Taksici Şoförlerinin Kıdem Tazminatı Olur mu?

Taksi şoförlerinin sigortalılığa kaydedilmeleri onlar ve aileleri için önemli bir kazanım olarak işlemeye devam ediyor ve bu uygulama başka bir uygulamayı da çağrıştırıyor. O da taksilerde çalışan şoförlerin kıdem ve ihbar tazminat haklarının olup olmadığı hususu olarak ortaya çıkıyor. Hemen belirtelim ki bir işveren yanında en az bir yıl çalışan taksi şoförlerinin kıdem tazminatının olup olmayacağı konusunda ana belirleyici nokta taksi şoförlüğünün İş Kanunu kapsamına girip girmediğidir. İş kanunu kapsamına girip girmediğinin tespitinde de işverenin yani taksi sahibinin tacir niteliğinde mi yoksa esnaf niteliğinde mi olduğu hususu önem taşımaktadır. Zira üç ve daha az kişinin çalıştığı esnaf işyerlerinde İş Kanunu uygulanması gerekmemekte ve taksilerde de genelde üç ve daha az kişi çalışmaktadır. Esnaf ve Küçük Sanatkâr ile Tacir ve Sanayiciyi Belirleme Koordinasyon Kurulu’nun 14.01.1985 tarihli ve 5 sayılı kararına istinaden BKK ile RG'de yayımlanan ölçüte göre “Esnaf ve küçük sanatkâr kollarına dâhil olan ve gelir vergisinden muaf olanlarla, kazançları götürü usulde vergilendirilenler, işletme hesabına göre defter tutanlardan iktisadi faaliyetleri nakdi sermayelerinden ziyade bedeni çalışmalarına dayanan ve kazançları ancak geçimlerini sağlamaya yetecek derecede az olan ve Vergi Usul Kanunu’nun 177. maddesinin 1. fıkrasının 1. ve 3. bentlerinde yer alan nakdi limitlerin yarısını (2010 yılı için 60.000 TL ve 85.000 TL), 2. bendinde yazılı nakdi limitin tamamını (2010 yılı için 68.000 TL) aşmayanlar esnaf ve sanatkâr sayılmaktadır. Yani şayet işverenin geliri tacir sayılmasını gerektirecek düzeydeki bu rakamdan yüksek ise o taksici işveren esnaf sayılmaz, üç kişi ve daha az çalışanı varsa bile o takside çalışanlar İş Kanunu kapsamında olarak kıdem tazminatına konu olabilirler. Genelde bu taksilerde 2-3 şoför çalışıyor olması onları doğrudan esnaf işyeri sıfatıyla İş Kanunu ve kıdem tazminatı kapsamı dışına çıkarmıyor, işverenin yıllık kazancı da belirleyici nitelik taşıyor. Yine bu limitlerden aşağı geliri olup da sahibine ek olarak üç şoför çalıştıran taksilerde çalıştırılan şoförlerin de İş Kanunu kapsamında sayılması gerekiyor.


Soru: 15.09.1966 doğ. SSK girişim 15.09.1998'dir. SSK bitiş tarihim 2008/Mayıs ayıdır. 2009 yılında kendi iş yerimi açıp Bağ-Kur sigortalısı oldum. SSK'dan emekli olmak istediğimden 2012 Temmuz ayında Bağ-Kur kaydımı kapatacağım. 3,5 yıl SSK'lı çalışıp SSK ödemelerimi düzenli yaparsam bana herhangi bir getirisi olur mu? Yılmaz ALP

Cevap: 24.05.1997-23.11.1998 tarihleri arasındaki sigorta başlangıcınıza göre SSK'lılıktan emeklilik bakımından 57 yaş ve 5 bin 900 güne tabisiniz. Son 2 bin 520 gününüzün çoğu SSK'lılıkta geçmiş olursa 15.09.2023'te SSK'lılıktan emekli olabilirsiniz. Bağ-Kur sigortalılığında devam ederseniz 15.09.2024'te 5 bin 400 günle de Bağ-Kur'dan emekli olmanız da mümkün. Ancak bağlanacak SSK aylığınız Bağ-Kur aylığından ortalama 100 TL kadar daha fazla olur.


Soru: 27.07.1959 doğ. 01.02.1990'da başladığım SSK sigortalılığında 2008 Eylül ayına kadar 3 bin 531 günüm bulunuyor. 01.10.2008'den itibaren de isteğe bağlı sigortalılığa Bağ-Kur kapsamında devam ettiğime göre ne zaman emekli olabilirim? 1998-2003 arasındaki ödeme zorluğundan dolayı kapattığım isteğe bağlı süreyi şimdi ödeyebilir miyim? 1990 öncesindeki üç doğumumu borçlanabilir miyim? N.DEMİRCİ

Cevap: 24.05.1989-23.05.1990 arasındaki sigorta başlangıcınıza göre tabi olduğunuz 46 yaş ve 20 yıllık sigortalılığı doldurmuşsunuz. En geç Şubat 2012 ayında isteğe bağlı sigortalılığı kapattıktan sonra 614 gün de 4/a sigortalısı (SSK) olarak çalışırsanız bu sürenin sonunda 5 bin 375 günü de tamamlayarak emekli olabilirsiniz. Tamamını isteğe bağlı olarak öderseniz SSK'dan değil 54 yaşında 5 bin 400 günle Bağ-Kur'dan emekli olursunuz. Doğumlarınızı sigorta başlangıcınızdan önce olduğu gerekçesiyle SGK reddeder. Geçmişteki boşta geçmiş süreleriniz için şimdi prim ödeyemezsiniz.

(Kaynak: Sözcü Gazetesi | 26.11.2010)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.