Yeni tarım işçilerinin SSK'lı olma hakkı yok / Ziya Perver

GOP Üniversitesi İşletme bölümünde yüksek lisans yapmaktayım. Lisansım ise 'çalışma ekonomisi ve endüstriyel ilişkiler'. Tez konum ise tarımda çalışanların sosyal güvenliği. Konuyla ilgili SGK'ya gittiğimde yeterli bir donanıma sahip olamadıklarını gördüm.

Sizden ricam şu: Tezimde eski kanunun tarım çalışanlarına getirdiği haklar ve şu anki mevcut olan 5510 sayılı SS ve GSS kanununun tarım çalışanlarına getirdiği yenilikleri ya da olumsuzlukları karşılaştırmak istiyorum. Bana yardımcı olabilir misiniz? Betül Solmaz

17 Ekim 1983 günü TBMM'de kabul edilen ve 20 Ekim 1983 günü Resmi Gazete'de yayımlanan 2925 sayılı 'Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu' ile tarım işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanların bu kanunda yazılı şartlarla sosyal güvenliği sağlanmıştır. Uygulamaya göre dileyen ırgat-amele SSK'ya dilekçe verip isteğe bağlı Tarım SSK'lı olabiliyordu. İlk başladığında dilekçe veren amelenin Tarım SSK'sı takip eden yılbaşından itibaren başlatılıyordu. Bu uygulama 1999 yılı sonunda değiştirilmiş ve dilekçeyi takip eden ay başından başlatılmıştır.

Kanunun 32. maddesine göre Tarım SSK'lılar diğer SSK'lılara göre yarım prim öderlerdi ve ödedikleri de her ay için 15 gün, her yıl için 180 güne sayılırdı. Halen de eski, yani 1 Ekim 2008 gününden önce Tarım SSK'lı olmuş ve devam edenlerden aylık asgari ücretin (729 liranın) yarısı olan 364,5 lira üzerinden prim alınmaktadır. Kanunun ilk çıktığı 1983 yılı ve sonrasında prim oranı yüzde 20 iken, 1999 yılından yapılan değişiklik ile yüzde 30'a çıkarılmış, şimdi de 1 Ekim 2008 tarihinde yapılan değişiklik ile yüzde 20 emeklilik, yüzde 12,5 genel sağlık olmak üzere yüzde 32,5 oranında prim alınmaktadır. Yani her ay, 118,46 lira prim ödemeleri gerekmektedir. Öte yandan parasızlık sebebiyle her ay prim ödeyemeyenlere bir yılın primlerini takip eden yılın şubat ayı sonuna kadar ödeme imkânı da vardır.

EMEKLİLİKLERİ DAHA KISADIR

Eski adıyla Tarım SSK'lı yeni adıyla 4/A'lı olarak emekli olacak olanlar aşağıdaki açıklanan durumlara göre belli edilen emeklilik şartları ile emekli edileceklerdir. Unutmamak gerekir ki Tarım SSK'lıların primleri yılda 180 gün sayılmaktadır. Buna göre tarım sigortalıları 3.600 günü ancak 20 yılda tamamlayabilmektedir. Ama bunların da daha önce normal SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı hizmetleri olabileceği gibi borçlanılmış askerlik süreleri de olabilir. Bu sebeple 3.600 günü 20 yıldan daha kısa sürede tamamlama imkânları da vardır. Burada önemli olan, son 2.520 günlük prim ödemelerinde Tarım SSK'ya en az 7 yıl (1.260 gün) prim ödemiş olmak gerekliliğidir.

8.9.1999 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 4447 sayılı kanun ile 2925 sayılı kanuna eklenen geçici 2. maddesinin ilk fıkrasına göre (Anayasa Mahkemesi'nin iptal etmediği fıkra); 8.9.1999 günü itibarıyla; 13 yıl ve daha fazla sigortalı bulunanlar en az 15 yıllık sigortalılık süresini doldurmuş ve en az 3.600 gün prim ödemiş bulunmaları şartı ile yaşlılık aylığından yararlanabilir. Yani, 8.9.1986 günü öncesinde sigortalı olanlar yaşa bağlı olmadan 3.600 günü tamamlamışlarsa Tarım SSK'dan emekli olacaklardır.

Yukarıdaki şartı yerinde getiremeyenler ise tablodaki (bakınız tablo) tüm şartları tamamlayarak emekli olabilecektir. 3.600 günü ve 15 yıllık sigortalılık süresinin yanında bir de belli bir yaşı tamamlayarak emekli olacaklar.

ARTIK TARIM SSK'YA GİRİLEMİYOR

2925 sayılı kanun ortadan kaldırılmadı ama 5510 sayılı kanun ile 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren, 2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 1 ila 5'inci, 13 ila 17'nci, 24'üncü ve 33'üncü maddeleri ortadan kaldırıldığında, artık amelelerin Tarım SSK'lı olma hakkı kalmadı. Ancak eskiden Tarım SSK'lı olmuş ve halen devam edenler Tarım SSK'lıdır ve Tarım SSK'dan çıkarlarsa bir daha girme hakları da yoktur.


Bağ-Kur sigortalılığını 3,5 yıldan az tutun
8.1.1969 doğumluyum, 1984'ün 1 Ocak'ından beri SSK'lıyım. 1.10.2009 tarihinde Bağ-Kur'a geçtim. Sigortam bir tek askerdeyken ödenmedi, onun dışında prim ödeme gün sayım tamamdır. SSK'ya primlerim hep asgari ücret üzerinden ödenmiştir. Bağ-Kur'a ayda 300 lira gibi bir rakam ödemekteyim. SSK'lı iken 1.1.2018 tarihinde emekli olabileceğimi SSK'nın internet sitesinden bakmıştım, acaba doğru mu? Bağ-Kur'a geçmekle hata mı yaptım? Emekli olma yaşım uzar mı? İsmi mahfuz

1.10.2009 tarihinde başladığınız Bağ-Kur'da 3 yıl 6 aydan (1.260 günden) az prim ödeyerek ayrılırsanız SSK'dan emekli olursunuz ama bu süreyi aşarsanız Bağ-Kur şartlarına dönersiniz. Buna göre SSK'dan 48 yaşında yani 8.1.2017 günü en az 5.225 günle emekli olursunuz. 3,5 yıldan çok Bağ-Kur primi öderseniz yine 48 yaşında ama bu kere 9.000 günle hem de daha az emekli aylığı ile Bağ-Kur'dan emekli olursunuz.

(Kaynak: Zaman Gazetesi | 22.05.2010)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.