Kurum Kazancının Tespitinde İndirilebilecek Giderler / Prof. Dr. Hakan Uzeltürk

2011 senesi kurumlar vergisi beyan dönemi bu hafta başlıyor. 1 Nisan’da başlayıp 25 Nisan akşamına kadar sürecek olan beyanname verme döneminde beyannameler kurumun kanuni veya iş merkezinin bulunduğu yerin vergi dairesi olacaktır. Bununla birlikte Maliye Bakanlığı’nın bağlı olunan vergi dairesini ayrıca belirleme yetkisi de bulunmaktadır. Beyanname dönemi takvim yılı olmayan, kendileriyle ilgili özel hesap dönemi belirlenen mükellefler ise beyannamelerini özel hesap dönemlerinin kapandığı ayı izleyen dördüncü ayın başından yirmi beşinci günü akşamına kadar verebileceklerdir. Ödeme zamanı ise beyannamenin verilmesi gereken ayın sonuna kadar olacaktır. Bu sene 30 Nisan tarihinin Cumartesi gününe gelmesi sebebiyle süre 2.5.2011 tarihine kadar uzayacaktır.
Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre ticari kazanç çerçevesinde hesaplanacak kurum kazancının belirlenmesinde hasılattan indirim konusu yapılacak giderler hem aynı Kanun’un 8. maddesinde sayılan giderler hem de Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. maddesinde yer alan giderler olacaktır.
Bu çerçevede Gelir Vergisi Kanunu’na göre indirilebilecek giderler:
• Amortismanlar
• Aynî vergi, resim ve harçlar
• Genel giderler
• İşle ilgili zarar, ziyan ve tazminatlar
• İşveren sendikalarına ödenen aidatlar
• İşveren sıfatıyla ücretliler adına ödenen bireysel emeklilik katkı payları
• Seyahat giderleri
• Sosyal giderler
• Taşıt giderleridir.
Gelir vergisi ile ilgili bu giderler Mart ayının gelir vergisi beyan dönemi olması sebebiyle basında detaylı olarak incelenmişti. Bunun yanında Bankacılık Kanunu gibi özel kanunlarda da TMSF’na ödenen sigorta primleri ve ayrılan karşılıklar kapsamında bazı indirimlerle Sigortacılık Kanunu kapsamında devam eden riskler karşılıkları ile ikramiyeler ve indirimler karşılıklarının da şartlar mevcutsa indirimi mümkün bulunmaktadır. Bugün ise temel olarak Kurumlar Vergisi Kanunu kapsamında yer alan indirimlere değinilecektir.
Bu kapsamda Kurumlar Vergisi Kanunu çerçevesinde indirilecek giderler ve bunlarla ilgili bazı özellikler şöyledir:
• Menkul kıymet ihraç giderleri: Burada yer alan menkul kıymetler hisse senetleri ve geçici ilmuhaberleri, özel sektör tahvilleri, hisse senedi ve tahvil kuponları, banka ve finansman bonolarıyla banka garantili bonolar ve varlığa dayalı menkul kıymetlerdir. Bu kapsamda yapılacak, örneğin senetlerin kâğıt ve basım giderleri, banka komisyonları, borsaya kayıt giderleri, tasdik ve tescil giderlerini indirmek mümkündür.
• Kuruluş ve örgütlenme giderleri: Bu kapsamda sayılabilecek giderler ana sözleşme hazırlama, kuruluş genel kurul toplantısı, yeni şube açılması, tanı ve reklam giderleri, kuruluş harçları, noter masrafları, seyahat giderleri, ayni sermaye ile ilgili ekspertiz ve bilirkişi ücretleri, eğitim giderleri ve bazı hazırlık giderleridir.
• Genel kurul toplantıları giderleri, birleşme, devir, bölünme, fesih ve tasfiye giderleri: Genel kurul toplantıları için yapılan ilan, posta ve salon kirası bu kapsamda sayılabilir. Birleşme, devir ve bölünme giderleri bu durumlar sebebiyle infisah edecek kurumdaki giderler bakımındandır.
• Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde ortağın kâr payı: Sözkonusu kazanç Gelir Vergisi Kanunu’nun 37. maddesi kapsamında ticari kazanç olarak vergilendirilmekte olduğundan indirilebilecek giderler arasındadır.
• Katılım bankalarınca katılma hesabı karşılığında ödenen kâr payları
• Sigorta teknik karşılıkları: Sigorta ve reasürans şirketlerinin bilanço gününde hükmü devam eden sigorta sözleşmelerine ilişkin ayırdıkları aşağıda yer alan karşılıklardır:
1. Muallâk hasar ve tazminat karşılıkları
2. Kazanılmamış prim karşılıkları
3. Hayat sigortalarında matematik karşılıklar
4. Dengeleme karşılıkları
Bu indirimlerin yanında Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinde safi kurum kazancının tespitinde indirilebilecek diğer indirimler de sözkonusudur. Bunlar:
• Ar-Ge indirimi
• Sponsorluk harcamaları
• Bağış ve yardımlardır.
Bahsedilen indirilebilecek giderler yanında indirilemeyecek giderler de bulunmaktadır. Bir Kanun düzenlemesi içerisinde hem indirilebilecek hem de indirilemeyecek giderler bulunması tedvin tekniği açısından doğru olmamakla birlikte Gelir Vergisi Kanunu’nun 41. maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 11. maddesinde yer alan giderler safi kurum kazancının tespitinde indirilemeyecek giderlerdendir. Bunların yanında, bugün yer veremediğimiz vergi mevzuatımızda konuyla bağlantılı birçok düzenleme ayrıca mevcut bulunmaktadır.

(Kaynak: 6news | 29.03.2011)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.