Sigorta borçları için büyük kolaylık / Ahmet Yavuz

Yürürlüğe giren 'torba kanun' kapsamında geçen hafta vergi ödemelerinde getirilen kolaylığa değinmiştim.

Bu hafta aynı düzenleme kapsamında, Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) olan borçlarla ilgili düzenlemelerden bahsedeceğim. Prim ödemeleriyle ilgili olarak daha önce de farklı şekillerde ödeme kolaylığı getirilmişti. Ancak bu sefer çok daha kapsamlı ve geniş katılım sağlayabilecek bir düzenleme yapıldı. Vergide olduğu gibi sosyal güvenlik alanında yapılan düzenlemeler de oldukça geniş bir kesim ve sosyal güvenlik alacağını kapsıyor. Kasım 2010 ve önceki aylara ait olup, tahakkuk ettiği halde kanunun yayımlandığı tarihe kadar ödenmemiş olan prim borçları ile 31 Aralık 2010 tarihine kadar işlenen fiillerle ilgili olup, kanunun yayımlandığı tarihe kadar ödenmemiş olan idari para cezaları aftan faydalanılarak ödenebilecek.

Kanunda belirtilen borçlardan birisiyle karşı karşıya kalanların yapılandırmadan faydalanmak istemeleri halinde, nisanın sonuna kadar Sosyal Güvenlik Kurumu'na bağlı tahsil dairesine yazılı başvuruda bulunması gerekiyor. Bu şekilde müracaatta bulunanlar kesinleşmiş borçlarının gecikme faizi ve gecikme zammını, idari para cezalarının da yarısını ödemekten kurtulacak. Ayrıca henüz kesinleşmemiş ve dava aşamasındaki idari para cezalarının da yüzde 75'i ve gecikme zammı, gecikme cezası silinecek.

Yeni yapılandırmadan daha önce borç yapılandırmasına giden borçlular da faydalanabilecek. 5510 sayılı kanunun geçici 24 ve 25. maddeleri gereği yapılandırdığı halde bu taksitlerin üçte birine kadarlık kısmını ödemeyenler bu borçlarını yeniden yapılandırabilecek. Yapılandırma sonrasında ortaya çıkan rakamlar peşin ödenebileceği gibi ikişer ayda bir ödemek üzere 6-9-12 ve 18 taksitte de ödemek mümkün.

SİGORTALILIK HALLERİNİN ÇAKIŞMASI DURUMU

Çalışma hayatında sık karşılaşılan durumlardan birisi de sigortalılık hallerinin çakışması. 4/a (SSK), 4/b (Bağ-Kur) ve 4/c (Emekli Sandığı) çakışmalarında şimdiye kadar Emekli Sandığı statüsü dikkate alınmaktaydı. 4/a (SSK) ve 4/b (Bağ-Kur) çakışmalarında ise ilk önce başlayan sigortalılık ilişkisi esas alınıyordu. Örneğin limitet şirket ortağı olan bir 4/b (Bağ-Kur) sigortalısı daha sonra 4/a'ya (SSK) kayıtlı olarak çalışmaya başlarsa önce başlayan sigortalılığı (Bağ-Kur) kesintiye uğrayıncaya kadar 4/a'lı (SSK) olamıyordu.

6111 sayılı kanun ile ilgili olarak sigortalılar lehine önemli bir düzenleme yapıldı. Sigortalının 4/a (SSK) ve 4/b (Bağ-Kur) sigortalılık statüleri ile 4/c (Emekli Sandığı) statüsüne aynı anda tabi olacak şekilde kanun kapsamına girmesi halinde öncelikle 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında, 4/a (SSK) ve 4/b (Bağ-Kur) sigortalılık statülerine tabi olacak şekilde kanun kapsamına girmesi halinde ise 4/a (SSK) kapsamında sigortalı sayılacak. Yapılan değişiklikle bu kapsamdaki kişilere emeklilik açısından avantaj sağlandı. Örneğin 4/b (Bağ-Kur) şartlarına göre emekli olabilmek için 9 bin gün prim ödenmesi gerekirken, 4/a (SSK) şartlarında daha az prim ödenmesiyle emekli olunabilecek.

