Yurt dışına götürülen işçilerin sigortası / Ahmet Şerif

İşverenleri tarafından Türkiye’den yurt dışına götürülen çalışanları ikiye ayırmak gerekiyor. Birinci grubu Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi olan ülkelere götürülenler oluşturmaktadır. Sosyal güvenlik sözleşmesi olan ülkelere giden işçiler ilgili sosyal güvenlik sözleşmesi içeriğine göre sigortalı olmaktadır.
Asıl soru işareti oluşan ve yaşanan kesim Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelere götürülen işçilerle ilgili kısımdır.
Türkiye’den, sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelere götürülen işçiler topluluk sigortasına tâbi olmakta ve işverenleri tarafından kısa vadeli sigorta ile genel sağlık sigortası primi ödenmektedir.

Ekim 2008 sonrası
Yurt dışında çalışan işçilerin emeklilik için uzun vadeli sigorta kollarına tâbi olmak istemeleri halinde isteğe bağlı prim ödemeleri mümkündür. 5510 sayılı yasa ile getirilen düzenleme sonrasında bu kişilerin isteğe bağlı sigortalı olmalarına imkan sağlanmış ve ödedikleri isteğe bağlı primler 4/b’li sigortalılık (Bağ-Kur) statüsünde sayılmıştır.

Torba kanunla 4/a oldu
Torba kanun olarak isimlendirilen 6111 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle topluluk sigortasına tâbi olanların ödediği isteğe bağlı primler 4/a statüsünde sayılacaktır.

Geriye doğru da etkili
Söz konusu kanun hükmünün yürürlüğü de 01.10.2008 olarak konulmuştur.
Buna göre, topluluk sigortasına tâbi olup 1/10/2008-25/2/2011 tarihleri arasında isteğe bağlı sigorta ödeyip statüleri Bağ-Kur kapsamında değerlendirilen hizmetler SSK (4/a) statüsüne dönüştürülecektir.
Sigortalıların bu sürelere ilişkin bildirilen hizmetleri ile borçlanmalardaki sigortalılık statüleri de yeni durumlarına göre değerlendirilecektir.
Ödenen primler SSK’lı sigortalılık olarak değerlendirilecektir.
Topluluk sigortasına tâbi olanların ödeyeceği isteğe bağlı primler SSK (4/a) sigortalılığına sayılacağından bu kişilerle diğer SSK’lılar arasında emeklilik yönünden herhangi bir fark olmayacaktır.

Sorular-Cevaplar
Soru: Öncelikle çalışmalarınızda başarılar dilerim. Benim size sormak istediğim mevzu gündemde olan borç yapılandırması torba kanunla alakalı. Malumunuz halkımız bu yasaya büyük ilgi göstermiş ve bir şekilde yasadan yararlanma yolları aramaktadır. Annemin 1992 yılından başlayıp 1995 yılına kadar bir Bağ-Kurlu dönemi mevcuttur. Daha sonra kendisi işlettiği bu dükkanı kapatıp Bağ-Kur’unu da kapattı. Bu yasadan sonra emekli olabilmesi için yaptığımız başvuruda 2005 yılı öncesine dayanan kayıtların bu yasa kapsamına girip girmediği konusunda bize net bir şey söylemediler. Borcu çıkartırız, yapılandırırız, ama siz ödedikten sonra üst mercidekilerden geri gelme riski olabilir dediler. Aynı durumda olan pek çok yakınımız mevcut. Hatta vergi dairesinde bu konuyu danıştığımız bir memur bile eşi için aynı durumun söz konusu olduğunu kendisinin de müfettiş tanıdıklarına konuyu soracağını söyledi. Fakat zaman dar ve süre azalmakta. Konu hakkında ayrıntılı bir açıklama yapıp bizleri bilgilendirirseniz sevinirim.
Ozan Gümüştekin

Cevap: Sizin durumunuzda olan çok sayıda Bağ-Kurludan gelen sorularda bu gün için Bağ-Kur ekstresinde görünen borçlarının gerçek borç olup olmadığı, ödeme yapılırsa bu ödemenin geçerli olup olmadığı sorulmaktadır.
Örneğin başka bir okurumuzda 06.09.1996 tarihinde vergi mükellefi olduğunu 5 yıl sonra vergi kaydını kapattığını, ancak halen Bağ-Kurlu göründüğünü ve cezası ile birlikte 73.500 lira borcunun olduğunu, afla beraber bu borcu öderse 1996’dan bu yana olan süresini kazanıp kazamayacağını sormaktadır.
Gerek sizin annenizin gerekse diğer okurumuzun şu anda Bağ-Kurda görünen borçları gerçek borç değildir.
Annenizin 1992’de başlayıp 1995’de biten Bağ-Kurlu dönemi diye nitelendirdiğiniz süre sadece vergi kaydı ise yani Bağ-Kura tescil yoksa, 4 Ekim 2000 tarihine kadar gelip Bağ-Kur numarası almamışsanız bu süre için aftan yararlanıp primlerini ödeme imkanınız yoktur. Tersine bu sürede alınmış bir Bağ-Kur numaranız varsa affa başvurup ödeme yapabilirsiniz.
Öncelikle Bağ-Kura gerekli belgelerinizi (İB, Sicil Gazetesi veya istenecek diğer belgeler) götürün, bu belgeler işlensin, gerçek sigortalılık süreniz ve borcunuz çıksın. Bu belgeler işlense de işlenmese de 2 Mayıs 2011’e kadar af başvurunuzu yapın.

(Kaynak: Yeniçağ Gazetesi | 04.04.2011)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.