İşçinin Kötü Niyet Tazminatı Hakkına Dair Bilinmesi Gerekenler - Doğum Borçlanması Bedelini Taksitle Ödeyebilir miyim? / Şevket Tezel

İşçinin Kötü Niyet Tazminatı Hakkına Dair Bilinmesi Gerekenler

Soru: Kötü niyet tazminatı nedir? Hangi hallerde kimler alabilir? Coşkun SAKARYA

Cevap: Kötü niyet tazminatı belirsiz süreli iş sözleşmeleriyle 4857 sayılı İş Kanunu veya 854 sayılı Deniz İş Kanununa tabi çalışıp iş güvencesi hakkından yoksun işçilerin iş akdinin işverenlerince kötü niyetle feshinden doğan bir tazminat hakkıdır. Basın İş Kanunu gereği kötü niyet tazminatı hakkı söz konusu olmadığından, iş güvencesi şartlarını sağlamasa bile gazetecilerin iş akitlerinin feshi halinde kötü niyet tazminatı hakları da bulunmuyor. İşyerinde 30 veya daha fazla işçi çalışan işyerlerinde belirsiz süreli iş sözleşmeleri ile en az altı ay kıdemle çalışan işçilerin iş güvencesi hakkı yani işe iade davası açma hakları bulunduğundan bunlar için kötü niyet tazminatı söz konusu olmuyor. Kötü niyet tazminatı 30 işçi ve/veya belirsiz süreli iş sözleşmesiyle en az altı ay kıdem şartlarını sağlamadığı için işe iade davası açmaya hakkı olmayan işçiler için sözkonusudur. Bu tazminat, son brüt ücreti üzerinden, işçinin o işyerindeki kıdemine göre belirlenen bildirim sürelerinin üç katı tutarında olarak ve yalnızca işverenin yaptığı fesihlerde ödeniyor. Belli bir iş karşılığı yapılan bir ücret değil de tazminat niteliğinde olduğu için kötü niyet tazminatı ödemesinde gelir vergisi (GV) kesintisi yapılması gerekmiyor. İşveren işçinin iş sözleşmesini hem fesih bildirim sürelerine uymadan, hem de kötü niyetle feshetmişse hem kötü niyet tazminatı hem de ihbar tazminatı ödenmesi söz konusu oluyor ki bu durumda ihbar tazminatıyla sınırlı olmak üzere GV kesintisi yapılması gerekiyor. Kötü niyet tazminatına neden olabilecek işten çıkarma halleri olarak sendika üyeliği veya çalışma süreleri dışında ya da işverenin rızası ile çalışma saatlerinin içinde sendikacılık faaliyetlerine katılmak, ırk, renk, cinsiyet, medeni hal, aile yükümlülükleri, gebelik, doğum, din, siyasi görüş ve benzerleri sayılabilir.


Soru: 15.06.1956 doğ. 11.08.1975'te başladığım SSK sigortalılığında bin 600 gün çalıştıktan sonra evlendim ve o tarihten bu yana prim ödemedim. Ne zaman emekli olabilirim? Borçlu olduğum ve ödemem gereken prim miktarım ne kadardır? Taksitle ödeyebilir miyim? İki çocuğum olmasının ödeyeceğim prime bir katkısı olur mu? Nurhayat GÖKDENİZ

Cevap: Sigortalılık başlangıcınız itibariyle 50 yaş ve 3 bin 600 günle emeklilik hakkına sahipsiniz. Yaş şartı dört yıldır tamam olmakla birlikte gününüz tamam olmadığı için emekli olamamışsınız. Doğum tarihleri arasında en az iki yıl olması ve doğumlardan sonraki iki yılda prim ödememiş olmanız koşuluyla iki çocuğunuzdan dolayı toplam bin 440 günlük (4 yıllık) borçlanma yapabilirsiniz. Yurtdışı süreleriniz de yoksa başkaca toplu prim ödeme hakkınız bulunmuyor. Dört yıllık doğum borçlanmasını yaptıktan sonra 560 gün de isteğe bağlı veya çalışarak prim öderseniz yaklaşık 1,5 yıl sonra emekli olabilirsiniz. Doğum borçlanmasında maalesef taksitlendirme yapılmıyor. En az 11 bin 678 TL tutarındaki borçlanma bedelini bir ay içinde yatırmanız gerekiyor. Borçlanma bedeline her asgari ücrete gelen artış kadar zam yapılıyor.


Soru: 01.08.1966 doğ. 1986-1987'de 18 aylık askerliğimi yaptıktan sonra 01.08.1990'da sigortalılığa başladım. 1992-1995 arasında bin 106 günlük Bağ-Kur sigortalılığım var. Halen SSK'lılıkta da borçlanma dâhil 4 bin 149 günüm olduğuna göre nasıl ve ne zaman emekli olabilirim? Metin ÇAĞIRIR/NEVŞEHİR

Cevap: Askerlik borçlanmasıyla 24.05.1988-23.11.1989 tarihleri arasına çekilen sigorta başlangıcınızla SSK'lılıktan emeklilik bakımından 51 yaş ve 5 bin 450 güne tabisiniz. Bu nedenle 51 yaşını dolduracağınız 01.08.2017'ye kadar 195 günlük daha prim sahibi olmalısınız.

(Kaynak: Sözcü Gazetesi | 28.10.2010)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.