Sigortalının, sigortalı sayılması gereken sigortalılık halinden başka bir sigortalılık hali için prim ödemiş olması durumunda, ödenen primler esas alınan sigortalılık hali için ödenmiş ve esas alınan sigortalılık halinde geçmiş kabul edilecek. Örneğin sigortalının 4/a (SSK) kapsamında prim ödemesi gerekirken 4/b (Bağ-Kur) kapsamında prim ödenmesi durumunda ödenen primler 4/a (SSK) kapsamında ödenmiş ve bu sigortalılık halinde geçmiş kabul edilecek.

Devlet memurlarının askerde ve ücretsiz izinli oldukları dönemde primini kurum ödeyecek

Sosyal Güvenlik mevzuatına göre sağlık hizmetlerinden ve diğer haklardan faydalanabilmek için sigortalının, sağlık hizmeti sunucusuna başvurduğu tarihten önceki son bir yıl içinde toplam 30 gün Genel Sağlık Sigortası primi ödemesi yapmış olması gerekiyor. Devlet memuru kapsamında sigortalı sayılanlardan, ilgili kanunları gereğince kullandıkları aylıksız izin sürelerinin bitiminden sonra göreve başlayanlar ile bir yıl ve daha az süreyle aylıksız izne ayrılanların aylıksız izin sürelerinde 30 günlük prim ödeme şartı aranmıyor.

Devlet memurları askerde oldukları dönemde ücretsiz izinli sayılıyor. 6111 sayılı kanun ile memurların ücretsiz izinde oldukları dönemde Genel Sağlık Sigortası primi ödenmesine ilişkin bir düzenleme yapıldı. Bu durumdaki sigortalıların aylıksız izinli oldukları süreler için prime esas kazanç alt sınırının altında olmamak kaydıyla aylıksız izne ayrıldıkları tarihteki prime esas kazançları üzerinden yüzde 12 oranında Genel Sağlık Sigortası primi işverenlerince yani çalıştıkları kurumca ödenecek.

Yeni düzenlemeye göre, askerlik hizmeti sebebiyle aylıksız izne ayrılanların sağlık sigortası priminin ödenmesinde, bir yıllık süre sınırı uygulanmayacak. Memurlar bir yıldan fazla askerlik yapsalar bile yüzde 12 oranında sağlık sigortası primi, işverenlerince yani çalıştıkları kurumca ödenecek. Bu sayede bu kişilerin eş ve çocukları ile geçimi bu kişilerce sağlanan ana ve babası da sağlık hizmeti alabilecek.

Prim ödeme kolaylığından kimler faydalanacak?

SSK, Bağ-Kur kapsamındaki sigortalılık statülerinden kaynaklanan, Kasım 2010 ve öncesine ilişkin; sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacakları,

Kasım 2010 ve öncesine ilişkin isteğe bağlı sigorta primleri ve topluluk sigortası primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zamları,

Yaşlılık, emekli aylığı veya malullük aylığı bağlandıktan sonra sigortalı sayılmasını gerektirir nitelikte çalışması nedeniyle ilgili mevzuatına göre ödenmesi gereken, Kasım 2010 ve öncesine ilişkin sosyal güvenlik destek primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zamları,

30 Kasım 2010 tarihine kadar (bu tarih dâhil) bitirilmiş olan özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin yapılan ön değerlendirme, araştırma veya tespit sonucunda bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacakları,

31 Aralık 2010 tarihine kadar (bu tarih dâhil) işlenen fiillere ilişkin olup ilgili kanunları uyarınca uygulanan idari para cezaları ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zamları,

İlgili kanunları gereğince takip edilen Kasım 2010 ve öncesine ilişkin Damga Vergisi, Özel İşlem Vergisi ve eğitime katkı payı ile bunlara bağlı gecikme zammı alacakları.

(Kaynak: Zaman Gazetesi | 07.03.2011)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.