlerden olduğunu belirtebiliriz. Üstelik yaklaşan seçimlere rağmen bütçe dengesinde ve mali disiplindeki olumlu gidişat devam etmektedir. Yeniden yapılandırmaya ilişkin kanunun sağlayacağı girişler ve bunun yaratacağı piyasa para hacmindeki ilave daralmanın da özellikle mayıs ayı sonuna doğru daha da belirgin hale geleceğini dikkate alırsak, ekonomideki soğuma sürecinin devam edeceğini ifade edebiliriz.

Dünyada likiditenin bu derece arttığı ve gelişmiş ülkelerde faiz oranlarının hâlâ sıfıra yakın olduğu bir dönemde alınan önlemlere rağmen cari açıkta artış trendinin devam etmesi kaçınılmazdır. Bir yandan ekonominin büyümesini devam ettireceksiniz bir yandan da enerji fiyatlarındaki artışla beraber bunu yapmaya çalışacaksınız. Elbette bu kolay değildir.

Buna rağmen cari açığın artış trendini elbette önemsemeliyiz. Alınan parasal tedbirlerin yanında özellikle ithalata yönelik tedbirlerin biraz daha ince elenip sık dokunması suretiyle fon uygulaması, gümrük birliği ülkelerinden olan girişlerdeki menşe durumu ve bu ülkelere girişte gümrük vergilerinin ödenip ödenmediğinin kontrolü biraz daha önem arz etmektedir. Bu nedenle gümrüklerimizde hem cari döneme ilişkin hem de yakın geçmişe yönelik geriye dönük kontrollerin düzenli yapılması önemlidir.

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 13.04.2011)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.