Yurtdışı inşaat işlerinde çalışanların 'devekuşu' durumu düzeliyor / Prof. Dr. Metin Taş, Sezgin Özcan

Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurtdışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçilerinin 'devekuşu' durumu nihayet düzeliyor.

Hani deve kuşuna 'uç' demişler, 'ben deveyim uçamam' demiş; 'yük taşı' demişler, 'ben kuşum taşıyamam' demiş ya, yurtdışı inşaatlarda çalışanların durumu da aynı. Sosyal Güvenlik Kurumu, yurtdışında iş alan müteahhitlerin yanında çalışanları kısa vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık sigortası bakımından 4/a (SSK) sigortalısı kabul ediyor. İşveren tarafından adlarına sadece kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası primi ödeniyor.
Bu kişiler, emeklilik için gereken ve uzun vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olmak istemeleri halinde, isteğe bağlı sigortalı olabiliyorlar.

Diğer isteğe bağlı sigortalılar yüzde 20 uzun vadeli sigorta kolları primi, yüzde 12 genel sağlık sigortası primi olmak üzere toplam yüzde 32 oranında prim öderken, bunların genel sağlık sigortası primleri işveren tarafından ödendiğinden, kendilerinden genel sağlık sigortası primi alınmıyor. Sadece yüzde 20 oranında uzun vadeli sigorta kolları primi ödüyorlar.


Ancak kısa vadeli sigorta kolları açısından 4/a (SSK) kapsamında sigortalı sayılan bu kişiler, isteğe bağlı sigortalı olmaları halinde, 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren uzun vadeli sigorta kolları açısından 4/b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalı sayılıyorlar. Bu da emeklilik için en az 25 tam yıl prim ödemek, yani daha geç emeklilik anlamına geliyor.


YANLIŞTAN DÖNÜLÜYOR
Kamuoyunda 'Torba Kanun Tasarısı' olarak bilinen, vergi ve sigorta primi borçlarının yeniden yapılandırılması ile ilgili bölümü halen TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu alt komisyonunda incelenmekte olan Tasarının, 5510 sayılı SS ve GSS Kanununda değişiklik yapılmasını öngören bölümünde, söz konusu işçilerin deve kuşu durumunun düzeltilmesi öngörülüyor.

Öngörülen değişikliğe göre, Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurtdışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen işçilerden yurtdışındaki işyerlerindeki çalışmaları devam eden sigortalıların, bu sürede ödedikleri isteğe bağlı sigorta primleri 4/a (SSK) kapsamında sigortalılık sayılacak.


KISMİ SÜRELİ ÇALIŞANLAR
Kısmi süreli çalışanların durumu da yurtdışı inşaat işlerinde çalışanlarda farklı değil. Mevcut yasal düzenlemeye göre, bunlar eksik günlerini isteğe bağlı sigortalı olarak tamamlayabiliyorlar. Ancak isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödedikleri süreler 4/b (Bağ-Kur) kapsamında geçen sigortalılık süresi olarak değerlendiriliyor.
Başka bir anlatımla, ayın çalıştıkları günleri için 4/a (SSK), isteğe bağlı prim ödedikleri günler için 4/b (Bağ-Kur) sigortalısı sayılıyorlar.

Tasarıda bu çarpıklığında giderilmesi öngörülüyor. Tasarı yasalaşırsa, eksik günler için ödenen isteğe bağlı sigorta primleri de 4/a (SSK) kapsamında değerlendirilecek.
Tasarıda, kısmi süreli çalışanlarla ilgili olarak öngörülen, eksik günlerin borçlanma yoluyla tamamlanması ve borçlanılan günlerin 4/a kapsamında değerlendirilmesi, isteğe bağlı olarak işsizlik sigortası kapsamına alınmaları gibi son derece olumlu düzenlemelerin ayrıntılarını önümüzdeki günlerde ele alacağız.

Limited şirketin prim borcundan ortağın sorumluluğu
2001-2003 yılları arasında 3 ortaklı limited şirket ortaklarından yüzde 34 hissesi olan biriyim. 2003 yılından 2 aylık SSK prim borcumuz bulunmaktadır. Şirketimiz o yıl kapanmıştır. Biriken borç ve faizlerinin hisseme düşen miktarını ödemek üzere SGK'ya her gittiğimde 'borcun tamamından sorumlusun' diye geri çevirdiler. Yeniden yapılandırma kapsamında tekrar müracaat edip, yine hisseme düşen borç miktarını ödemek istiyorum. Lütfen bana prosedür hakkında bilgi verir misiniz? İsmi saklı
Vergi ve sigorta prim borçlarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin tasarı yasalaştığında, uygulamaya ilişkin tebliğler yayınlanacak. Uygulamanın detayları da bu tebliğlerde yer alacaktır. Bu nedenle durumunuzla ilgili bilgi verebilmek için Tasarının yasalaşmasını ve ardından yayımlanacak tebliğleri beklemek gerekiyor.
Ancak limited şirketin kamu borçlarından, şirket ortakları sermaye payları oranında sorumlular. Dolayısıyla ortak sıfatıyla borcun tamamından sorumlu değilsiniz. Borcun tamamından sorumluluk şirket müdürleri için söz konusu.

GÜNÜN SÖZÜ
'Uçurtmalar rüzgar kuvvetiyle değil; o kuvvete karşı uçtukları için yükselirler.' (W.Churchill)

(Kaynak: Akşam Gazetesi | 21.12.2010)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.